DİNLER TARİHİ ÜNiTE 3

                   DİNLER TARİHİ                                                                                                                                                                                                                                                      

                       ÜNiTE 3                                           GELENEKSEL   KABİLE   DİNLERİ   

1-Geleneksel  kabile  dinleri ile Hangi Dinler Kastedilmiştir.

Çoğunlukla Afrika yerli halklarının geleneksel inanç ve uygulamalarını sürdürmüş oldukları dinleridir. Geçmişte daha çok ilkel kabile dinleri şeklinde isimlendirilmiştir.

Burada yaşayan iki Geleneksel Kabile Dini ele alınmıştır. Bunlar Dinka ve Yoruba dinleridir.

Geleneksel Kabile Dinlerinin Genel Özellikleri

2-Geleneksel Kabile Dinlerinin genel ortak özellikleri

-Geleneksel Kabile Dinleri kabileye ait olup genelde kabile adı ile isimlendirilir.

-Genel yaşam ve dini hayat iç içedir, bir bütündür. Kolektif yaşam biçiminde din hayata

tam olarak hakimdir. Bireyselcilik yoktur.

-Göksel ve ruhsal bir alem algısı olup, orada ruhsal yaratıkların varlığına ve çoğunlukla

insan ruhlarının ve başka ruhsal varlıkların o alemle ilişkisi olduğuna inanılır.

-Ruhun bir şekilde yaşadığına inanırlar.

-Geleneksel Kabile Dinlerinin bir kurucusu yoktur.

-Yerel özellikler taşır, yayılmacı değildir.

-Geleneksel Kabile Dinlerinde kutsal ile kutsal olmayanın sınırları belirgindir.

-Kutsal Kitapları, yazılı metinleri yoktur. Mitolojileri, sözlü gelenek üzerinden aktarılır.

-Kutsal Yüce Varlık inancı vardır, çoğunlukla yaratıcı tanrı olarak telakki edilir.

Çoğunlukla göksel ve gökte olduğu algılanır. Tanrıda var kabul edilen tanrısal özelliklerin en

fazlasına sahip olduğuna inanılır. Altında başka tanrı vs. olabilir.

-Kutsal Yüce Varlık dışında, ondan alt derecede önemi haiz başka tanrısal varlıklar ve

ruhsal varlıklar vardır.

-Genelde atalara dair inançlar ile ruh inancıyla ortak ilişkili olarak atalar kültü yer alır.

-Büyü ve büyüyle ilişkili hususlar önemlidir

Yaşayan Geleneksel Kabile Dinleri

Günümüz dünyasında geleneksel kabileler temelde modernleşme nedeniyle geleneksel

kültürlerini gün geçtikçe kaybetmektedirler. Çoğunlukla farklı yayılmacı evrensel dinlere, farklı kültürlere adapte olmak zorunda kaldıklarından geleneksel dinlerinden uzaklaşmaktadırlar.

 Geleneksel Asya Kabile Dinlerinden Örnekler

Ainu dini (Japonya); Japonya‟nın en kuzeyindeki Hokkaido adasında avcılık ve

toplayıcılık yapan, ancak XIX. Yüzyıl sonlarına doğru yerleşik hayata geçmeye, ardından

modern yaşama ayak uydurmaya zorlanan yerli kadim bir halkın dinidir.

Ainular arasında üç husus dikkat çekicidir. Bunlar, ruh-enerji (ramat), tanrı-ruh (kamui) ve sunak (ınau) kavramlarıyla özetlenebilir.

RAMAT nedir:  Ramat, insanlar,hayvanlar, ağaçlar, bitkiler ve hatta maddeler bozulduğunda veya öldüğünde onu terk eden ama yok olmayan bir enerjidir.

 Kamui :ramatlarla yakından ilişkili olup tesir etme gücünü ramatlardan alan iyi veya kötü tanrılar ve ruhları anlatan bir terimdir.

Inau:Ainuların ayin ve merasimlerinin merkezinde duran, kutsal güç,ramat veya ruh-enerji ile dolu olduğuna inanılan özel olarak hazırlanmış değnek-çubuktur. O,canlı bir ağaçtan yapıldığı için ayrıca hayat veren şiramba Kamui‟yi temsil eder.

Chenchu dini (Hindistan); Hindistan‟da Andhra Pradeş‟in balta girmemiş ormanlarında

toplayıcılık-avcılık yapan bir kabiledir.

