DİNLER
TARİHİ .13.HAFTA ÇALIŞMALARI*******************************
1-bugün
dünyanın en fazla nüfusa sahip dini hangisidir?
1-Hıristiyanlık,
bugün dünyanın en fazla nüfusa sahip dinidir. Yedi milyarlık dünya nüfusunun
yaklaşık iki milyar üç yüz milyonu Hıristiyan olarak bilinir. Hristiyanlık
için„Mesih yanlısı‟ anlamdaki bu
kullanım en yaygın biçimini oluşturmaktadır. Elçilerin işleri‟nde
geçen Mesih yanlısı anlamındaki kelimenin ilk olarak Antakya cemaati için
kullanıldığı tahmin edilmektedir. Mesih kelimesi Yeni Ahit‟te
isa için kullanılmaktadır. Hıristiyanların yaygın olarak kullandıkları
kelimelerden birisi de „kilise‟ kelimesidir.
2-hristiyanlıgın
özellikleri nelerdir?
2--1-Hıristiyanlık
öğretisinin temelinde isa Mesih fikri vardır. Buna göre isa Mesih hem tanrıdır
(Oğul) hem de tanrının bedenlenmiş insan halidir. O, kurtarıcıdır.
-2-Hıristiyanlıkta
kurtuluş fikri vardır. Kurtuluş, tanrı katından kovulan insan için ceza anlamı
taşıyan dünyadan kurtulup tanrı katına yeniden yükselme anlamına gelmektedir.
-3-Hıristiyanlıkta
önemli şahsiyetlerin başında Pavlus gelir. Onu Hıristiyanlığın kurucu
peygamberi olarak görenler vardır.
-4-Hıristiyanlık
yaklaşık iki bin yıllık tarihsel sürece sahiptir. Bu süreç içerisinde çok
çeşitli Hıristiyan cemaatler, akımlar, görüşler, fikirler, kiliseler ortaya
çıkmıştır. Bugünün kadim kiliseleri arasında nüfus bakımından en kalabalık
olanları ve en bilinenleri Katolik Kilise, Ortodoks Kilise ve Protestanlıktır.
Ancak kadim geleneklerini sürdürmede ısrarlı olan Nasturi, Süryani, Ermeni,
Kıpti ve Habeş kiliselerini de belirtmek yerinde olur.
-5-Hıristiyan
düşüncesinde kurtuluş ruh için söz konusudur. Ancak kiliseye dahil olanlar,
yani Hıristiyanlar kurtulabilir.
3-Hıristiyanlığın
biçimlenmesindehangi hususlar etkendir?
3-
Kutsal Kitap, öncekilerin uyguladığı gelenek, Kilise Babaları ve kilise
konsilleri.
4-isa‟nın
tarihsel olarak üç yıl kadar süren öğretisini yaymasının çarmıh hadisesiyle son
bulması hangi senede olmuştur?
4-Miladi
33 veya 36‟da gerçekleştiği yönündedir.inciller isa‟nın
Yahudi soyundan geldiğini şecere vererek ortaya koyarlar. Meryem‟in
oğlu olduğunu belirtir.isa, şecerede Meryem‟in
kocası Yusuf‟la Yahudi soyuna bağlanır. Nasıralı
olarak isimlendirilir. Sinoptik incillerde Davutoğlu, Mesih, ilyas, Yahudilerin
Kralı, Rab, Öğretmen, Tanrı Oğlu, Tanrı‟nın
Mesih‟i gibi birçok isim ve sıfat konumunda
tanımlama vardır. Ancak Yuhanna incili‟nin
tanımlamasını bu ve başka isimler yanında şöyle özetlemek mümkündür: Aziz
Bakire Meryem‟den ve Ruh‟tan
doğan, Davutoğlu, Tanrı‟nın Biricik Oğlu
Rab isa Mesih‟tir.
5-isa‟nın
mesajında ağırlıklı hangi konular dikkat çekmektedir?
5-Birincisi
ansızın gelecek kıyameti hatırlatma ve buna tövbe ederek hazır olmaya davettir.
Buradaki kıyameti daha çok dünyanın sonunda kurulacak „ilahi Mesih Devleti‟
(Tanrı Krallığı) gibi tanımlamalar anlatmaktadır. ikincisi ise, “Musa
ġeriatı”dır.isa, sinagoglara gitmiş, şeriatı yıkmaya değil tamamlamaya
geldiğini söylemiş ve hahamların elinde oyuncak haline gelmiş şeriatı düzeltmek
için mücadele etmiştir.
6-isanın
seçkin havarileri kimlerdir?
6-Petrus
ve kardeşi Andreas, Zebede‟nin oğulları
Yakup ve Yuhanna, Filipus, Bartolomeus, Matta, Tomas, Alfeus‟un
oğlu Yakup, Taddeus, ayur Simun, Yahuda iskaryot. Sonuncusu isa‟yı
ihbar ederek çarmıha gerilmesine neden olur. Onun yerine sonradan isa‟nın
öğrencilerinden Mattias (Matiya) seçilir.
7-Havarilerin
Kudüs merkezli faaliyetleri hakkındaki temel kaynak nedir?
7-Elçileri
işleri kitabının ilk yarısıdır.ikinci yarısı ise daha çok Pavlus‟un
işlerini anlatır.
8-Kudüs
merkezli Yahudi-Hıristiyan cemaatini diğer Yahudilerden ayıran temel özellik
nedir?
8-isa-Mesih
inancıdır.
9-Hıristiyanlığın
ilk şehidi kimdir?
9-Stepanos.
10-yahudi
ve hristiyanlıgın Kudüs‟ün tahrip edilmesinden kısa bir süre
önce şehri terk ederek ve Pella‟ya yerleşenlere
ne denir?
10-Ebiyonitler
denir.
11-Pavlus
kimdir?
11-arsuslu
bir Yahudi olup hahamdır. Roma vatandaĢıdır. Azılı bir isa taraftarlığı
düşmanıdır.Kudüs merkezli ilk cemaate büyük eziyetler vermektedir.
12-Putperestlikten
dönenlerin Musa Şeriatına uymamaları üzerine cemaat arasında ilk ayrılıklar
ortaya çıkar ve nerede kimin
başkanlığında oluşturulan toplantıda mesele yatıştırılmıştır?
12-kudüste
Yakup başkanlıgında.
Bilgilen=Pavlus
Antakya‟dan ayrıldıktan sonra bugünkü
Hıristiyanlığın oluşumunun temelini attığı seyahatlerini gerçekleştirir. Bu
seyahatlerinde Pavlus, mesajlarını daha çok şentileler (Yahudiler dışındaki
yabancılar) arasında yayar. Bu sebeple O, “Yabancıların Havarisi” olarak
isimlendirilir.
13-hristiyanlıgın
yayılma ve kurumsallaşma süreci olarak hangi yüzyılda olmuştur?
13-5.y.yılda.
14-Hıristiyanlık,
M. 381 senesinde yapılan istanbul Konsili‟nde istanbul‟un
cemaat merkezi (Patriklik) ilan edilmesine kadar geçen sürede kaç merkezde
gelişim gösterir?
14-Daha
çok Suriye, Anadolu ve doğuda Antakya Piskoposluğu; Mısır ve Libya‟da
İskenderiye Piskoposluğu; italya ve çevresinde ise Roma Piskoposluğu
merkezlerinden Hıristiyanlık yayılmıştır. Bu merkezler, başka piskoposluklar
oluşması üzerine 325 iznik Konsili‟nde patrikliğe
yükseltilmişlerdir.
Bilgilen=M.
306 tarihinde Roma imparatorluğunun başına geçen Konstantin‟in
iç barışı temin gayesine matuf, bütün dinlere müsamaha gösteren ve tarihe
Milano Fermanı diye geçen bir ferman yayınlatmasıyla başlar (M. 313). Böylece
Hıristiyanlık serbestlik kazanır ve Hıristiyanların önceki imparatorlar tarafından
alınan malları ve bütün hakları iade edilir. Bununla Hıristiyanlık devlet
himayesi altına girmiş olur.
Önemli=Hıristiyan
inanç ve doktrinleri‚ Kitab-ı Mukaddes öncesi havari inançlarına‚ bu inançların
belirlendiği kutsal yazılara ve konsil kararlarına dayanmaktadır. “Havarilerin
inanç esasları” denilen metin,iznik ve istanbul konsillerinde sistemleştirilmiş
ve tarihe İznik-İstanbul Kredosu olarak geçmiştir. Geleneksel izaha göre
Hıristiyanlıkta Tanrı anlayışı, teslis doktrinine dayanmaktadır. Baba-Oğul-Ruhulkudüs
unsurlarından müteşekkil teslisin birinci unsuru olan Baba‟nın
görevi, sevgisi dolayısıyla insanlığı yaratmak; Oğul‟un
görevi‚ insanlığı kurtarmak; Ruhulkudüs‟ün
görevi ise insanlara inayet bahşetmektir. Birbiriyle bağlantılı çalışan bu üç
unsur tek bir Tanrı‟yı
oluşturmaktadır.
15-Hıristiyanlıkta,
genellikle kiliselerde icra edilen ibadet hangi kelime ile ifade edilir?
15-batı
dillerinde Liturgy (Türkçe‟de Litürji)
kelimesiyle ifade edilir. Bu kelime Grekçe umuma ait faaliyet anlamına gelen
Litourgiadan türetilmiştir
16-Hıristiyan
kiliselerinde uygulama noktasında, içerdikleri anlamda, sayılarında ve
ifadelendirilen kelimelerde farklı olmakla beraber hangi sekramentler vardir?
16-Vaftiz,
Evharistiya, Konfirmasyon, Evlilik Töreni, Ruhbanlık Sırrı, Günah itirafı ve
Son Yağlama genel olarak kabul edilen Sakramentlerdir. Genel olarak bütün
kiliselerde sakramentlerden Ruhbanlık Gizemi ile iliĢkilendirilen üç hiyerarşik
kademe oluşmuştur. Bunlar Piskopos, Rahip ve Diyakos‟dur.
17-isa
Mesih‟in Tanrı olup olmadığı konusundaki
tartışmaların doğurduğu konsil hangisidir?
17-325
iznik Konsili‟dir. Konsildeki Kristolojik
tartışmaların ilk ayağı teslisin unsurlarından isa Mesih‟in,
yani Oğul‟un Tanrı olup olmadığı ile
alakalıydı.iskenderiyeli rahip bilgin Arius Oğul‟un Tanrı
olmadığına dair görüşü savunuyordu. Arius‟un
karşısında ise iskenderiye piskoposu Athanasius
yer alıyordu.imparator gözetimindeki iznik piskoposlar meclisinde Arius
ve fikri aforoz edilerek Oğul‟un mahiyetinin
Baba ile aynı cevherden (homoousios) olduğu, yani Athanasius‟un
fikri kabul edildi. Böylece isa Mesih‟in ezelden beri
Tanrı olduğu, Baba ile aynı mahiyete sahip olduğu karara bağlanmıştı.
Önemli=Kutsal
Ruh‟un da Baba ve Oğul gibi tanrısal cevhere
(üç uknumda yalnız bir tanrısal cevher) sahip olduğu kararı alınır. Böylece
Teslis‟in Tanrılığı ifade etmesi imparatorluk
inancı haline gelmiş olur. Bu inanç tarihe „iznik-istanbul inanç ilkesi‟
diye geçer.istanbul Konsili‟nde alınan
kararlar meselenin bitmesinden çok yeni bir boyutunun açılmasına katkı sağlar.
Bu isa‟nın insani ve ilahi tabiatları
meselesidir.
18-hz.isanın
tabiatı hususunda konsıller ne görüştelerdir?
18-Antakya
ekolü içinde yetişen istanbul Patriği Nestorius (328-331) “birleşmiş ayrı iki
tabiat” (diofizit) fikrini benimseyerek hocası Mopsueste‟li
Theodore‟un izinden gider.iskenderiye ekolü ise
“birleşmiş iki tabiat” görüĢüne sahiptir.imparator II. Thedosius (408–450)‟un
tabiatlar meselesini halletmek üzere topladığı Efes Konsili(431)‟nde
“insani ve ilahi tabiatların birleşmiş” olduğu fikri, baĢka bir ifadeyle
“biricik kişilikli iki tabiatlı İsa” fikri hakim olmuştur. Ayrıca Bakire Meryem‟in
„Tanrı annesi‟ (teotokos) olduğu kararı alınmıştır.
19-Kilise
konsillerinden hareketle değerlendirildiğinde bağımsız kiliselerin oluĢumunun nedenleri
nelerdir?
19-isa
Mesih‟in tanrılığı gibi inançla ilgili
ayrılıklar; beş patrikliğin (Roma, istanbul, Antakya,iskenderiye ve Kudüs)
önceliği meselesi gibi dini siyasi anla-şmazlıklar; Hıristiyanlığın devlet dini
haline gelerek imparatorların dini kararları etkileyebilecek şekilde hareket
etmeleri gibi siyasi çıkarlar; ve Roma‟nın ikiye
ayrılması gibi coğrafi ve siyasi değişiklerin kiliselerin farklı bölgelerde
kurumsallaşmasını desteklemesi.
20-XVI.
Yüzyıl itibariyle Protestan düşüncenin tetiklemesiyle kendisini yenileyerek
misyon faaliyetlerini genişletmesi sonucunda dünyanın bir çok yerinde yeni
Katolik kiliseler oluşmuştur. Eskiçağ Hıristiyan coğrafyasında ise Doğu
Kiliselerinden ayrılan Katolik kiliseler nelerdir?
20-Melkit,
Ermeni, Süryani, Keldani, Kıbti gibi Katolik Kiliseler oluşmuştur.
Önemli=Doğu
Kiliseleri inanç bağlamında ikiye ayrılmıştır.isa‟nın
tabiatı konusunda, beşeri ve insani olarak ayrılmış iki tabiat kabul eden
Diyofizit Nasturiler ve tabiatların birleşik ve tek olduğunu kabul eden
Monofizit Kiliseler şeklindedir. 451 Kadıköy Konsilinde aforoz edilen bu
görüşün taraftarı Süryaniler, Ermeniler, Kıptiler ve Habeşler tarihsel süreç
içerisinde bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir.
21-ismini
evrensel ya da genel anlamına gelen Katolik kelimesinden alan kilise
hangisidir?
21-Roma
Katolik Kilisesi. Katolik kelimesi, birlik içinde evrensellik, yani her yerde,
her zamanda aynı hakikatlara inananların cemiyeti anlamında kullanılmaktadır.
Bu kelimeyi ilk defa II. Yüzyılın başında Antakyalı ignatius bir mektubunda
kullanmıştır.Dünya Hıristiyan nüfusunun yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır.
Hıristiyanlığın gelişim tarihi sürecinde merkezi bir konumda bulunan Roma
Piskoposluğu Katolik Kilisesi‟nin menşeidir.
Bugün Kilise merkezi hala Roma‟da, bir site
devleti olan Vatikan Ruhani Devletidir. Roma piskoposu olan Papa tarafından
idare edilmektedir. Papa, Petrus‟un halefi, isa‟nın
vekili olan tek ruhani liderdir. Papa‟yı ise
Kardinaller seçmektedir.
Katolik
hiyerarşi; Papa, Kardinaller, Başpiskoposlar, Piskoposlar, rahipler şeklinde en
küçük mahalle rahiplerine kadar uzanmaktadır.
-Papa‟nın
yanılmazlığı ilkesini kabul eder.
-Kutsal
Ruh‟un hem baba hem de oğuldan (filioque)
çıktığını,
-isa‟da
ilahi ve insani iki tabiat olduğunu kabul etmektedirler.
-Ayin
dili Latincedir fakat II. Vatikan Konsili‟nde
(1962-5) değişik dillerde yapılmasına karar verilmiştir.
-isa
gibi Meryem de günahsızdır, asli suçtan uzaktır. Meryem, Tanrı yanında şefaatta
bulunabilir. O, göğe yükselmiştir.
-Azizler
de Tanrı katında sözcü olur, şefaatte bulunabilir. Onların resimleri ve kutsal
emanetlerine saygı gösterilir. Yılın hemen her günü bir azize adanmıştır.
-Tövbe
ritüeli itiraf ve bağışlama ayini olup günah çıkarma hücresinde papaza itiraf
ve papazın bağışlandığını belirtmesi şeklinde olur. Ergenlik çağma giren her
Hıristiyan‟ın yılda en az bir defa günah çıkartması
1215 Lateran Konsili‟nde karara
bağlanmıştır. -Yedi Sakramenti dogmalaştırmıştır. Vaftiz, su dökülerek yapılır.
Vaftiz olmadan ölenin kurtuluşunu kabul etmez. Evharistiya‟da
ekmeğe maya katılmaz. -Son yargı gününü, cenneti, cehennemi ve a'rafı kabul
ederler.
22-XVI.
Yüzyılda Batı Hıristiyanlığı bünyesinde gelişip, onu bir reforma tabi tutma
yönünde ortaya çıkmış, protesto hareketlerinden oluşmuş belli ana noktalarda
birleşen kurumsallaşmış bağımsızolan kiliselerdir?
22-Protestan
Kiliseler. Bu hareketin ilk öncüsü Martin Luther‟dir.
Luther‟in 95 maddelik bir bildiriyi Wittenberg
Kilisesi‟nin kapısına asması Almanya‟da
hareketin başlamasına neden olmuştur.
23-Bu
erken dönem Protestan kiliselerden başka Avrupa ve Amerika başta olmak üzere
dünyanın hemen her yerine dağılmış bağımsız Protestan kiliseler vardır.bunlar
nelerdri?
23-Adventistler,
Metodistler, Baptistler, Anabaptistler, Evanjelikler, Yahova ġahitleri, Mormonlar,
Mennonitler, Pentekostallar, Üniteryanlar
24-Protestan
Kiliselerin genel özellikleri nelerdir?
24-a-Cemaatin
olduğu yerde mutlaka kilisenin de olması gerektiğini kabul ederler. -Ruhban
sınıfına imtiyaz vermezler. Her Protestanın bir rahip olabileceğini
belirtirler.
-b-Protestan
kileselerin çoğunluğu sadece iki sakrament (vaftiz ve evharistiya) kabul
ederler. Ancak diğer sakramentlerin uygulamasına bir şekilde yer verirler.
-c-Kilise
görevlilerinin günah çıkarma yetkisini kabul etmezler.
-d-Vatikan‟ın
yani Papa‟nın otoritesini kabul etmezler.
-e-incilleri
anlamak için rahiplere ihtiyaç olmadığını söylerler. Böylece Kutsal Kitap dini
olmak istemektedirler.
-f-Kadınların
da ruhani lider olabileceğini kabul etmektedirler.
-g-Genelde
ayinlerini bulundukları çevrenin konuşma dilinde yaparlar.
-h-Arafa
ve ebedi cezaya inanmazlar.
-ı-Katoliklerin Meryem inançlarına
katılmazlar.
-i-Teslis
bütün Protestanlarda vardır. Ana konularda diğer kiliselerden farkları yoktur.
25-Ortodoksluk
terimi ne anlama gelmektedir?
25-doğru
inanç, doğru doktrin anlamına gelmektedir. Kilisede ise terim anlamından çok,
doğru ibadet, doğru iman ikrarı ve papalık kilisesinde vücut bulup zamanımıza
kadar kesintisiz devam eden hiyerarşi ile mukaddes ayin iĢtirakinin tümünü
ifade eder. Ortodoks dünyasında dört büyük tarihi patriklik vardır: ü
1-istanbul
Fener Rum Patrikliği
2-iskenderiye
Apostolik Patrikliği
3-Antakya
Patrikliği
4-Kudüs
Patrikliği.
Bunlardan
başka otosefal kiliseler arasında Rus, Rumen, Sırp, Yunan, Bulgar, Gürcü,
Kıbrıs, Çek, Slav Polonya ve Arnavut kiliseleri vardır. Otonom kiliselere ise
Finlandiya, Çin ve Japonya örnek verilebilir. Ortodoks Kilisenin en yüksek
organı Patrik değil, ekümenik konsillerdir. Patrik, Patrikliklerin baĢkanıdır
ve metropolitler arasından seçilir.
26-ortodoksların
özellikelri nelerdir?
26-a-Papanın
yanılmazlığını kabul etmezler.
b-Kutsal
Ruh‟un Babadan ve Oğuldan çıktığını değil de
Oğul yoluyla Baba‟dan çıktığını
kabul ederler.
c-ilk yedi konsili ve kararlarını Katolik
Kilise ile ortaklaşa kabul ederler.
d-ikonlara
geniş yer vererek saygı gösterirler.
e-Papazlar
evlenebilir. Keşişler, piskoposlar ve Patrikler evlenemezler. Boşanmaya bazı
şartlarla izin verilir.
27-nasturi
kilisesi adını nerden alır ve hangi ismler verilir?
27-Nasturi
Kilisesi adını, diyofizit görüşün sahibi Nestorius‟tan
almaktadır. Nasturiler için Doğu Süryani Kilisesi, Doğu Asur Kilisesi, Asuri
Kilise de denmektedir.
28-Nasturiler
arasında meydana gelen ayrılma sonucunda oluşmuş Katolik cemaate verilen isim
nedir?
28-Keldani
(Gildani). Bunlar, Urfa‟dan sonra
Nusaybin‟i merkez edinmişler ve böylece bir Doğu
Hıristiyanlık akımı geliĢmiĢtir.
29-Nestorius‟un
fikirlerini Sasanilere benimseten kimdir?
29-Nusaybin
Episkoposu Mar Barsauma‟dır.
Önemli=Nasturi Kilisesi‟nin baĢında Patrik makamında
Katolikos bulunmaktadır. Kilise Hiyerarşisi Patrik, Metropolit (Başpiskopos),
Piskopos (Abuna), Başdiyakon, Papaz, Diyakonlar, Diyakon Çömezi ve Papaz
Çırağından oluşmaktadır.
30-nasturi
sekramentleri nelerdri?
30-Qurbana
(Komünyon-Kurban, Assay Rabbani de derler), Vaftiz, Papaz Atama ve Kutsama
Ayini, Günahların Affı Ayini, Haç, Kutsal Yağ ile Yağlama ve Malka (Kutsal
ekmek Hamuru veya Hamur Mayası: Bu hamur isa‟dan
beri her Perşembe mayalanan hamura katılarak günümüze kadar getirilmiş hamur
mayasıdır)dır. Nasturiler, isa‟da çift tabiatın
varlığını kabul ederler, ikon kullanmazlar ve kiliseleri sadedir.
ÖNEMLİ=Nasturiler
gibi kendilerini havarilere dayandıran bu Doğu Kilisesi‟ne
Yakubi ve Batı Süryani Kilisesi de denmektedir. ġimdi Antakya Kadim Süryani
Ortodoks Kilisesi kullanılmaktadır.
31-Kadim
Süryanilerin Kilise merkezi NERSİDİR?
31-ŞAM.
Süryani Kilisesi‟ patrik
tarafından idare edilmektedir. Süryaniler yedi sakramenti kabul ederler. Bunlar
Vaftiz, Murun (konfirmasyon-mühürleme), Kurbano (Evharistiya), Kehnüt
(ruhanilik), Tövbe, Hasta Yağı ve Evliliktir.
Bilgilen=Ermeni
Kilisesi, Ermeni Ortodoks Kilise, Gregoryanlar Ģeklinde de isimlendirilirler.
Ermeni Kilisesi‟nin ruhani
lideri katoğikos diye isimlendirilir. Aziz Grigor‟un
ilk katoğikos olduğu kabul edilir. Bugün Ermenistan Cumhuriyeti‟ndeki
Ecmiatzin Katoğikosunun unvanı „Başpatrik ve Bütün Ermenilerin Katoğikosu‟
Ģeklindedir. Ermeni Kilisesi yedi sakramenti kabul ederler, Yedi sakrament
Vaftiz, Mühürleme (konfirmasyon), Tövbe, Evharistiya (Surp Badarak), Evlilik,
Ruhbanlık ve Hasta Yağı şeklindedir.
32-ermeni
kilisesinin özellikleri nelerdir?
32--Ermeni
Kilisesi, isa‟da ilahi ve insani tabiatın
birleştiğini, tek tabiat olduğunu kabul ederler. -Evharistiya‟da
ekmek ve şarabın isa'nın etine ve kanına dönüştüğünü kabul ederler. -Zina
dışında boşanmaya izin vermezler. -ikonaları, eski putperest adeti sayarak
reddederler. -Arafı kabul etmezler.
33-kıpti
kilisesinin kabul ettikleri sekramentler nelrdir?
33-Bunlar
Vaftiz, Evharistiya, Tövbe, Rahip Takdisi, Evlilik ve Hasta Yağı‟dır.
Kıbtilerin ibadetlerinde zahitlik ön plandadır.
Bilgilen=Habeş
Kilisesi Habeşistan‟da (Etiyopya)
yaylalarda yaşayan belli bir halkın ismi olan Habeş kelimesinden ismini
almaktadır. Bu kiliseye Habeşistan Kilisesi ya da Etiyopya Ortodoks Kilisesi de
denmektedir.Habeş Kilisesi Abuna denilen Patrikle idare edilmektedir.