Bunlarda iki tanrı dikkat çekmektedir.Avcılıkla ilgili tanrıça Garelamaisama‟dır.

Bir de gökyüzünde oturan, gökgürültüsü ve yağmuru kontrol eden göktanrısı Bhagavantaru vardır.

Gond dini (Hindistan); Gondlar, Madhya Pradeş‟in yüksek tepeleri ve kuzey Andhra

Pradeş‟te yaşayan Chenchulara göre daha erken yerleşik hayata geçmiş çiftçi kabiledir. Mitolojik tanrıları„dünya üzerinde ikamet eden‟ Bhagavan‟dır. Yama, Bhagavan‟ın habercisi ölüm tanrısıdır. Bhagavan hayat cevherini (canı/ruhu)bebeğe rahimde iken verir ve ölümde onu alarak tekrar cevher havuzuna koyar.

Ifugao dini (Filipinler);pirinç tarımında gelişmiş, çoğunluğu Hıristiyan olmuş bir halktır. Dinlerinde çok kalabalık tanrılar topluluğu, rahipler sınıfı, kurban törenlerinin öne çıktığı ayinler dikkat çekmektedir.

 Geleneksel Afrika Kabile Dinlerinden Örnekler

Geleneksel Afrika Dinlerinden ayrıntılı şekilde sunulmuş olan dinler Dinka ve Yoruba

dinleridir.

Batı Afrika‟da yer alan kabile dinleri;

Yoruba Dini( Nijerya’nın güneybatı bölgesi ve Togo ile Benin Cumhuriyeti)

Akan dini (Gana); en yüksek tanrı Brekyirihunuade (her şeyi bilen ve gören), Okokroko

veya Onyame gibi çeşitli şekillerde isimlendirilmektedir.

Ga Dini (Gana); Ga kabilesinin dinidir. Baş tanrı „Naa Nyonmo‟ dedikleri tanrıdır. O,gökte yaşar ve her şeyi yaratandır.

Aşanti dini (Gana); her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen gök tanrı Nyame(Nyankopen)‟dir.

Dahomey (veya Fon) dini (Benin)

Efik dini (Nijerya, Kamerun); Abassi isimli yaratıcı tanrı yanında onun eşi Atai bir arabulucu tanrıça olarak kabul edilir.

Odinani dini (Nijerya, Kamerun); igbo (ibo) halkının dinidir. Merkez tanrı Chukvu‟dur,

Serer dini (Senegal, Gambiya);

Doğu Afrika‟da yer alan kabile dinleri;

Dinka,

Akamba dini (Doğu Kenya); halkın yaratıcı göksel bir tanrı fikri vardır. Bu her şeye gücü yeten Ngai Mulungu‟dur.

Lotuko dini (Güney Sudan); baş tanrısı _Ajok‟tur.

Masai dini (Kenya, Tanzanya); Masailerde bir çok tanrı fikri vardır. Öne çıkanlardan

_{Olapa, Ngai} ile evli olan ay tanrıçasıdır.

Malagasiler (Madagaskar); Yaratıcı tanrı, Zanahari sözcüğüyle ifade edilir.

Orta Afrika‟da yer alan geleneksel kabileler ve dinleri

Buşongo dini (Kongo); kabilenin yaratıcı tanrısı Bumba diye isimlendirilir.

Karanlıkta su içinde ikin evren ve içindekiler onun kusmuğundan meydana gelmiştir. Buşongoların Bomazi isimli bir de ata tanrılarından veya tanrılaştırılmış atadan bahsedilebilir.

Bambuti (Pigme) dini (Kongo); en önemli tanrısı ^Khonvoum‟dur.Yaratıcıdır.

Lugbara dini (Kongo); Kongo Cumhuriyeti ve Uganda‟da yaşayan Lugbaraların mitolojilerinde yaratıcı, hem iyi hem kötü yönleri bulunan tanrı ^Adroa‟dır.

--Güney Afrika‟da yer alan geleneksel kabileler ve dinleri

Khoisan dini; Khoi (Khoe) ve San isimli kültürel olarak birbirlerinden farklı halkların isimlerinin birleşik halidir.

Lozi dini (Zambiya); Mitolojilerinde yaratıcı tanrı ^Nyambe‟dir. Eşi Nasilele‟dir.

Tumbuka dini; Malavi, Zambiya ve Tanzanya‟da yaşayan bir halktır. Mitolojilerinde baş

tanrı ^Chiuta‟dır.