HRİSTİYAN
KUTSAL METİNLERİ=Hıristiyan Kutsal Metinleri genel kabul gören boyutuyla ele
alındığında iki kutsal kitap geleneğinin bir araya getirildiği anlaşılmaktadır.
Birincisi Yahudi kutsal kitap geleneğinin ilk yarısıdır ve Eski Antlaşma (Eski
Ahit, Yahudilerde Tanah) şeklinde isimlendirilen koleksiyonu içermektedir.
Diğeri ise isa, Havariler ve onların öğrencileri ile ilişkili şekilde oluşmuş olan
öz Hıristiyan geleneğinin tüm kutsal metinleridir ve Yeni Antlaşma (Yeni Ahit)
şeklinde isimlendirilmektedir.
34-ESKİ
ANTLAŞMA NEDİR?
34-Eski
AntlaĢma isa ve havarilerinin ilk yüzyılda kullandıkları kutsal kitapları
içinde barındıran kısmı oluşturmaktadır. Eski Antlaşma denmesinin sebebi Tanrı‟nın
israiloğullarıyla yaptığı kabul edilen antlaşmayla/antlaşmalarla ilgilidir. Bu
vurgulu isimlendirme Hıristiyanlara aittir. Yahudi geleneğinin oluşturduğu ve
Hıristiyanların da kabul ettiği Tanah, Eski Antlaşma diye isimlendirilmiştir.
Bilgilen=Hıristiyan
kutsal metinlerinden Eski Antlaşma Yahudilerle ortak metinlerdir. İsa ve
havariler döneminde kullanılan kutsal metinlerdir. Onların döneminde oluşmuş
olduğuna inanılan kutsal kitaplar ise Yeni Antlaşma diye isimlendirilmektedir.
Yeni Antlaşma 27 kitap olup 4 İncil, Elçilerin İşleri, 21 mektup ve Vahiy
kitabından oluşmaktadır. Hıristiyanlar bu kitapların yazarlarının Havariler ve
onların öğrencileri olduğunu kabul ederler. Tanrı’nın yazarlara
vahyettiğine/esinlediğine inanırlar
******************************DİNLER
TARİHİ.14.HAFTA ÇALIŞMALARI*********************************
1-hristiyanlıkta
evren ve insan algısı nelerden oluşur?
1-Hıristiyanlığın
isa Mesih merkezli bir din olması evren ve insan algısında da kendisini
göstermektedir. Bu yüzden konu da isa Mesih merkezli olarak ortaya konmuştur.
Bu temel hususların „yaratılış‟, „asli günah ve
düşüş‟, „Tanrı‟nın
kurtuluş planı‟ ve „kıyamet, yargı ve sonsuz yaşam‟
başlıkları altında ele alınır.
2-hristiyanlıkta
yaratılış nasıl tasvir edilir?
2-Hıristiyanlığın
dini sistemi, insan ve insanı konumlandırdığı evren için bir „yaratılış‟
kurgusuna sahiptir. Yaratılış ile ilgili kurgunun temel metni Yahudilerle ortak
kutsal metin olan “Yaratılış” kitabıdır.insan, yani Adem, Tanrı tarafından
topraktan yaratılmış ve burnuna yaşam soluğu üflenmiştir. Yaratılışa bağlanan
insanın temel özelliği, onun Tanrı‟nın suretinde,
benzeyişinde yaratılmış olmasıdır. Hıristiyan Tanrı-insan ilişkisinin ve
öğretisinin temelinde bu özellik yer almaktadır. Yüce ve sonsuz olan Tanrı
insanı ve evreni ihtiyacı olmadığı, ihtiyaçtan ari olduğu halde neden
yaratmıştır? Hıristiyan düşüncesinde, bu soruya “sevgisinden dolayı”
yaratmıştır cevabı hakimdir. Başlangıç, Tanrı‟nın
isteğiyle, sevgisiyle olmuştur.
3-hristiyanlıkta
aslı günah ve düşüş nasıl gerçekleşmiştir?
3-insanlık
tarihini en fazla meşgul eden konulardan bir diğeri kötülük
problemidir.Hıristiyanlık için kötülüğün kaynağına dair metinlerin başında yine
Yaratılış kitabı gelmektedir.Kötülüğün başlangıcı yaratılışa yerleştirilirken
kaynağı Tanrı‟nın bizzat kendisi değildir. Fakat insan
da değildir. Ancak insan, kötülüğe karşı seçme yetisine sahip konumdadır.
Kötülüğün kaynağı ise kötü olandır, yani şeytandır. Bu durumda her şeyin
yaratıcısı olan Tanrı, dolaylı şekilde kötülüğün de yaratıcısı değil midir?
Hıristiyanlık, kötü olanın yaratılışta kötü olduğunu kabul etmez. Onun Tanrı‟nın
planı doğrultusunda Tanrı katından düşme nedeniyle kötü olduğunu kabul eder. Bu
düşüş, Hıristiyan aklının kabul ettiği bir tanrısal mekandan, göksel alemden,
Aden‟den uzaklaştırılmaktır. Aden Bahçesi
yeryüzünde tanımlanır. Adem, Havva aracılığıyla yılan tarafından, kandırılarak
yasak meyveyi yemiş, günaha düşürülmüş. insana ölümsüzlük veren hayat ağacı,
Adem‟in serbestçe dolaşıp meyvesini yediği
ağaçtır. iyiyi kötüyü bilme ağacı ise meyvesi yasak olan ağaçtır.ilki
ölümsüzlük verirken ikincisi ölümlülüğü vermektedir. Hıristiyan düşüncesinde
„hayat ağacı‟isa Mesih‟in
kendisidir. Yılan, hayvanların en lanetlisidir ve insanla düşman
olmuştur.insanın düşüşü böyle iken bunu insana yaptıran yılandır. Hıristiyan
düşüncesinde yılanın „kötü‟ olanı, „şeytan‟ı
temsil ettiği açıktır. şeytan fikri Yeni Ahit metinlerinde daha açık ve
belirgindir. Bu nedenle, şeytanın kötülüğün kaynağı olduğu, melek iken düştüğü
ve sonra insanı düşürdüğüne inanılmaktadır. Neticede Adem‟in
günahından dolayı bütün insan soyu günaha batmıştır. Bu „asli günah‟
diye isimlendirilmektedir. Eski Ahit‟ten çıkarılan
„asli günah‟ fikri, Hıristiyanlığa aittir ve Yeni Ahit
metinlerine dayandırılmaktadır.insan serbest iradesini kullanırken işlediği ilk
günah ile tanrısal özelliğinde bozulma meydana getirmiştir. Kutsallığını, Tanrı
ile birlikteliğini ve günahsızlığını yitirmiştir. Bu, düşüşü getirmiştir.
4-hristiyanlıkta
tanrının kurtuluş planı nasıl gerçekleşmektedir?
4-Tanrı‟nın
kurtuluş planı, insan için dünya hayatının başlangıcından sonuna dek sürecek
insanlık tarihidir. Bu plan, aşamalar şeklinde dilimlenen zamanlarla da ifade
edilebilir. Buna göre insanın dünyadaki yaşamının başlamasından „kurtarıcı‟nın
doğumuna kadarki dönem.ikincisi, isa Mesih‟in
kurtuluş reçetesini, öğretisini ortaya koyarken insanlık için kendisini gönüllü
olarak feda edip çarmıhta asli günahı sırtlandığı, “göksel krallığı” kurduğu ve
insanlığı yaratılıştaki haline getirdiği süreçtir. Biricik Oğul isa Mesih,
kurtuluş reçetesiyle insana kurtuluş imkanını vermiştir. Bunun için Kilise‟yi
kurmuştur.insana tanrıyla birlikteliği, kutsiyeti ve ölümsüzlüğü kazandıracak
olan artık Kilise‟dir, Mesih‟e
imandır. insanlık tarihinin yeryüzündeki yaşamını ifade eden isa Mesih‟in
göğe yükselişinden kıyamete kadarki zaman dilimi iki mekan kurgusu ile
ifadesini bulmaktadır. Birincisi insan algısının kavrayabileceği dünya
hayatının mekanı yeryüzü; ikincisi ise insan duyularının dışındaki göksel,
ruhsal yaşam alanıdır. Hıristiyan düşüncesinde yer, aciz olan insanın mekanını,
gök ise ruhsal ve kutsal Tanrı‟nın krallığını,
ruhsal mekanı temsil eder.insan, hem topraktan yaratıldığı için yerseldir, hem
de Tanrı, ruhundan üfleyerek can verdiği için gökseldir.insan göksel
özelliklerini bozmuştur. Bu özellikleri tekrar elde etmek için bu geçici
hayatta mücadele etmesi gerekmektedir. Mücadeleyi kazandığında “sonsuz yaşam”ı
elde edecektir. Sonsuz yaşam isa Mesih‟tir;isa Mesih‟te
yaşamak ve onda dirilmektir.Bu, Hıristiyan kurtuluş doktrininin özüdür. Her şey
Tanrı‟nın bilgisi ve isteği dahilindedir.
Tanrı, insan ve dünya hayatının özelliklerine göre bir oluşum süreci
kurgulamıştır. Kurtuluş sisteminin alt yapısını oluşturmuştur. Kurtarıcının
gelişini hazırlamıştır. Kurtarıcı ise Aziz Bakire Meryem‟den
ve Ruh‟tan doğan, Davutoğlu, Tanrı‟nın
Biricik Oğlu Rab isa Mesih‟tir.
5-isa
mesihin tanrısal görevi nedri?
5-isa
Mesih‟in tanrısal görevi, insanları asli günah
suçundan kurtarmak, insanlık için bir örnek oluşturmak ve kurtuluşun devamı
için Kilise‟sini kurmaktı.
6-hristiyanlıkta
tanrı anlayışı nasıldır?
6-Hıristiyanlıkta
Tanrı (Baba, Oğul, Kutsal Ruh) tektir. Tek öze, tek iradeye ve tek yetkiye
sahiptir. Kendisini üç şahıs olarak vahyetmiştir. Bu Ģahıslar birbirlerinden
tanrısal görevleriyle ayrılır. Oğul, Tanrı‟nın
yeryüzünde bedenlendiği ve zikri geçen görevi ifa ettiği tezahürüdür. O, Tanrı‟nın
düşüncesi ve „söz‟üdür. Tanrı‟nın
Ruhu ise öze tabi ve serbest olan üçüncü şahıstır. Kutsal Ruh, hem Baba‟nın
hem de Oğul‟un ruhudur. Ruh‟un
görevi, tanrılığı icra etmektir. Baba‟ya gelince;
Kutsal Kitap‟ta Tanrı diye ifade edilen ile Baba diye
ifade edilen aynıdır. Bu yüzden Baba öz olarak kabul edilir.
7-insanlık
asli günahından ne zaman kurtulmuştur?
7-insanlık
çarmıhta acı çeken isa ile asli günahından kurtuldu.
Not=isa
Mesih kaybedilenleri insanlığın elde edebilmesi için Kilise‟sini
kurdu.Kilise,isa Mesih‟in bedenidir.
Kilise‟nin başı ise isa Mesih‟tir.
insan, ancak Kilise‟ye dahil
olmakla, o bedenin bir parçası olmakla kurtulabilir.
8-hristiyanlıkta
kurtuluş nerede gerçekleşir?
8-Kilise,
cemaat anlamına gelmektedir. O, aynı zamanda isa Mesih‟in
bedenidir. Kilise aynı zamanda Tanrı‟nın kurtuluş
planının işleyişini gerçekleştiren kurumdur. Artık kurtuluş Kilise‟de,isa
Mesih‟e iman edip onun cemaatinin bir üyesi
olmakta mümkündür.
Not=Sakramentler,imandan
sonra ikinci olmazsa olmazları içerirler.İman edip vaftiz olmak ilk ve temel
adımdır.
9-HRİSTİYANLIKTA
KURTULUŞ PLANINDA SEKRAMENTLERİN İŞLEVİ VE FAYDALARI NELERDRİ?
9-ilk
olarak iman edip tövbe eden insan vaftizle Kilise‟nin
kapısından içeri girmekte ölümsüz ve gerçek hayatı yaşamaya başlamaktadır.
Mühürleme ile Kutsal Ruh‟un gücünü alan
insan tövbe sakramenti ile günahlarından temizlenmekte ve evharistiya-komünyon
ile isa Mesih‟in bedeninde yaşam gıdasını alarak doruk
noktasına çıkmaktadır. Evlilik ile Kilise‟nin
bütünlüğü perçinlenmekte, yaratılıştaki bütünlüğe dönülmektedir. Ruhban takdisi
sakramenti ile Kilise‟nin yürütme
organı bütünlüğe dahil olarak kutsal yaşamın idaresini sağlamaktadır. Hasta
yağı ile iman eden ruhların ruhsal ve fiziksel rahatsızlıkları giderilerek
gerçek hayata imanlı gidişin yolu açılmaktadır.