Zulu dini (Güney Afrika); Zulu geleneksel kabile dininde yaratıcı tanrı ^Unkulunkulu‟dur.

Dinka Dini

Dinka dini Doğu Afrika geleneksel kabile dinlerindendir. Dinkalar, Güney Sudan‟da 4,5 milyon civarında nüfusa sahip bir kabiledir. Yaşam biçimleri göçebe tipi olup hayvancılıkla, özellikle sığır yetiştiriciliğiyle uğraşırlar.Ancak uzun yağmur mevsimlerinde yerleşik olmaya alışmışlardır.

Günümüzde Dinkaların çoğunluğu Hıristiyandırlar, ancak Geleneksel Dinka Dini‟ni sürdürenler de vardır.

Dinka dininde inançla ilgili hususlarda „tek tanrı‟ ve „ruh‟ inançları; mabet ve ibadetle

ilgili hususlarda „kurban‟ ritüeli; toplumsal, siyasal ve dini önder olarak “öncü efendi”

denebilecek şahıslar dikkat çekmektedir. Bunların hepsi birbirleriyle ilişkili olup bir bütünün, Dinka dininin tamamlayıcı unsurlarıdır.

Yüce Tanrı (Nihailik veya Jok) Dinka klanlarının bazısının Jok, bazısının ise Nihailik şeklinde isimlendirdikleri tek tanrı,yüce tanrı inançları vardır.

Nihailik adı verilen bu üstün yüce varlığın her şeye gücünün yettiği, görünmediği ve insan davranışlarını iyi veya kötü yönde etkileyip şekillendirdiğine inanılır.

-baba ve yağmur bahşeden olarak nitelendirilir.

-gök‟anlamına gelmektedir.

-Dinkalar dua ve kurban merkezli ibadetlerini Jok ve Nihailik adına yapmaktadırlar.

-hediye takdimi anlamındaki kurban sunuları, şükran ve korunma amaçlı olarak da gerçekleştirilmektedir.

-yüce tanrı figüründen başka, özellikle klanları bağlayan, klanlara özgü anlam taşıyan özel alt derecede tanrılar da vardır. Bu alt derecedeki tanrılar genelde kuşlar, böcekler,hayvanlar, ağaçlar, ormanlar ve nehirler gibi tabiat ve tabiat varlıklarıyla ilişkilendirilmişlerdir.

Ruhun (Tiep) Ölmezliği inancı

Dinkalar her insanın bir tiepi olduğuna inanırlar. Tiep, kişinin hayaleti, gölgesi veya ruhu olarak tasavvur edilir. Tiep, ölümlü değildir. Birey öldüğünde tiepinin vücudunu terk edeceğine inanırlar. Ancak ölümlü olmayan ruhun/tiepin cesedin başında ve etrafında görünmez şekilde dolandığını kabul ederler.

ruhun geride kalanlara zarar verebileceğine, dolayısıyla bu ruhun geçişini kolaylaştırmak ve zararlarına mani olmak maksadıyla hediyeler sunmak gerekliliğine inanılır.

önemli kişiler adına, onların tiepleri için kurulmuş olan kulübe mabetlerdir. Genellikle sazlık ve çamurdan, evlerini yapmış oldukları malzemelerden,yapılmış olan bu mabetler ata ruhları için kurban takdim etme mekanlarıdır.

Öncü Efendiler

Dinkalar arasında “balıkçılığın efendisi”balıkçı mızrağının başı/şefi/ustası‟ anlamında isim verilen dini yönü belirgin olan liderler vardır.

Öncü efendilerin ilki ^{Aivel Longar}‟dır.

Aivel Longar‟ın, dolayısıyla öncü efendilerin dualarının insanların, hayvanların ve toprağın verimliliğini sürdürmesini sağlayacak kadar güçlü ve gerçek olduğuna inanmaktadırlar.

•       Onların( Öncü Efendiler)çeşitli görevlerinden bazıları şunlardır:

-Dini ayin ve ritüelleri, kurbanları düzenler

-Yağmur için tanrısal güçlere dualarda bulunur

-Kabilenin, hayvanların, toprağın bereketi ve korunması için tanrısal güçlere dualar eder

-Kabileler arasında çıkan anlaşmazlıklar, kavgalar, çekişmelerde yatıştırıcı rol oynarlar

-Kabileler arasında husule gelen düşmanlıkları bertaraf etmede barıştırıcı rol oynarlar.