10-hristiyanlıkta
yargı,kıyamet ve sonsuz yaşam anlayışı nasıldır?
10-Yargı
gününde bütün insanlar ve melekler yargılanacaktır. O günün yargıcı isa Mesih‟tir
ve herkes onun huzuruna çıkacaktır.iman eden ruhların geçişi kolay olacak.
Yargı onlar için sadece sonsuz yaşamdaki makamlarının derecesini
belirleyecektir.iman etmeyenlerin yargısı ise zor olacak ve cehennemdeki
cezalarının yerini belirleyecektir.Cehennemde cezalarını çekenler için de
sonsuz yaşam vardır.Cennete girene dek arafta (Ermeni Kilisesi arafı kabul
etmez) duracaklardır.Cezalarını çekecek ve sonrasında göklerin krallığına dahil
olacaklardır.
11-hristiyanlıktaki
inançlar nelerdir?
11-Hıristiyanlıkta
evrene ve insana dair inançları özetlenmesi durumunda yaratılış, asli
günah,kurtuluş,kurtarıcı Tanrı Oğlu isa Mesih, Kilise, Sakramentler ve kıyamet
yargı ve sonsuz yaşam (Tanrı‟nın Krallığı)
gibi konularla alakalı inançlardan bahsedilebilir. Hıristiyan kiliselerin
genelinin kabul ettiği formüller IV. Yüzyıla aittir. Bunlar 325 iznik Konsili
ile 381 istanbul Konsili‟nde belirlenen
inanç ilkeleridir.
12-hristiyanlıktaki
tanrı inancı geniş olarak nasıl anlatılır?
12-Hıristiyanlıkta
Tanrı fikri tektir. Ancak Tanrı cevher ve mahiyet bakımından aynı ve tek olan
üç şahısta tezahür eder. Bu üç şahıs Kutsal Üçlü (Teslis=Baba, Oğul, Kutsal
Ruh) şeklinde ifade edilir.Kutsal Üçlü birdir. Oğul, Tanrı‟nın
yeryüzünde bedenlendiği ve düşmüş insanlığı kurtarıcılık görevini ifa ettiği
tezahürüdür. O, Tanrı‟nın düşüncesi ve
„söz‟üdür. Baba ile aynı öze sahiptir.
Tanrıdır. Tanrı‟nın Ruhu ise öze
tabi ve serbest olan üçüncü şahıstır. Baba‟ya
gelince; Kutsal Kitap‟ta Tanrı diye
ifade edilen ile Baba diye ifade edilen aynıdır. Bu yüzden Baba öz olarak kabul
edilir.
13-tanrının
inkarnasyonu nasıldır?
13-Tanrı‟nın
yeryüzünde insan suretinde beden alması fikri Hıristiyan düşüncesinin temel
inanç konularındadır. Tanrı, insanı kendisine benzer ve tanrısal özelliklere
sahip yaratmıştır.yasak meyveye yemesiyle bu özelliklerini kaybetmiş ve
yeryüzüne düşmüştür.Bu düşüşten, yani dünya hayatından kurtulması kendi başına
mümkün olmamıştır.Bunun için Tanrı ezelden beri kurguladığı plan dahilinde isa
Mesih‟i,yani kendi Oğlunu göndermiştir.Yani
Tanrının kendisi Oğul tezahürüyle yeryüzüne inmiş ve Meryem Oğlu isa‟da
bedenlenmiştir. Oğul‟un, yani inkarne
olan Tanrı‟nın görevi düşmüş insanı kurtarmaktır.
Bunun için isa Mesih çarmıhta acı çekip insanlığın günahını yüklenmiş kendisini
kan akıtarak kurban olarak sunmuştur. Bunun karşılığında insanlığın yeryüzüne
inmesine sebep olan asli suçu kaldırmıştır. Bu Hıristiyan teolojisinde kefaret
öğretisiyle ilişkilidir. Çarmıhta akıtılan kan tüm insanlığın suçu için
kefarettir.
14-meryemin
kutsallıgını kabul eden kilise hangisidir?
14-katolik
kilise.
15-hristiyanlıkta
kurtuluş ve ahiret fikri nasıl şekillenmiştir?
15-isa
döneminde isa‟ya katılmakla ve isa‟dan
sonra kilisesine katılmakla kurtuluş mümkündür. Bu nedenle kilisenin dışında
kurtuluş yoktur. kiliseye girenler nihai olarak isa Mesih‟in
gökteki kilisesine (Göksel Krallık, Tanrısal Krallık, cennet, sonsuz yaşam)
girecektir.Göksel krallığın şimdi kurulduğunu kabul edenler mukabilinde Araf
inancını kabul edenler vardır. Kiliseye girmeyenler için ise sönmeyen ateş,
ebedi cehennem vardır. Kıyamet, isa‟nın ikinci
gelişi, yargılamayı isa Mesih‟in yapacağı
inancı vardır.
16-hritiyanlıgın
kutsal kitapta açık şekilde ayin olarak tek uygulama hangisidir?
16-vaftiz.
17-sekrament
inancını kabul etmeyen kiliseler hangileridir?
17-Kuveykırlar,
Kurtuluş Ordusu kiliseleri
18-hristiyanlıgın
çoğu kaç tane sekrament kabul ederler?
18-7
tane.sıralama şöyledir: Genel olarak, Vaftiz, Güçlendirme, Evharistiya, Tövbe,
Evlilik, Ruhbanlık ve Hasta Yağı şeklinde sıralanır.
19-sekrament
kelimesi hakkında kısaca bilgi veriniz?
19-Sakrament
kelimesi „sır‟ anlamına gelir. Aslında Pavlus‟un
mektuplarındaki „Mesih Sırrı‟ fikrinin
tarihsel süreç içerisinde genişlemesiyle oluşmuş inanç ve ayinlerdir. Yani bu
ayinler uygulandığında gizli, beş duyuyla algılanması güç olan anlamlar ortaya
çıkar.
20-vaftiz
neleri ihtiva eder?
20-Vaftizin
temel şartları su, din adamı, aday ve kutsal sözleri ihtiva eden formüldür.
21-hristiyanlıga
giriş ve kabul ayini hangisidir?
21-vaftiz.
22-vaftiz
ne kazandırmaktadır?
22-Vaftizin
kazandırdıkları asli günahtan kurtularak kaybettiği kutsallığı, tanrıyla
barışıklığı elde etmedir. Bütün günahlardan arındırır. Vaftiz diğer
sakramentleri alma ve ayinleri katılma gibi haklar kazandırır.
23-vaftizin
anlamı nedir?
23-Vaftizin
anlamı günahlardan arınıp Tanrı‟nın kutsamasını
elde etme, böylece Kilise‟ye,isa Mesih‟in
bedenine, cemaate dahil olmadır.isa‟nın Göksel
Kilisesi‟ne katılma hakkını elde etmedir.
24-su
ve ruh vaftizi olarak bir bütün olan ayin sonradan hangi ayine dönüşmüştür?
24-güçlendirme/mühürleme adı
verilen ayrı bir ayine dönüşmüştür. Kutsal Ruh vaftizi olan bu sakramentte su
yerini „kutsanmış yağ‟
(miron= murun) almaktadır. Çünkü yağ Kutsal Ruh‟u simgeler. Mühürleme sakramentini alan kimse
komünyonu almayı hak etmiş olur.
25-isa‟nın
havarilerle yediği son akşam yemeği hatırasına uygulanan bir toplum/birlik ayin
nedir?
25-Evharistiya
(Rab’bin Sofrası).
Not=En
eski ve temel amacı birlik olmak ve şükretmektir. Evharistiya‟nın
kelime anlamı da şükretmektir. Evharistiya ayini tekrarlanan bir ayindir.
Evharistiya ayini temelde iki bölümden birincisi sunu/kurban ayinidir ikincisi
ise komünyondur.
26-Kişinin
vaftizden sonra kazandığı, işlediği günahların ne olacağı konusu ve Kutsal
Kitap‟ta tövbe ve itirafa, bağışlamaya yer
verilmesi hangi ritüeli doğurmuştur?
26-tövbe(itiraf
ve bağışlama).Günahlarla Kutsal Ruh‟un icrasını
yavaşlatan bireyin tövbeyle arınmasıyla canlılığını, diriliğini koruması
anlamına gelmektedir. Ayrıca evharistiya ritüelinde komünyonu almak için temiz,
günahlardan arınmış olmak gerekmektedir. Zaten tövbenin sonunda kefaret ameli
olan uygulamalardan en çetin olanı toplumdan uzaklaştırma anlamına gelen
komünyondan/kiliseden uzaklaştırmadır. Bu ceza, ömür boyu uzaklaştırmaysa adı
aforoz olur.
27-hristiyanlıkta
evlilik ayinin nasıldır?
27-Evlilik,
yaratılışta Adem ile Havva‟nın göksel
evlilikleri hatırasına ve isa‟nın incil‟de
düğünü kutsamasına matuf olan sakramental ayin kabul edilir. Evlilik ayini
çoğunlukla kiliselerde uygulanır. Evlilik bir defalığına bir kişiyle yapılır.
Ancak eşlerin ölümü durumunda tekrarlanabilir. Ermeni Kilisesi, üçüncü evliliğe
iyi bakmaz, dördüncüye izin vermez. Boşanmaya ve tekrar evlenmeye de izin
vermez.eşler hayatta olduğu sürece, boĢanma ve tekrar evlenme özellikle
Katoliklerde kabul edilmez.
28-ruhban
takdisi hangi rütbeler için geçerlidir?
28-diyakos,
papaz ve piskopos rütbeleridir. Ruhban taktisi ile bu üç rütbeyi alan aday bir
takım kazanımlar elde eder. papazlık rütbesini alan vaftiz, güçlendirme,
ekmek-şarap, nikah, tövbe, hasta yağı sakramentlerinde ve bazı başka ayinlerde
kutsama yetkilerini almış demektir, piskoposluk rütbesini alan ise ruhban
takdisi yetkisini almış demektir. Diyakosluk rütbesini alan ise bazı el koyma
ritüellerini icra yetkisi ile evharistiya ayininde hizmetkarlık görevi
(buhurdanla buhur yapma gibi) almıştır. Ruhban Takdisi ile kişi kendisini
kiliseye, Hıristiyan topluluğuna adamayı vaat etmiş demektir.
29-hasta
yağı ritüeli nasıl olmaktadır?
29-Hasta
yağı ritüeli hastalara ve ölümü yakın olduğu düşünülenler uygulanan bir
ritüeldir. Hasta din adamı tarafından okunarak kutsanmış yağ ile meshetme
biçiminde icra edilir.şifa ve günahların affı için uygulanır. Bu uygulama toplu
halde veya özel olarak yapılabilir.
30-hristiyanlar
ibadetleri için nereye giderler?
30-havralara.
Not=Bilinen
en eski kilisenin Suriye‟de Dura Europos‟da
bulunmuştur.
31-kilisede
en kutsal yer neresidir?
31-ekmek
şarap sunulan mezbah,atlar/kurban masasıdır.
32-hristiyanlarda
günlük ibadetler nasıldır?
32-Günün
belirli saatlerinde yapılan dua ve okumaların Yeni Antlaşma metinlerinden
hareketle üç vakit olduğu tahmin edilmektedir. Buna göre, sabah gündoğumundan
sonra (güneş vakti=terce), öğle vakti (sext) ve ikindi vakti (none=öğleden
sonra) şeklindedir. Günlük duaların yapılış biçimi erken dönemde ayakta veya
diz çökerek yapılırdı. Başın öne eğilmesi ve ellerin yükseğe kaldırılması
biçimi de yaygın olan yüceltme biçimidir. Günlük dualar veya bütün ayinler ve
uygulamalarda, hayatın hemen her yerinde bulunan dua nitelikli uygulamalar
vardır. Bunlardan birisi haç çıkarmadır. Haç çıkarma Ermenilerde ve
Süryanilerde (Katoliklerde de benzerdir) sağ elin üç parmağı birleşik biçimde
önce alna, ardından sırasıyla göğse, sol omza ve sağ omza götürülmesi, ardından
kalbin üstüne konması şeklinde yapılır. Bu esnada “Baba, Oğul ve Kutsal Ruh
adıyla. Amin” sözleri söylenir. Hıristiyanlıktaki en yaygın dualardan birisi
“Göklerdeki Babamız” duasıdır. Evharistiya, Evlilik gibi ayinlerde ve birçok
yerde okunur.şöyledir: “Göklerdeki Babamız, adın kutsal kılınsın. Egemenliğin
gelsin. Gökte olduğu gibi, yeryüzünde de senin isteğin olsun. Günlük ekmeğimizi
bize bugün de ver. Bize karşı suç işleyenleri bağışladığımız gibi, sen de suçlarımızı
bağışla. Ayartılmamıza izin verme. Kötü olandan bizi kurtar.”