Dua ve Kurban

Dinka dininde Tanrısal güçlere ve ölmüşlerin ruhları adına hayvan kurbanı söz konusudur.

Hayat ve sağlık bahşeden tanrısal güç olarak Nihailik‟i (veya Jok) kabul ettiklerinden dolayı bunların karşılığında şükran amaçlı olarak veya korunması ve verimliliğin devam etmesi için hediye sunu olarak kurban takdiminde bulunulmaktadır.

Kurban sunusunun ikinci boyutu ölmüş ataların tiepleri içindir. Tieplerin ikamet etmesi için yapılan kulübe tapınaklarda ölmüşler için kurban sunulmaktadır.

Kurban hem canlı (mesela öküz kurbanı) hem de cansız (yiyecekler ve benzeri)olabilmektedir.

Yoruba Dini

Yorubalar Batı Afrika kabilelerinden biridir. Nijerya‟nın güneybatı bölgesinde ve Togo ile Benin Cumhuriyeti (daha önce Dahomey‟di)arasında yaşamaktadırlar.

Yüce Tanrı (Olorun)

mitolojik tanrısal yaratıcı ve yüce varlık olarak Olorun (göklerin rabbi)kabul edilir.

 Yorubalar reenkarnasyona inanırlar ve yeniden doğumun belirleyicisi yine Olorun‟dur. Eğer beden almış ruh, dünya hayatında iyi bir yaşam sürerse Olorun ona ödül olarak yeniden doğumla bedenlenmeyi verir. Fakat dünyada kötü bir yaşam sürmüşse ceza olarak son derece sıcak bir yere (cehennem) yerleştirir.

yaratıcı unsur olan Olorun yaratma eyleminin başlatıcısıdır. Başlatma eylemi evreni ve insanı yaratma eylemini oğlu Obatala‟yı tevdi ederek gerçekleştirmiştir.

Yorubaların alt derecede ikincil tanrılarına Orişa denmektedir.

Bireyler genel olarak kendi atalarının/babalarının tanrılarına/orişalarına tapınmaktadırlar. Ancak orişasını bırakan bireyler de vardır.

Orişa değişimi basit bir olay değildir. Birey günlük yaşamında karşılaşmış olduğu kötü

talihlerle ve kötü durumlarla baş edemiyorsa ve bunda orişasının yardımını görmediyse onu

değiştirebilir.

Yorubalar arasında dini uygulamalar dua ve kurban ritüelleri etrafında yoğunlaşmaktadır.

Maskeler, çeşitli ayin elbiseleri ve ayin araçları, danslar dikkat çekmektedir.

DEĞERLENDiRME SORULARI

1. Aşağıdakilerden hangisi Gondların Yüce Tanrısıdır?

a. şiramba Kamui

b. Garelamaisama

c. Bhagavantaru

d. Bhagavan

e. Chukvu

2. Aşağıdakilerden hangisi Afrika Kabile Dinlerinden değildir?

a. Serer Dini

b. Akan Dini

c. Odinani Dini

d. Ga Dini

e. Ifugao Dini

3. Malagasilerin Dini aşağıdaki hangi ülkeye ait bir dindir?

a. Kongo

b. Filipin Adaları

c. Madagaskar

d. Nijerya

e. Güney Afrika Cumhuriyeti

4. Dinka Dininde din adamlarına ne isim verilir?

a. Öncü Babalar

b. Öncü Efendiler

c. Öncü Atalar

d. Kahinler

e. şamanlar

5. Yorubaların inancına göre yaratıcı tanrı kimdir?

a. Obatala

b. Olorun Orişa

c. Bhagavan

d. Kamui

e. Ifugao Orişa

Cevap Anahtarı: 1. D 2. E 3. C 4. B 5. A

Geleneksel Asya Kabile Dinleri nelerdir?

Ainu dini (Japonya), Chenchu dini (Hindistan), Gond dini (Hindistan),Ifugao dini (Filipinler).

Geleneksel Afrika Kabile Dinleri:

Batı Afrika Dinleri nelerdir?

 Akan dini (Gana); Ga Dini (Gana); Aşanti dini (Gana); Dahomey (veya Fon) dini(Benin),Efik dini (Nijerya, Kamerun); Serer dini (Senegal, Gambiya), Yoruba Dini.

Doğu Afrika Dinleri nelerdir?

Dinka,Akamba dini (Doğu Kenya); Lotuko dini (Güney Sudan); Masai dini (Kenya, Tanzanya); Malagasiler (Madagaskar);

Orta Afrika Dinleri nelerdir?

Buşongo dini (Kongo),Bambuti (Pigme) dini (Kongo),Lugbara dini (Kongo);

--Güney Afrika Dinleri nelerdir?

Khoisan dini,Lozi dini (Zambiya),Tumbuka dini(Malavi, Zambiya ve Tanzanya)Zulu dini (Güney Afrika).

Tiep nedir?

kişinin hayaleti, gölgesi veya ruhu olarak tasavvur edilir.  ölümlü değildir.

Dinkalarda  toplumsal, siyasal ve dini öndere ne ad verilir?

öncü efendi

Dinkaların inançları nasıldır?

tek tanrı  ve ruh inançları  vardır.mabet ve ibadetle ilgili hususlarda “kurban‟ ritüeli mevcuttur.

Dinkaların  tek tanrı-yüce tanrılarına ne ad verilir?

Jok ve Nihailik

Dinkalarda hediye takdimi anlamındaki kurban sunuları niçin yapılır?

şükran ve korunma amaçlı olarak ve verimliliğin devam etmesi gerçekleştirilmektedir.

Kurban sunusunun ikinci boyutu ölmüş ataların tiepleri içindir.

Dinkalarda Öncü efendilerin ilki kimdir?

Aivel Longar

Öncü Efendilerin  görevleri nelerdir?

-Dini ayin ve ritüelleri, kurbanları düzenler

-Yağmur için tanrısal güçlere dualarda bulunur

-Kabilenin, hayvanların, toprağın bereketi ve korunması için tanrısal güçlere dualar eder

-Kabileler arasında çıkan anlaşmazlıklar, kavgalar, çekişmelerde yatıştırıcı rol oynarlar

-Kabileler arasında husule gelen düşmanlıkları bertaraf etmede barıştırıcı rol oynarlar.

Yorubaların mitolojik tanrısal yaratıcı-yüce varlıklarına ne denir?

Olorun

Yorubaların alt derecede ikincil tanrılarına  ne denmektedir?

Orişa

                                                                                                 RESUL BALCI   DİCLE- İLİTAM  2014

NOT:DİCLE-İLİTAM 2013 MEZUNLARININ YAPMIŞ OLDUKLARI SORU-CEVAP ÇALIŞMASI

**DİNLER TARİHİ.3.HAFTA ÇALIŞMARI*******************

1-Geleneksel kabile dinleri NEDİR?

dünya üzerinde çoğunlukla Afrika yerli halklarının geleneksel inanç ve uygulamalarını sürdürmüş oldukları dinleridir.

2-yaşayan gelenekesel kabile dinleri hangileridir?

Dinka ve Yoruba dinleridir.

3-Geleneksel Kabile Dinlerinin genel ortak özellikleri nelerdir?

a-Geleneksel Kabile Dinleri kabileye ait olup genelde kabile adı ile isimlendirilir.

b-Genel yaşam ve dini hayat iç içedir, bir bütündür. Bireyselcilik yoktur.

c-Göksel ve ruhsal bir alem algısı olup, orada ruhsal yaratıkların varlığına ve çoğunlukla insan ruhlarının ve başka ruhsal varlıkların o alemle ilişkisi olduğuna inanılır.

d-Ruhun bir şekilde yaşadığına inanırlar.

e-Geleneksel Kabile Dinlerinin bir kurucusu yoktur.

f-Yerel özellikler taşır, yayılmacı değildir.

g-Geleneksel Kabile Dinlerinde kutsal ile kutsal olmayanın sınırları belirgindir.

h-Kutsal Kitapları, yazılı metinleri yoktur. Mitolojileri, sözlü gelenek üzerinden aktarılır.

ı-Kutsal Yüce Varlık inancı vardır, çoğunlukla yaratıcı tanrı olarak telakki edilir. Çoğunlukla göksel ve gökte olduğu algılanır.

j-Kutsal Yüce Varlık dışında, ondan alt derecede önemi haiz başka tanrısal varlıklar ve ruhsal varlıklar vardır.

k-Genelde atalara dair inançlar ile ruh inancıyla ortak ilişkili olarak atalar kültü yer alır.

l-Büyü ve büyüyle ilişkili hususlar önemlidir.