33-hristiyanlarda
haftalık hangi ayin ne zaman icra edilir?
33-Hıristiyanlıkta
haftalık ibadet Pazar günlerinde toplu olarak icra edilen Evharistiya ayinidir.
Uzun ritüelleri içeren Pazar ayini isa Mesih‟in
çarmıhta ölümü sonrasında Pazar günü dirilmesi hatırasına yapılan bir ayindir.
Sabah ayinidir.
34-hristiyanlıkta
yılın hergününü kapsayan günler nelerdir?
34-Rabbani
günler (yortular/bayramlar, Pazarlar gibi ), azizlere vakfedilmiş günler ve
oruç günleridir. Bu günler yılın her gününü kapsamaktadır.
35-yortular
kimler anısına yapılır?
35-isa
mesihin hatırasına ve Meryem adına yapılır.
36-yortulardan
kiliseler arası genel kabul görenleri nelerdir?
36-noel
ve paskalya.
37-noel
niçin ve nezaman kutlanır?
37-isa‟nın
doğum günü kutlamasıdır. Ortodoks, Katolik ve Protestan kiliseler 25 Aralıkta
kutlamaktadırlar. Ermeni Kilisesi ise 6 Ocakta kutlar. Noel kutlamaları
kilisede Evharistiya ayiniyle icra edilir.
38-Yahudi
geleneğindeki Pesah (Fısıh)‟ın dönüşmesi ile
oluşmuş ve isa Mesih‟in çarmıhta ölümü ve dirilişi hatırasına
düzenlenen bir yortuya ne ad verilir?
38-paskalya.Paskalya
isa Mesih‟in ölümden dirilişi hatırasına kutlanan
bir ayindir. Ancak öncesinde elli günlük (yedi hafta kadar) Büyük Oruç vardır.
Not=-Pentekost:
Paskalyadan elli gün sonra Havarilerin üzerine Kutsal Ruh‟un
ateĢten dillere benzer şekilde inmesi hatırasına uygulanan bir yortudur. Bunlar
dışında bir çok kutlama vardır. 15 Ağustos‟ta
Meryem‟in Göğe Alınışı anısına kutlanan bir
yortu vardır. 14 Eylül‟de Haç Yortusu
vardır. -Oruç, Noel ve Paskalya öncesi oruçları dıĢında Çarşamba ve Cuma
oruçları vardır. Bu günlerin acı olması hatırasınadır. Çarşamba,isa Mesih‟in
Yahudilerce ele verilmesi Cuma ise çarmıha gerilmesinin acı hatırasına
tutulmaktadır.
OKTAY
SİRAM.
DİNLER TARİHİ 13. ÜNİTE SORU VE CEVAPLAR
1-günümüz
hıristiyanlığı hakkında bilgi verir misiniz?
1-Hıristiyanlık, bugün dünyanın en fazla nüfusa sahip
dinidir. Yedi milyarlık dünya nüfusunun yaklaşık iki milyar üç yüz milyonu
Hıristiyan olarak bilinir.
2-mesih yanlısı
anlamına gelen Hıristiyan kavramı ilk hangi cemaat için kullanılmıştır?
2- Elçilerin İşleri’nde geçen Mesih yanlısı anlamındaki
kelimenin ilk olarak Antakya cemaati için kullanıldığı tahmin edilmektedir. Grekçe
metinlerde aynı anlamla Christianos şeklinde geçmektedir.
3- kilise ne anlama
gelmektedir?
3- Birinci yüzyıldan sonra yaygınlık kazanmıştır. Cemaat
anlamına gelmektedir. Hıristiyan toplumunun bütününü anlatan bir kelimedir. Bu
kelime Yeni Ahit’in Grekçe metninde ekklesia şeklinde geçmektedir.
4- Hıristiyanlık
öğretisinin temelinde hangi fikir vardır?
4- Hıristiyanlık öğretisinin temelinde İsa Mesih fikri
vardır. Buna göre İsa Mesih hem tanrıdır (Oğul) hem de tanrının bedenlenmiş
insan halidir. O, kurtarıcıdır.
5- Hıristiyanlıkta
kurtuluş fikri ne anlama gelmektedir?
5- Hıristiyanlıkta kurtuluş fikri vardır. Kurtuluş,
tanrı katından kovulan insan için ceza anlamı taşıyan dünyadan kurtulup tanrı
katına yeniden yükselme anlamına gelmektedir. Tanrı biricik oğlu İsa Mesih’i
yeryüzüne göndererek asli günahı çarmıhta ölümüyle ortadan kaldırmış, dirilerek
tanrılığını ortaya koymuş ve göğe yükselmiş, yeryüzünde kendisinden
sonrakilerin kurtuluşu için Mesih Kilisesini kurmuştur. Bütün bunlar tanrının
planı dahilinde olmaktadır. Hıristiyan düşüncesinde kurtuluş ruh için söz
konusudur. Ancak kiliseye dahil olanlar, yani Hıristiyanlar kurtulabilir
6- Hıristiyanlıkta
önemli şahsiyetlerin başında kim gelmektedir?
6- Hıristiyanlıkta önemli şahsiyetlerin başında Pavlus gelir. Onu
Hıristiyanlığın kurucu peygamberi olarak görenler vardır.
7- İsa Mesih
fikrini formülüze eden kimdir?
7-pavlus
8-hıristiyanlığın
geçmişi kaç yıla dayanmaktadır?
8- Hıristiyanlık yaklaşık iki bin yıllık tarihsel sürece
sahiptir.
9- Bugünün kadim
kiliseleri arasında nüfus bakımından en kalabalık olanları ve en bilinenleri
hangileridir?
9- Katolik Kilise, Ortodoks Kilise ve Protestanlıktır.
Ancak kadim geleneklerini sürdürmede ısrarlı olan Nasturi, Süryani, Ermeni,
Kıpti ve Habeş kiliselerini de belirtmek yerinde olur
10-Hıristiyanlığın
tarihsel süreci hangi dönemde başlar? Süreci başlatan en önemli unsur
hangisidir?
10-Hıristiyanlığın tarihsel süreci İsa Mesih ve
havarilerin yaşadığı Miladın ilk yüzyılında Kudüs’teki ortamı hazırlayan
evvelki zaman dilimini kapsamaktadır. Kudüs’te Hıristiyanlığın doğmasına yol
açan temel unsurun Yahudiler olduğunu söylemek mümkündür. Bu süreç
içerisinde şu dört husus Hıristiyanlığın biçimlenmesinde etken olmuştur: Kutsal
Kitap, öncekilerin uyguladığı gelenek, Kilise Babaları ve kilise konsilleri.
11-Hıristiyan
düşüncesinin biçimlenmesinde hangi kültürler etkili olmuştur
11-Grek, Roma, Pagan ve Helenistik kültürler
12-hz. İsa ile ilgili iki temel yaklaşım hakkına bilgi
veriniz.
12-İsa ile ilgili iki temel yaklaşımdan bahsedilebilir.
Bunlar tarihsel İsa ve inanılan İsa şeklinde ifadesini bulur.
13- İnciller hz. İsa
yı nasıl tanıtır?
13-İnciller İsa’nın Yahudi soyundan geldiğini şecere
vererek ortaya koyarlar. Meryem’in oğlu olduğunu belirtir. İsa, şecerede
Meryem’in kocası Yusuf’la Yahudi soyuna bağlanır. Nasıralı olarak
isimlendirilir. Yuhanna İncili’nin tanımlamasını bu ve başka isimler yanında
şöyle özetlemek mümkündür: Aziz Bakire Meryem’den ve Ruh’tan doğan, Davutoğlu,
Tanrı’nın Biricik Oğlu Rab İsa Mesih’tir
14-İsa’nın
mesajında ağırlıklı olarak hangi iki konu dikkat çekmektedir?
14- İsa’nın
mesajında ağırlıklı iki konu dikkat çekmektedir:
Birincisi
ansızın gelecek kıyameti hatırlatma ve buna tövbe ederek hazır olmaya davettir.
Buradaki kıyameti daha çok dünyanın sonunda kurulacak ‘İlahi Mesih Devleti’
(Tanrı Krallığı) gibi tanımlamalar anlatmaktadır.
İkincisi
ise, “Musa Şeriatı”dır. İsa, sinagoglara gitmiş, şeriatı yıkmaya değil
tamamlamaya geldiğini söylemiş ve hahamların elinde oyuncak haline gelmiş
şeriatı düzeltmek için mücadele etmiştir
15-İncillerde
bazı farklarla havarilerin isimleri nelerdir?
15-Petrus ve kardeşi Andreas, Zebede’nin oğulları Yakup
ve Yuhanna, Filipus, Bartolomeus, Matta, Tomas, Alfeus’un oğlu Yakup, Taddeus,
Gayur Simun, Yahuda İskaryot. Sonuncusu İsa’yı ihbar ederek çarmıha gerilmesine
neden olur. Onun yerine sonradan İsa’nın öğrencilerinden Mattias (Matiya)
seçilir.
16-İnciller
İsa’nın çarmıha gerilmesi olayını nasıl aktartır?
16-İnciller İsa’nın Yahudilerin çoğunluğunca benimsenmeyip
hatta İsa’ya karşı Roma valisini ve yetkililerini tahrik edip kışkırttıklarını
göstermektedir. Onun havarileriyle Kudüs’e yürüdüğünü, son akşam yemeğini
yediklerini, o akşam (Perşembe gündüzünü Cuma gecesine bağlayan akşam)
tutuklandığını, Cuma günü öğle çarmıha gerildiğini, üç gün sonra Pazar sabahı
dirildiğini, elçilere ve kadınlara göründüğünü, kırkıncı gün göğe yükseldiğini
anlatmaktadırlar.
17-Hıristiyanlığın
temel teolojik meseleleri nelerdir?
17-Tanrı (Kutsal Üçlü Birlik/teslis), asli günah, kefaret,
kurtuluş, ahiret, sakramentler
18-Kudüs
merkezli Yahudi-Hıristiyan cemaatini diğer Yahudilerden ayıran temel özellik
nedir?
18-İsa-Mesih inancıdır.
19-Ebiyonitler
kime denir?
19-ilk cemaat(Yahudi-Hıristiyanlık) Kudüs’ün M. 70
yılında tahrip edilmesinden kısa bir süre önce şehri terk ederler ve Pella’ya
yerleşirler. Bunlara Ebiyonitler denir ve VI. Yüzyıla kadar yaşadıkları ileri
sürülür.
20-pavlus kimdir?
20-Pavlus, Tarsuslu bir Yahudi olup hahamdır. Roma
vatandaşıdır. Azılı bir İsa taraftarlığı düşmanıdır. Kudüs merkezli ilk cemaate
büyük eziyetler vermektedir. Bu ilk cemaati takibat için gittiği bir Şam
yolculuğunda İsa Mesih bir görümde ona görünür ve uyarıda bulunur. Gözleri
görmez bir şekilde Şam’a ulaştırılan Pavlus, orada vaftiz olarak İsa taraftarı
olur. Üç yıl kadar buralarda kaldığına dair bilgi vardır. Sonra Kudüs cemaati
arasında görülür. Nasıl katıldığı bilinmez.
21-pavlus a niçin“Yabancıların Havarisi” deniliyordu?
21-Pavlus
Antakya’dan ayrıldıktan sonra bugünkü Hıristiyanlığın oluşumunun temelini
attığı seyahatlerini gerçekleştirir. Bu seyahatlerinde Pavlus, mesajlarını daha
çok Gentileler (Yahudiler dışındaki yabancılar) arasında yayar. Bu sebeple O,
“Yabancıların Havarisi” olarak isimlendirilir.
22-pavlus un yaydığı mesajların temeli neye dayanıyordu?
22-Yaydığı
bu mesajların temelini Yahudi geleneğinin ilgası ve İsa’nın evrensel kurtarıcı
olduğu inancı oluşturur. Putperestlerin ilgisini çeken noktalar da bunlardır.
23-Hıristiyanlığın asıl gelişimi kim tarafından nerde
sağlnmıştır?
23-Pavlus
ile birlikte yayılan Hıristiyanlığın asıl gelişimi Avrupa’da olmuştur. Gentileler arasında sürdürmesi temel
etkendir. Hıristiyanlıktaki kurtuluş doktrininin Pagan-Putperest anlayıştaki
Avrupa’nın ezilen köylü ve köleleri arasında hemen benimsenmesi de diğer bir
etkendir. Hıristiyanlığı kabul eden üst sınıf insanlar ise Roma vatandaşı olma
özelliklerini kullanarak bu dinin yayılmasında öncü rolünü üstlenmişlerdir.