4-Günümzde bahsi geçen biçimlerde geleneksel din ve inançlarnı sürdüren kabileler nerede yogunlaşmaktdır?

afrika.

5-Geleneksel Asya Kabile dinlerinden varlığını devam ettirenler nelerdir?

a-Ainu dini (Japonya): Ainular arasında üç husus dikkat çekicidir.

Bunlar, ruh-enerji (ramat), tanrı-ruh (kamui) ve sunak (ınau) kavramlarıyla özetlenebilir.

Birincisi mana, güç diye de ifade edilebilir.

Inau:Ainuların ayin ve merasimlerinin merkezinde duran, kutsal güç,ramat veya ruh-enerji ile dolu olduğuna inanılan özel olarak hazırlanmış değnek-çubuktur. O,canlı bir ağaçtan yapıldığı için ayrıca hayat veren şiramba Kamui‟yi temsil eder.

 Ramat; insanlar, hayvanlar, ağaçlar, bitkiler ve hatta maddeler bozulduğunda veya öldüğünde onu terk eden ama yok olmayan bir enerjidir.

 Kamui ise; ramatlarla yakından ilişkili olup tesir etme gücünü ramatlarından alan iyi veya kötü tanrılar ve ruhları anlatan bir terimdir.

b-Chenchu dini (Hindistan): Bunlarda iki tanrı dikkat çekmektedir. Avcılıkla ilgili tanrıça Garelamaisama‟dır. Dişi hayvanları avlamazlar ve avlardan tanrıçaya sunularda bulunurlar. Bir de gökyüzünde oturan, gökgürültüsü ve yağmuru kontrol eden gök tanrısı Bhagavantaru vardır.

c-Gond dini (Hindistan): Mitolojik tanrıları „dünya üzerinde ikamet eden‟ Bhagavan‟dır. Bunlarda tenasüh inancı vardır ve ruhlar cevher havuzunda ikame ederler.

d-Ifugao dini (Filipinler): Çarpıcı olan hususlardan birisi de evren algılarıdır. Beş bölgeli evrenden ikisi sanaldır. Birincisi, Ifugaoların yaşadığı yeryüzü, bunun yukarısı gökyüzüdür, aşağısı ise yeraltıdır. Dördüncüsü ve beşincisi ise hayali, sanal gökyüzü ve yer altı katmanlarıdır.

6-geleneksel Afrika dinleri nelerdir?

Geleneksel Afrika Dinlerinden ayrıntılı şekilde sunulmuş olan Dinka ve Yoruba dinidir.

Akan dini (Gana)

Ga Dini (Gana):

Aşanti dini (Gana):

Dahomey (veya Fon) dini (Benin)

Efik dini (Nijerya, Kamerun)

Odinani dini (Nijerya, Kamerun)

Serer dini (Senegal, Gambiya)

7-Doğu Afrika‟da yer alan kabile dinlerinden birisi ise Dinka dinidir. Diğeri?

Akamba dini (Doğu Kenya)

Lotuko dini (Güney Sudan)

Masai dini (Kenya, Tanzanya)

Malagasiler (Madagaskar)

8-Orta Afrika‟da yer alan geleneksel kabileler ve dinler nelerdir?

Buşongo dini (Kongo)

Bambuti (Pigme) dini (Kongo)

Lugbara dini (Kongo)

9-Güney Afrika‟da yer alan geleneksel kabileler ve dinler nelerdir?

Khoisan dini

Lozi dini (Zambiya)

Tumbuka dini

Zulu dini (Güney Afrika)

10-dinka dini hakkında söylenmesi gerekenler nelerdir?

Dinka dininde inançla ilgili hususlarda „tek tanrı‟ ve „ruh‟ inançları; mabet ve ibadetle ilgili hususlarda „kurban‟ ritüeli; toplumsal, siyasal ve dini önder olarak „öncü efendi‟ denebilecek Şahıslar dikkat çekmektedir. Bunların hepsi birbirleriyle ilişkili olup bir bütünün, Dinka dininin tamamlayıcı unsurlarıdır. Dinka klanlarının bazısının Jok, bazısının ise Nihailik şeklinde isimlendirdikleri tek tanrı, yüce tanrı inançları vardır. Nihailik adı verilen bu üstün yüce varlığın her şeye gücünün yettiği, görünmediği ve insan davranışlarını iyi veya kötü yönde etkileyip şekillendirdiğine inanılır.

11-dinkalarda ruhun ölmezliği inancı nasıldır?

Dinkalar her insanın bir tiepi olduğuna inanırlar. Tiep, kişinin hayaleti, gölgesi veya ruhu olarak tasavvur edilir. Tiep, ölümlü değildir. Birey öldüğünde tiepinin vücudunu terk edeceğine inanırlar. Ancak ölümlü olmayan ruhun/tiepin cesedin başında ve etrafında görünmez şekilde dolandığını kabul ederler.

12-dinkaların öncü efendileri kimdir ve görevleri nelerdir?

 Dinka mitolojisinde çeşitli varyantları bulunan anlatılara göre öncü efendiliğin bir başlangıcı, başlangıç miti vardır. Öncü efendilerin ilki Aivel Longar‟dır. Öncü efendiler ayinleri düzenler ve kurban ritüellerini yönetirler.

Onların çeşitli görevlerinden bazıları şunlardır:

-Dini ayin ve ritüelleri, kurbanları düzenler

-Yağmur için tanrısal güçlere dualarda bulunur

-Kabilenin, hayvanların, toprağın bereketi ve korunması için tanrısal güçlere dualar eder

-Kabileler arasında çıkan anlaşmazlıklar, kavgalar, çekişmelerde yatıştırıcı rol oynarlar.

-Kabileler arasında husule gelen düşmanlıkları bertaraf etmede barıştırıcı rol oynarlar.( Dinka dininde dualar ve kurban takdimi en önemli ritüellerdir.)

13-yoruba dininde yüce tanrı anlayışı nasıldır?

 Yorubalar Batı Afrika kabilelerinden biridir. Kendilerine has dinleri kabile isimleriyle, Yoruba Dini şeklinde ifade edilmektedir. Geleneksel Afrika Kabile Dini Yoruba‟da mitolojik tanrısal yaratıcı ve yüce varlık olarak Olorun kabul edilir. Olorun, göklerin rabbi anlamına gelir. Dolayısıyla göksel yüce varlık inancı vardır. Yorubalar reenkarnasyona inanırlar ve yeniden doğumun belirleyicisi yine Olorun‟dur. Yorubalar mitolojideki yaratıcı tanrılar ve göklerin hakimi olan Olorun‟dan başka alt derecede ikincil tanrılara tapınmaktadırlar. Bunlara Orişa denmektedir. Yorubalar arasında dini uygulamalar dua ve kurban ritüelleri etrafında yoğunlaşmaktadır. Maskeler, çeşitli ayin elbiseleri ve ayin araçları, danslar dikkat çekmektedir.

Önemli= Bugün Geleneksel Kabile Dinleri müntesipleri çoğunlukla Afrika, Asya ve Amerika kıtalarında bulunmaktadırlar. Geleneksel Kabile Dinlerinde genelde göksel yüce varlık (Yüce Tanrı) inancı vardır.

Afrika Kabile Dinlerinden Dinka Dini, Sudan’da yaşayan yirmi civarında klanı bulunan bir kabilenin dinidir. Yüce Tanrıları ya Nihailik ya da Jok diye isimlendirilen, yağmur yağdıran göksel tanrıdır. Bunun yanında her insanın koruyucu ruhu gibi bir tanrısal varlığı var olduğuna inanırlar. Buna ‘tiep’ denir ve bedenle birlikte ölmediğine inanırlar. Onlar için ata ruhları evi anlamıyla kulübeler yapar, takdimelerde bulunurlar. Öncü Efendi denen bir liderleri olur. Onların dini, siyasi ve sosyal görevleri vardır. Aileden gelir. Dua ve kurban ritüelleri çoktur. Yorubalar Nijerya’nın güneybatı bölgesinde ve Togo ile Benin Cumhuriyeti’nde yaşayan bir kabile olup Yüce Tanrı inancı vardır ve ismi Olorun’dur. Dinka tanrısına göre daha göğün ötesine çekilmiş bir tanrıdır. Yaratma eylemini yürüten onun oğlu olan tanrıdır. Ayrıca, Yorubalarda ikincil tanrılar vardır. Orişa denen bu tanrıların küçük heykelleri vardır. Tapınma objeleri daha çok Orişalardır. Eğer bir kimse Orişasından memnun değilse değiştirebilir. İbadet yine dua ve kurbandır.