24-hıristiyanlık ne zaman kurumsallaşmaya başlamıştır?
24-Hıristiyanlığın
ortaya çıkışından bağımsız kiliselerin belirmeye başladığı V. Yüzyıla kadarki
dönem yayılma ve kurumsallaşma süreci olarak değerlendirilebilir. Dört asırlık
bu dönemde Roma İmparatorluğu’nun Hıristiyanlığa bakış açısı üç devre
geçirmiştir. V. Yüzyılda ise ana kiliseden kopmalarla bağımsız kiliselerin
oluşum dönemi başlamıştır.
25- Hıristiyanlığa bakış açısı kaç devre
geçirmiştir, bilgi veriniz
25- Hıristiyanlığa
bakış açısı üç devre geçirmiştir.
İlk
dönemin birinci devresinde, yani I. Yüzyılda Roma İmparatorluğu Hıristiyanlığı
bir Yahudi mezhebi olarak görmüş, milli bir din olduğundan zarar
getirmeyeceğini düşünerek müsamaha göstermiştir.
İkinci
devre ise; Hıristiyanlık için ölüm kalım savaşının olduğu bir dönemdir. Trajan
(M. 98-117)’dan Diocletian (M. 284-305)’a kadarki Roma imparatorlarının çoğu
Hıristiyanlara işkence yapmış, bazısı ordudaki Hıristiyanları Ermenistan
bölgesine sürmüş; bazıları da Hıristiyanlığa girilmesini yasaklayan fermanlar
yayınlamışlardır. Bu devre Hıristiyanların yoğun olarak takip edilmelerinden
dolayı gizli ibadet ettikleri bir dönem olmuştur
Üçüncü
devre ise, M. 306 tarihinde Roma İmparatorluğunun başına geçen Konstantin’in iç
barışı temin gayesine matuf, bütün dinlere müsamaha gösteren ve tarihe Milano
Fermanı diye geçen bir ferman yayınlatmasıyla başlar (M. 313). Böylece
Hıristiyanlık serbestlik kazanır ve Hıristiyanların önceki imparatorlar
tarafından alınan malları ve bütün hakları iade edilir. Bununla Hıristiyanlık
devlet himayesi altına girmiş olur.
26 Hıristiyan inanç ve doktrinleri ne
zaman sisemleştirlmiştir?
26- “Havarilerin
inanç esasları” denilen metin, İznik ve İstanbul konsillerinde
sistemleştirilmiş ve tarihe İznik-İstanbul Kredosu olarak geçmiştir.
27-geleneksel izaha göre Hıristiyanlıkta tanrı
anlayışı hangi doktrine dayanmaktadır?
27- Hıristiyanlıkta
Tanrı anlayışı, teslis doktrinine dayanmaktadır. Baba-Oğul-Ruhulkudüs
unsurlarından müteşekkil teslisin birinci unsuru olan Baba’nın görevi, sevgisi
dolayısıyla insanlığı yaratmak; Oğul’un görevi‚ insanlığı kurtarmak;
Ruhulkudüs’ün görevi ise insanlara inayet bahşetmektir. Birbiriyle bağlantılı
çalışan bu üç unsur tek bir Tanrı’yı oluşturmaktadır.
28- Hıristiyanlıkta, genellikle kiliselerde
icra edilen ibadet, batı dillerinde kangi kelime ile ifade edilir?
28- Liturgy
(Türkçe’de Litürji) kelimesiyle ifade
edilir. Bu kelime Grekçe umuma ait faaliyet anlamına gelen Litourgiadan
türetilmiştir.
29- Hıristiyanlıkta kabul edilen Sakramentler (Kilise
Sırları)nelerdir?
29- Vaftiz,
Evharistiya, Konfirmasyon, Evlilik Töreni, Ruhbanlık Sırrı, Günah İtirafı ve
Son Yağlama genel olarak kabul edilen Sakramentlerdir.
30- Hıristiyanlıktaki kilise hiyerarşisinin
kiminle birlikte atılmya başlanmışıtr?
30- Hıristiyanlıktaki kilise
hiyerarşisinin temeli, havarilerle birlikte atılmıştır. İlk cemaatin
başkanı olan Yakub ilerde piskopos olarak isimlendirilecek bir konuma sahipti
ve onun cemaat oluşan her bölgeye gönderdiği adamları ise piskopos’un altındaki
derecelerin temelini
oluşturmuşlardı.
31- Genel olarak bütün kiliselerde sakramentlerden
Ruhbanlık Gizemi ile ilişkilendirilen kaç hiyerarşik kademe oluşmuştur?
31- Genel
olarak bütün kiliselerde sakramentlerden Ruhbanlık Gizemi ile ilişkilendirilen
üç hiyerarşik kademe oluşmuştur. Bunlar Piskopos, Rahip ve Diyakos’dur. İlk
kilise hiyerarşisinin oluşumunda‚ Roma İmparatorluğunun eyaletleri idare
sisteminin, yani Roma senatosunun büyük etkisi vardır.
32- IV. Yüzyılın sonuna kadar kaç kilise
merkezi vardı?
32- IV.
Yüzyılın sonuna kadar üç kilise merkezi, yani metropolitlik vardır.
33- İsa Mesih’in Tanrı olup olmadığı
konusundaki tartışmalar hangi konsilde ortaya çıkmıştır?
33- IV.-V.
Yüzyıllarda toplanan konsillerde tartışılan ve karara bağlanan meseleler
bağımsız kiliselerin oluşmasında önemli bir yere sahiptir. Bu konsillerin ilki
İsa Mesih’in Tanrı olup olmadığı konusundaki tartışmaların doğurduğu 325 İznik
Konsili’dir.
34-325 İznik Konsilinde hangi karar alınmıştır?
34-İmparator
gözetimindeki İznik piskoposlar meclisinde Arius ve fikri(Arius ,Oğul’un sonradan olduğu ve Baba ile benzer öze sahip olduğu
görüşünü savunuyordu) aforoz edilerek Oğul’un mahiyetinin Baba ile aynı
cevherden (homoousios) olduğu, yani Athanasius’un fikri kabul edildi.
Böylece İsa Mesih’in ezelden beri Tanrı olduğu, Baba ile aynı öze sahip olduğu
karara bağlanmıştı
35-İstanbul Konsili’nin toplanmasının önemli nedeni
nedir?
35-İstanbul
piskoposu Macedonius’un Kutsal Ruh’u Oğul’un bir yaratığı konumuna getiren
görüşü İstanbul Konsili’nin toplanmasının önemli bir nedenidir.
36-İstanbul Konsilinde hangi kararlar alınmıştır?
36-Konsilde
Macedonius ve görüşü aforoz edilir. Kutsal Ruh’un da Baba ve Oğul gibi tanrısal
cevhere (üç uknumda yalnız bir tanrısal cevher) sahip olduğu kararı
alınır. Böylece Teslis’in Tanrılığı ifade etmesi imparatorluk inancı haline
gelmiş olur. Bu inanç tarihe
‘İznik-İstanbul inanç ilkesi’ diye geçer.
37-Tabiatlar meselesi kim tarafından ortaya atılmıştır
?
37-Tabiatlar
meselesi, 381 konsilinde mahkum edilen Suriye Piskoposu Apollinaire’in
fikrinden çıkmıştır. O, filozof Platon’un ruhu, akli ve hayvani şeklinde ikiye
ayırmasından etkilenerek Kelam’ın, yani Oğul’un akli ruhla aynı olduğu fikrini
geliştirir.
Bu,
İsa Mesih’te de biri insani diğeri ilahi iki tabiat olduğu fikrini, dolayısıyla
Meryem’in insan taşıyan/doğuran (Antropokos) mı yoksa Tanrı
taşıyan/doğuran (Teotokos) mı olduğu sorusunu gündeme getirir. Böylece
tabiatlar konusu bir meseleye dönüşür.
38-Nasturi Kilisesi’nin oluşmasının sebebi nedir?
38-Efes
Konsili (431)’nde aforoz edilen Nestorius ve fikirleri, İran topraklarında
etkili olarak günümüzdeki Nasturi Kilisesi’ni doğurmuştur. Nestorius’un
fikirleri doğuda, Efes(431)’te aforoz edilmeyerek unutulan hocası Mopsuestia’lı
Theodore’un eserleri üzerinden yürüyerek taraftar kazanmıştır.
39-Efes Konsili(431)niçin toplanmıştır ve hangi karar
alınmıştır?
39-İmparator
II. Thedosius (408–450)’un tabiatlar meselesini halletmek üzere topladığı Efes
Konsili(431)’nde “insani ve ilahi tabiatların birleşmiş” olduğu fikri,
başka bir ifadeyle “biricik kişilikli iki tabiatlı İsa” fikri hakim
olmuştur. Ayrıca Bakire Meryem’in ‘Tanrı annesi’ (teotokos) olduğu
kararı alınmıştır.
40-431 Efes Konsili nde hangi karar ve iman esasları
belirlenmiştir?
40-451’de
Kadıköy’de toplanan konsilde İsa Mesih’in tabiatları meselesindeki tartışmalar
dondurularak 431 Efes Konsili kararları yinelenmiştir. Ancak bu sefer “birleşmiş
iki ayrı tabiatın” birbirine karışmadan, birbirinden ayrılmadan
birleştikleri şeklinde açıklamalı bir karar alınmıştır. Neticede belirlenen
iman formülünün metni şöyle idi: “Hepimiz ittifakla bir tek ve biricik Oğul
İsa’yı kabul ediyoruz. Ve yine onun bir tek şahısta birleşmiş iki tabiatını
kabul ediyoruz. Bu tabiatlar, kendi arasında birleşmemiş, bölünmemiş,
ayrılmamış ve değişikliğe uğramamıştır.”
41-431 Efes Konsili sonrasında neler olmuştur?
41-Kadıköy
konsilinde aforoz edilen monofizit görüş taraftarları, konsil sonrası çeşitli
tarihlerde konsili ve kararlarını kabul etmediklerini yerel konsillerinde ilan
etmişlerdir. Böylece Süryani, Ermeni, Kıbti ve Habeş Kiliselerinin
bağımsızlıklarını ilan etme süreci başlamıştır.
Daha sonraki gelişmelerde birlikte hareket eden Roma ve
İstanbul kiliselerindeki siyasi
ayrılıklar/tartışmalar
Katolik ve Ortodoks Kiliselerin ayrılmış/bağımsız kiliseler olmasını
sağlamıştır. İstanbul’un Roma’dan sonra ikinci merkez durumuna gelmesi, Roma
İmparatorluğu'nun ikiye ayrılması (M. 395) ve Doğu Roma’nın yıkılması ile
ekümeniklik tartışmalarının zemini hazırlanmıştır.
42-Batı Kilisesi’nde ayrılan son mezheb hangisidir?
42- Batı
Kilisesi’ndeki son büyük ayrılma ise XVI. Yüzyılda gelişen Protestanlıktır.
Kilise içinde reformu amaçlayan, protesto mahiyeti taşıyan bu akım, Almanya’da
Martin Luther’in (Ö. 1546) Kutsal Kitabı ve kişisel imanı ön planda tutan
bildirilerini ilan etmesiyle başlamıştır. Neticede Protestan Kiliseler ortaya
çıkmıştır. Katolik Kilise’nin de ciddi manada kendisini yenilemesini sağlayarak
Modern çağa hazırlamıştır.
43-Doğu menşeli Hıristiyanlık kurumsallaşma sürecini
ne zaman tamamlamıştır?
43-Doğu
menşeli Hıristiyanlık ilk beş yüzyılda Roma hakimiyeti altındaki topraklarda
kurumsallaşma sürecini tamamlamıştır.
44-bağımsız kiliselerin oluşumunun nedenleri nelerdir?
44-İsa
Mesih’in tanrılığı gibi inançla ilgili ayrılıklar; beş patrikliğin (Roma,
İstanbul, Antakya, İskenderiye ve Kudüs) önceliği meselesi gibi dini siyasi
anlaşmazlıklar; Hıristiyanlığın devlet dini haline gelerek imparatorların dini
kararları etkileyebilecek şekilde hareket etmeleri gibi siyasi çıkarlar; ve
Roma’nın ikiye ayrılması gibi coğrafi ve siyasi değişiklerin kiliselerin farklı
bölgelerde kurumsallaşmasını desteklemesi.
45-Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılma sürecinde hangi
Kilislere oluşmuştur?
45-Roma
merkezli Katolik Kilise ve İstanbul merkezli Ortodoks Kilise ile Antakya ve
İskenderun merkezli Doğu Kiliseleri oluşmuştur.
46-Doğu Kiliseleri inanç bağlamında kaça ayrılmıştır?
46-Doğu
Kiliseleri inanç bağlamında ikiye ayrılmıştır. İsa’nın tabiatı konusunda,
beşeri ve insani olarak ayrılmış iki tabiat kabul eden Diyofizit Nasturiler ve
tabiatların birleşik ve tek olduğunu kabul eden Monofizit Kiliseler şeklindedir
47-katolik kelimesinin anlamı nedir?katolikler dünya
Hıristiyan nüfsunun kaçta kaçını oluşturur?
47-Katolik
kelimesi, birlik içinde evrensellik, yani her yerde, her zamanda aynı
hakikatlara inananların cemiyeti anlamında kullanılmaktadır. …Dünya
Hıristiyan nüfusunun yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır
48-katolik kelimesini ilk defa kullanan kimdir?
48-Bu
kelimeyi ilk defa II. Yüzyılın başında Antakyalı İgnatius bir mektubunda
kullanmıştır. Burada vurgulanan anlamı sadece Yahudiler değil bütün insanları
kapsayandır.
49-katolik kilisesine göre papa kimdir?
49-Papa,
Petrus’un halefi, İsa’nın vekili olan tek ruhani liderdir. Hiyerarşideki diğer
ruhanilerin idari ataması Papa tarafından yapılmakta ve onaylanmaktadır.
Papa’yı ise Kardinaller seçmektedir.
50- Katolik hıyerarşisi nasıldır?
50-Katolik
hiyerarşi; Papa, Kardinaller, Başpiskoposlar, Piskoposlar, rahipler şeklinde en
küçük mahalle rahiplerine kadar uzanmaktadır.
51- Katolik kilisesinde konsiller kaç tanedir?
51-Katolik
Kilise yirmi bir genel konsil kabul etmektedir. İlk yedi konsil ve kararlarını
Ortodoks Kilise de kabul etmektedir.
52- 9 maddeden oluşan konsiller hangileridir?
52--Papa’nın yanılmazlığı
ilkesini kabul eder.
-Kutsal Ruh’un hem baba hem de
oğuldan (filioque) çıktığını,
-İsa’da ilahi ve insani iki
tabiat olduğunu kabul etmektedirler.
-Ayin dili Latincedir fakat II.
Vatikan Konsili’nde (1962-5) değişik dillerde yapılmasına
karar verilmiştir.
-İsa gibi Meryem de
günahsızdır, asli suçtan uzaktır. Meryem, Tanrı yanında şefaatta bulunabilir.
O, göğe yükselmiştir.
-Azizler de Tanrı katında sözcü
olur, şefaatte bulunabilir. Onların resimleri ve kutsal emanetlerine saygı
gösterilir. Yılın hemen her günü bir azize adanmıştır.
-Tövbe ritüeli itiraf ve
bağışlama ayini olup günah çıkarma hücresinde papaza itiraf ve papazın
bağışlandığını belirtmesi şeklinde olur. Ergenlik çağma giren her Hıristiyan’ın
yılda en az bir defa günah çıkartması 1215 Lateran Konsili’nde karara
bağlanmıştır.
-Yedi Sakramenti
dogmalaştırmıştır. Vaftiz, su dökülerek yapılır. Vaftiz olmadan ölenin
kurtuluşunu kabul etmez. Evharistiya’da ekmeğe maya katılmaz.
-Son yargı gününü, cenneti,
cehennemi ve a'rafı kabul ederler.
53-katolik kilisesinin merkezi neresidir?kim idare
edtmektedir?
53-Roma
Piskoposluğu Katolik Kilisesi’nin menşeidir. Bugün Kilise merkezi hala Roma’da,
bir site devleti olan Vatikan Ruhani Devletidir. Roma piskoposu olan Papa
tarafından idare edilmektedir
54-protestan kilisesi nasıl ortaya çıkmıştır? İlk
öncüsü kimdir?
54-XVI.
Yüzyılda Batı Hıristiyanlığı bünyesinde gelişip, onu bir reforma tabi tutma
yönünde ortaya çıkmış, protesto hareketlerinden oluşmuş belli ana noktalarda
birleşen kurumsallaşmış bağımsız kiliselerdir. Sosyal adaletsizliğe karşı
yapılan tepkisel bir harekettir. Bu hareketin ilk öncüsü Martin Luther’dir
(1483-1546).
55-Luther’in 95 maddelik bir bildiriyi Almanya’da
Wittenberg Kilisesi’nin kapısına astığı maddeler arasında hangi konulara
değinilmiştir?
55- Bildirisinde
kurtuluşa ancak imanla erişilebileceği, Hıristiyan inancında tek otoritenin Kutsal
Kitap olduğu, evharistiya sakramentinin kurbanlık özelliği olmadığı, laiklere
ibadette ve yönetimde daha geniş imkanlar tanınması gerektiği yönünde maddeler
bulunmaktaydı. Sonuçta Katolik Kilise tarafından aforoz edilmiştir.
56-Protestanlığın diğer ülkelerdeki öncüleri
kimlerdir?
56- İsviçre’de
Zwingli ,Fransa’da John Calven, İngiltere’de VIII. Henri
57-protestanlık hareketi sonucunda hangi kiliseler
meydana gelmiştir?
57- Almanya
ve İskandinav ülkelerinde Lutherci kiliseler; Fransa, İsviçre, Hollanda’da
Kalvinist kiliseler; İngiltere’de Anglikan kilise; İskoçya’da Presbiteryen
kilise bağımsız olarak oluşmuşlardır.
58-dünyanın farklı yerinde ki diğer Protestan
kiliseler hangileridir?
58- Adventistler,
Metodistler, Baptistler, Anabaptistler, Evanjelikler, Yahova Şahitleri,
Mormonlar, Mennonitler, Pentekostallar, Üniteryanlar vb.
59- Protestan
Kiliselerin genel özllikleri nelerdir?
59
-Cemaatin olduğu yerde mutlaka
kilisenin de olması gerektiğini kabul ederler.
-Ruhban sınıfına imtiyaz
vermezler. Her Protestanın bir rahip olabileceğini belirtirler.
-Protestan kileselerin
çoğunluğu sadece iki sakrament (vaftiz ve evharistiya) kabul ederler. Ancak
diğer sakramentlerin uygulamasına bir şekilde yer verirler.
-Kilise görevlilerinin günah
çıkarma yetkisini kabul etmezler.
-Vatikan’ın yani Papa’nın
otoritesini kabul etmezler.
-İncilleri anlamak için
rahiplere ihtiyaç olmadığını söylerler. Böylece Kutsal Kitap dini olmak
istemektedirler.
-Kadınların da ruhani lider
olabileceğini kabul etmektedirler.
-Genelde ayinlerini
bulundukları çevrenin konuşma dilinde yaparlar.
-Arafa ve ebedi cezaya
inanmazlar.
-Katoliklerin Meryem
inançlarına katılmazlar.
-Teslis bütün Protestanlarda
vardır. Ana konularda diğer kiliselerden farkları yoktur.
60-Ortodoksluk terimi ne anlama gelmektedir?
60-Ortodoksluk
terimi, doğru inanç, doğru doktrin anlamına gelmektedir. Kilisede ise terim
anlamından çok, doğru ibadet, doğru iman ikrarı ve papalık kilisesinde vücut
bulup zamanımıza kadar kesintisiz devam eden hiyerarşi ile mukaddes ayin
iştirakinin tümünü ifade eder.
61-ortodoks kilisesi ne zaman gelişmeye başlamıştır?
61-Ortodoks
Kilise Roma İmparatorluğu’nun Batı-Doğu diye ikiye ayrılmasından sonra Doğu
Roma’nın başkenti İstanbul’da gelişmiştir.
62-ortodoks kilisesinin dört önemli merkezi
hangileridir?
62-Ortodoks dünyasında dört
büyük tarihi patriklik vardır:
1-İstanbul Fener Rum Patrikliği
2-İskenderiye Apostolik
Patrikliği
3-Antakya Patrikliği
4-Kudüs Patrikliği.
63-Ortodoks Kilisenin en yüksek organı kimdir?
63-ekümenik
konsillerdir.
64-Ortodoksların genel özellikleri nelerdir?
64-
-Papanın yanılmazlığını kabul
etmezler.
-Kutsal Ruh’un Babadan ve
Oğuldan çıktığını değil de Oğul yoluyla Baba’dan çıktığını kabul ederler.
-İlk yedi konsili ve
kararlarını Katolik Kilise ile ortaklaşa kabul ederler.
-İkonlara geniş yer vererek
saygı gösterirler. N . Boşanmaya bazı
şartlarla izin verilir.
65-Nasturi Kilisesi adını nereden almaktadır?
65-Nasturi
Kilisesi adını, diyofizit görüşün sahibi Nestorius’tan almaktadır.
66-nasturiler için başka hangi isimler kullanılır?
66-Nasturiler
için Doğu Süryani Kilisesi, Doğu Asur Kilisesi, Asuri Kilise de
denmektedir. Tarihte Keldani (Gildani) ismini kullananlar da olmuş fakat
bu isim, aslında XVI. Yüzyılda Nasturiler arasında meydana gelen ayrılma
sonucunda oluşmuş Katolik cemaate verilen isimdir.
67-Nasturiler Hıristiyanlığı kimlerden öğrenmişlerdir?
67-Nasturiler,
Süryaniler ve Ermeniler gibi Hıristiyanlığı Havari Aziz Thomas ve şakirtleri
Aday, Agay ve Mari’den öğrenmişlerdir.
68-Nasturilerin başında kim bulunmaktadır?hıyerarşi
nasıldır?
68-Nasturi
Kilisesi’nin başında Patrik makamında Katolikos bulunmaktadır. Kilise
Hiyerarşisi Patrik, Metropolit (Başpiskopos), Piskopos (Abuna), Başdiyakon,
Papaz, Diyakonlar, Diyakon Çömezi ve Papaz Çırağından oluşmaktadır.
69-Nasturilerin kabul ettiği sakramentler nelerdir?
69-Nasturiler yedi sakrament
kabul ederler: Qurbana (Komünyon-Kurban, Assay Rabbani de derler), Vaftiz,
Papaz Atama ve Kutsama Ayini, Günahların Affı Ayini, Haç, Kutsal Yağ İle
Yağlama ve Malka (Kutsal ekmek Hamuru veya Hamur Mayası: Bu hamur İsa’dan beri
her
Perşembe mayalanan hamura
katılarak günümüze kadar getirilmiş hamur mayasıdır)dır.
70-nasturilerin genel özellikleri nelerdir?
70-Nasturi Kilisesi’nde
Katolikos, piskoposlar ve rahipler dışında papazlar evlenebilirler (Eşleri ölse
yine evlenebilirler). Nasturiler, İsa’da çift tabiatın varlığını kabul ederler,
ikon kullanmazlar ve kiliseleri sadedir.
71- Antakya Süryani Ortodoks
Kilisesi hangi isimle anılmaktadır?
71 Nasturiler gibi
kendilerini havarilere dayandıran bu Doğu Kilisesi’ne Yakubi ve Batı
Süryani Kilisesi de denmektedir. Şimdi Antakya Kadim Süryani Ortodoks
Kilisesi kullanılmaktadır..
72-süryanilerin genel özellikleri nelerdir?
72- İlk üç genel Konsili
kabul eder, Süryani Kilisesi’ patrik tarafından idare edilmektedir. Patriğin
unvanı, Antakya ve Bütün Doğu’nun Elçisel Kürsüsü Patriği ve Bütün Dünyadaki
Süryani Ortodoks Kilisesi’nin Reisidir. Süryaniler yedi sakramenti kabul
ederler. Bunlar Vaftiz, Murun (konfirmasyon-mühürleme), Kurbano (Evharistiya),
Kehnüt (ruhanilik), Tövbe, Hasta Yağı ve Evliliktir.merkezi şam dadır
73-süryanilerde hiyerarşi nasıldır?
73- Kilise hiyerarşisinde
ruhaniler üç dereceye ayrılmıştır: Diyakosluk, Keşişlik ve Episkoposluk.
Diyakosluk beş rütbeye
ayrılmıştır: Okuyucu, Mürennim, Mürettip, Başdiyakos ve Arkediyakon
(Başdiyakosların başkanı).
Keşişlik iki rütbeye
ayrılmıştır: Keşiş (Papaz-Bekarsa Rahip denir.), Horepiskopos (Başpapaz).
Episkoposluk ise dört rütbeye ayrılmıştır: Episkopos, Metropolit, Mafiryan
(Patrik Mülhakı) ve Patrik.
74-ermeni kilisesi nsıl isimlendirilir?
74- Ermeni Kilisesi, Ermeni
Ortodoks Kilise, Gregoryanlar şeklinde de isimlendirilirler. Ancak Ermeni
Kilisesi, kilise öğretisine göre tek, katolik (evrensel), ortodoks ve elçisel
(apostolik) kilisedir.
75-ermeni kilisesini kim Hıristiyanlaştırmıştır?
75- Aziz Grigor, 301’de
Ermenilerin kral ve karaliçeleriyle birlikte toplu olarak Hıristiyan olmalarını
ve Hıristiyanlığın devlet dini olmasını sağlamıştır.
76- Ermeni Kilisesi’nin ruhani lideri kimdir?
76- Ermeni Kilisesi’nin
ruhani lideri katoğikos diye isimlendirilir. Aziz Grigor’un ilk katoğikos
olduğu kabul edilir.
77-ermeni kilisesinin merkezleri neresidir?
77- birinci dünya
Savaşından sonra Ahtamar ortadan
kalkmıştır. iki de patriklik merkezi olmuştur. Bunlar Kudüs ve İstanbul Ermeni
Patriklikleridir.
78-ermeni kilisesinin hiyerarşisi nasıldır?
78- Ermeni kilise hiyerarşi
kadim kiliselerin kabul ettiği üç temel hiyerarşiye bağlıdır. Bunlar, diyakos,
papaz ve piskopos olup ruhbanlık hiyerarşisi anlamına gelir.
İdari anlamdaki diğer hiyerarşik rütbelerle birlikte Ermeni Kilise hiyerarşisi
şöyledir: kat’oğikos, patrik, piskopos, vardapet (başrahip veya doktor),
başpapaz (avagerets), papaz (k’ahana veya yerets), diyakos
(sarkavag), diyakos yardımcıları kisasarkavag ve dpir.
79-ermeni kilisesinin belirgin özellikleri nelerdir?
79- Ermeni Kilisesi yedi
sakramenti kabul ederler, ancak Hasta Yağı’nın uygulaması sakramental anlamı
konusunda kilise kararı alınmış değildir. Yedi sakrament Vaftiz, Mühürleme
(konfirmasyon), Tövbe, Evharistiya (Surp Badarak), Evlilik, Ruhbanlık ve Hasta
Yağı şeklindedir.
-Ermeni Kilisesi, İsa’da ilahi ve insani
tabiatın birleştiğini, tek tabiat olduğunu kabul ederler.
-Evharistiya’da ekmek ve şarabın
İsa'nın etine ve kanına dönüştüğünü kabul ederler.
-Zina dışında boşanmaya izin
vermezler.
-İkonaları, eski putperest
adeti sayarak reddederler.
-Arafı kabul etmezler.
80- Kıbti Kilisesi adını
nereden almıştır?
80- Bu kilise, ismini
İskenderiye ve Nil çevresinde yaşayan Mısır halkı Kıptilerden almıştır. Şimdi
Kıbti deyince Mısır Hıristiyanları anlaşılmaktadır.
81-kıptilerin ilk merkezlerini kım kurmuştur?
81- Kıbtiler ilk Hıristiyan
merkezlerinden İskenderiye Piskoposluğunu Aziz Markos’un kurduğunu kabul
ederler.
82-kıptilerin belirgin özellikleri nelerdir?
82- Kıbti Kilisesi’nin
müstakil ve bağımsız bir patrikliği vardır. Patrik Kahire’de oturur. Alt ruhban
sınıfı başpapaz, papaz ve papaz yardımcılarından oluşmaktadır. Kıbti Kilisesi 7
sakramenti kabul etmektedir. Bunlar Vaftiz, Evharistiya, Tövbe, Rahip Takdisi,
Evlilik ve Hasta Yağı’dır. Kıbtilerin ibadetlerinde zahitlik ön plandadır.
Bundan kaynaklanan ibadetlerinde kendilerine has uygulamaları vardır. Arapça
konuşurlar fakat, liturji dili Kıpticedir.
Kıbtıler sünnet olurlar.
Kadınları tesettür ederler, uzun süre Kıbtiler için mecburi olan koyu renkli
elbise ve sarık yalnız Kıpti papazlarında kalmıştır
83- Habeş Kilisesi ismini
nereden almaktadır?
83- Habeş Kilisesi
Habeşistan’da (Etiyopya) yaylalarda yaşayan belli bir halkın ismi olan Habeş
kelimesinden ismini almaktadır. Bu kiliseye Habeşistan Kilisesi ya da Etiyopya
Ortodoks Kilisesi de denmektedir.
84-etiyopyaya ilk Hıristiyanlık kaç tarihinde girmişitr?
84- Etiyopya’ya Hıristiyanlık
ilk olarak IV. Yüzyılda girmiştir.
85-habeş kilisesinin belirgin özellikleri nelerdir?
85- Habeş Kilisesi Abuna
denilen Patrikle idare edilmektedir. 1950’ye kadar kısmen Kıpti Kilisesine tabi
olmuştur. 16 milyon üyesi vardır. Adet ve ibadetlerinde Yahudi etkisi vardır.
Kilise sakramentlerinden vaftiz uygulamasında sünnet de vardır ve aday
vaftizden önce sünnet edilir. Yahudi perhiz kurallarına uyulur.
86- Hıristiyan Kutsal Metinleri
hakkında bilgi veriniz.
86- Hıristiyan Kutsal
Metinleri genel kabul gören boyutuyla ele alındığında iki kutsal kitap
geleneğinin bir araya getirildiği anlaşılmaktadır. Birincisi Yahudi kutsal
kitap geleneğinin ilk
yarısıdır ve Eski Antlaşma (Eski
Ahit, Yahudilerde Tanah) şeklinde isimlendirilen koleksiyonu
içermektedir. Diğeri ise İsa, Havariler ve onların öğrencileri ile ilişkili
şekilde oluşmuş olan öz Hıristiyan geleneğinin tüm kutsal metinleridir ve Yeni
Antlaşma (Yeni Ahit) şeklinde isimlendirilmektedir.
87 -Eski Antlaşma ne demektir?
87- Eski Antlaşma denmesinin
sebebi Tanrı’nın İsrailoğullarıyla yaptığı kabul edilen
antlaşmayla/antlaşmalarla ilgilidir. Bu vurgulu isimlendirme Hıristiyanlara
aittir. Çünkü Tanrı’nın Biricik Oğlu İsa Mesih’i çarmıhta insanlık için
kendisini feda/kurban etsin diye onu antlaşma işareti olarak gönderdiğinde
bütün insanlıkla bir ‘yeni antlaşma’ yapmıştır.
88- Eski Antlaşma Hıristiyanlar arasında daha çok hangi tercüme
kullanılmıştır?
88- Eski Antlaşma
Hıristiyanlar arasında daha çok Septuaginta ismi verilen Yunanca
tercümesi kullanılmıştır.
89- Katolik Kilise kilise kanunlarını hangi çeviriyi esas alarak
belirlemiştir?
89- Katolik Kilise Aziz
Jerome tarafından Latince çeviri Vulgate’ı kilise kanunuyla Kutsal Kitap
olarak belirlemiştir.
90- Kutsal Kitap konusunda Protestanlığın esas aldığı çeviri hangisidir?
90- Kutsal Kitap konusunda
Protestanlık XVI. Yüzyıl itibariyle ciddi tartışmaların ortaya çıkmasına yol
açmıştır. Tartışmalı kitaplardan olup Aziz Jerome’un kilise emirleri açısından
önemli görüp çevirdiği kitapları daha sonra Katolik Kilise (1546 Trent
Konsili’nde bütün Vulgate çevirisini Kanonik ilan etmiştir) Deuteronomik,
Portestanlar ise Apokrif olarak nitelemişlerdir.
91- Ortodoks Kilise kutsal kitap konusunda ki durumu nedir
91- Ortodoks Kilise ise 1672
Kudüs Sinodu’nda Septuagint’in bütün kitaplarını mantık olarak belirlemiştir.
92-bugün Türkiye de kutsal kitap olarak esas aldıkları çeviriler
hangileridir?
92- Bugün Kutsal Kitap
Türkiye’de Kitabı Mukaddes Şirketi’nin son çevirisinde Eski Antlaşma,
Deuterokanonik Kitaplar ve Yeni Antlaşma’nın tamamı birlikte yayınlanmıştır.
93- İsa, hayatı ve onun sözleri ve yaşadıkları hakkında bilgiler ne zaman
kaleme alınmıştır?
93- İsa, hayatı ve onun
sözleri ve yaşadıkları hakkında bilgiler içeren metinlerin kendisinden sonra
rivayete dayalı olarak kaleme alınmıştır. Bunlar çoğunlukla İncil (Müjde)
şeklinde isimlendirilmiştir.
94- Yeni Antlaşma metinleri hangi başlıklardan oluşur?
94- Yeni Antlaşma
metinlerinin geri kalan kısmında Elçilerin İşleri kitabı, mektuplar ve Vahiy
kitabı yer almaktadır. Bunlardan Elçilerin İşleri rivayet ve hatırat
biçimindedir. Mektuplar birine/birilerine yazılmışlardır. Vahiy ise tanrısal
görüme dayalı kitaplardır.
95- Yeni Antlaşma
Metinlerinin İsimleri nelerdir?
95- Yeni Antlaşma 27 kitap
olup 4 İncil, Elçilerin İşleri, 21 mektup ve Vahiy kitabından oluşmaktadır:
1.
-Matta İncili
2.
-Markos İncili
3.
-Luka İncili
4.
-Yuhanna İncili
5.
-Elçilerin İşleri
6.
-Pavlus’tan Romalılara Mektup
7.
-Pavlus’tan Korintlilere Birinci Mektup
8.
-Pavlus’tan Korintlilere İkinci Mektup
9.
-Pavlus’tan Galatyalılara Mektup
10.
-Pavlus’tan Efeslilere Mektup
11.
-Pavlus’tan Filipililere Mektup
12.
-Pavlus’tan Koleselilere Mektup
13.
-Pavlus’tan Selaniklilere Birinci Mektup
14.
-Pavlus’tan Selaniklilere İkinci Mektup
15.
-Pavlus’tan Timoteos’a Birinci Mektup
16.
-Pavlus’tan Timoteos’a İkinci Mektup
17. -Pavlus’tan Titus’a Mektup
18.
-Pavlus’tan Filimon’a Mektup
19.
-İbranilere Mektup
20.
-Yakup’un Mektubu
21.
-Petrus’un Birinci Mektubu
22.
-Petrus’un İkinci Mektubu
23.
-Yuhanna’nın Birinci Mektubu
24.
-Yuhanna’nın İkinci Mektubu
25.
-Yuhanna’nın Üçüncü Mektubu
26.
-Yahuda’nın Mektubu
27. -Vahiy
96 -yeni anlaşma metinlerinde yazılan ilk ve son yazılar hangileridir?
96- Bu kitaplar içinde ilk
yazılanların Pavlus’un mektupları‚ son yazılanların ise Yuhanna’ya ait olan
mektuplar olduğu genel kabul gören bir husustur.
97- en eski İncil hangisidir?
97- Markos İncili’nin en eski
İncil olduğu kabul edilmektedir.
98- Elçilerin İşleri kime aittir?
98- Elçilerin İşleri Luka’ya
ait olup İncil’den sonra yazıldığı ilk sözlerinden anlaşılmaktadır.
99 -Üç mektup ile Vahiy
kitabı kime aittir?
99- Üç mektup ile Vahiy
kitabının İncil yazarı Yuhanna’ya ait olduğu düşünülmektedir. En son
yazılanların bu mektuplar olduğu tahmin edilmektedir. Genel kanaat bu yöndedir.
DEĞERLENDİRME SORULARI
1.
Hıristiyanlara göre İsa ile ilgili
tanımlamalardan hangisi yanlıştır?
a.
İsa, ‘mesih’tir.
b.
İsa kurtarıcıdır.
c.
İsa Tanrıdır.
d.
İsa peygamberdir.
e.
İsa insan değildir.
2.
Hıristiyanlığın kurucusu olarak
düşünülen elçi kimdir?
a.
Petrus
b.
Yakup
c.
Yuhanna
d.
Pavlus
e.
İsa
3.
Aşağıdakilerden hangisi İsa’nın
havarilerinden biri değildir?
a.
Petrus
b.
Mattias
c.
Yahuda İskariyot
d.
Zebede’nin oğlu Yakup
e.
Yuhanna
4.
Papa’nın yanılmazlığını Kabul eden
kilise aşağıdakilerden hangisidir?
a.
Ermeni Kilisesi
b.
Ortodoks Kilise
c.
Katolik Kilise
d.
Süryani Kilisesi
e.
Kıbti Kilisesi
5.
Hıristiyan Kutsal Kitapları kime
vahyedilmemiştir?
a.
İsa’ya
b.
Havarilere
c.
Elçilere
d.
İsa’nın öğrencilerine
e. Havarilerin öğrencilerine
Cevap Anahtarı: 1. E 2. D 3.
E 4. C 5. A
Hzrlayn : ilhan HASAR
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder