Yeterlilik- Dhbt Çalışma

SİYER

Soyu: Fihr (Kureyş) b. Malik yoluyla hz. İbrahimin torunlarından Adnana kadar gider.

Dedesi, Abdulmuttalip b. Haşim; büyük dedesi, Haşim b. Abdimenaf, babaannesi, Fatma bnt. Amr'dır.

Anneannesi Berre, dedesi vehb'dir.

Kabe hakemliğinde yaşı 35

Habeşistana ilk hicret peygamberliğin beşinci yılında m.615 recep ayında gerçekleşti,4 kadın 11 erkek toplam 15 veya (16) kişi vardı. Bir yıl sobra Cafer b. ebi Talib başkanlığında 82 erkek ve 18 kadından oluşan bir grup daha hicret etti.

Haşimoğulları, 3 yıl boyunca peygamberliğin 7. yılından 10. yılına kadar (616-619 arası) boykot edildi.

Boykottan kısa bir süre sonra ebi talip ve hatice vefat etti, bu yıla senetül hüzün denildi.

Hz. hatice peygamberliğin 10. yılı 10 ramazan/ 19 nisan 620 de öldü.

haticenin vefatında 1 ay kadar sonra şevval ayında yanında zeyd b. harise ile taife gitti ve kanlar içinde döndü. (620)

Dönüşte Utbe ve Şeybe'nin bağında Addas isimli köle müslüman oldu.

Taif dönüşü Ahnes b. Şerik ve Sühey b. amrdan himaye istedi kabul etmediler. Nevfeloğullarının lideri Mutim b. Adiy himayesinde Mekkeye girebildi.

Akabede medinelilerle 620,621,622 yıllarında 3 defa görüştü.ilki sadece mülakat, ikinci ve üçüncü biat şeklinde oldu.

Peygamberliğin 11. yılında (620) Hazreç kabilesinden 6 kişiyle karşılaştı. bunlar: 1.Esad b. zürare, 2.Avf b.Haris, 3.Rafi b. malik, 4.Kutbe b. Amr, 5.Ukbe b. amir, 6. Cabir b. Abdillah'tır. Bu altı kişiye islamı anlattı müslüman oldular. Buna 1.akabe görüşmesi denir.(Görüşme)

Bir yıl sonra peygamberliğin 12.yılı, m. 621'de Zilhicce ayında yukardaki altı kişyle birlikte 6 kişi daha toplamda 12 kişi geldi. 10 kişi hazreç kabilesinden 2 kişi Evs kabilesindendi. buna birinci Akabe biatı denir. Musab b. Umeyr'i Medineye Kuran öğretmeni olarak görevlendirdi.

Peygamberliğin 13. yılında m. 622 de hac mevsiminde 2 si kadın toplam 75 medineli bir grup geldi. peygamberi Yesrib'e (Medine) davet ettiler.

peygamberin isteğiyle onunla irtibatı sağlamak için 9 kişi hazreçten 3 kişi de evs kabilesinden olmak üzere 12 tane nakib ( temsilci ) seçildi. ikinci Akabe biatı denen bu olaydan 3 ay sonra Rebiülevvel ayında efendimiz hicret ettiler.

3 gün sevr mağarasında kaldıktan sonra hz. peygamber, ebu bekr ve Amir b. Füheyre üçü abdullah b. ureykıt rehberliğinde yola devam etti.

ilk cuma namazı ranuna vadisinde beni avf yurdunda kılındı hicret esnasında.

hicretin 1. yılında cuma namazı farz kılındı.

Abdullah b. Zeyd ezanı rüyada gördü, ilk ezan hicretin 1. (622) veya 2. (623) yılında bilal Habeşi tarafından okundu.

önce gerek mukim gerek seferi iken tüm namazlar 2 rekat kılınıyordu. mdineye hicretten 1 ay sonra rebiülahir ayında mukim iken kılınan öğle,ikindi ve yatsı 4 rekata çıkarıldı.

hicretin 2. yılında Şaban ayında oruç farz kılındı. Aynı yıl ramazan ayında fıtr sadkasını peygamberimiz bir hutbede açıkladı.

Hicretin 2. yılında ramazan ayından sonra ise zekat farz kılındı.

Gazve: peygamberin bulunduğu savaşlara denir. Seriyye ise bizzat katılmadığı sahabeleri görevlendirdiği birliklerdir.

tüm savaşlarında şehit sayısı 138, ölen toplam müşrik 216 dır.

peygamber 27 gazve gerçekleştirmiştir.

ilk seriyyeler şunlardır: 1) hicretin 1. yılı ramazan ayında m. 623 te hz. Hamza komutasında sifulbahr seriyyesi; 2) aynı yıl şevval ayında Ubeyde b. Haris komutasında Rabiğ seferi; 3) bundan bir ay sonra zilkade ayında Sad b. ebi Vakkas başkanlığında Harrar seferi; 4) Çarpışma meydana gelen dördüncü seriyye isehicretten 17 ay sonra recep ayında 624 te Abdullah b. Cahş başkanlığında gönderilen Batn-ı Nahle seriyyesidir.

Bedir savaşından önceki hicretin 2. yılında gerçekleşen gazveler şunlardır: Ebva, Buvat,Bedrulula ve zuluşeyre gazveleridir.

Bedir Savaşı (h.2/m.624)

Uhut (3/625)

Hendek (5/627)

Hudeybiye Antlaşması (6/628)

Mekke fethi (8/630)

Huneyn-Evtas savaşları ve Taif Kuşatması (8/630)

Kaynukaoğulları Medineden çıkarıldı( 2/624); Müslümanlarla yaptıkları anlaşmayı ilk bozan yahudi topluluğudur.

Nadiroğulları (4/625)'te sürüldüler. Haşr sursi indi bu topluluk hakkında.bundan dolayı bu sureye beni nadir suresi de denir.

Kureyzaoğulları olayı (5/627) de yaşandı.Hendek savaşı sonuna kadar medine kaldılar.bunlar, beni nadirden huyey b. ahtabın tahrikiyle hendek savaşında müslümanları arkadan vurmak istediler. peygamberimiz savaştan hemen sonra bunları kuşattı. kureyzaoğulları Sad b. Muazın hakemliğini kabul etti,Sad, buluğ çağına eren erkeklerin idam edilmesi, kadın ve çocukların esir alınmasına ve mallarının ganimet olmasına karar verdi.sadece bir kadın ise Hallad b. Suveyd isimli bir sahabenin üstüne kaya yuvarlayıp ölümüne sebeb olduğu için öldürüldü. cenabı Allah Ahzab suresinde bu olaya değinmiştir.

Hayber fethi (7/628)

Mute savaşı (8/629), Bizans ile müslümanlar arasında yüzyıllarca sürecek savaşlar bu savaşla başladı. kumandan Zeyd b. Harise; o şehit oluca Cafer b.ebi Talib; o da şehid olunca Abdullah b. Revaha komutan olacaktı. Hepsi şehit olunca halid b. velid komutran oldu.Seyfullah( Allahın kılıcı ) lakabını aldı.

Tebük Seferi( Gazvetül Usre:Güçlük savaşı), orduya ise güçlük ordusu manasına Ceyşul Usra denir.( 9/630)

Kab b.Malik,Mürare b. Rebi ve Hilal b. Ümeyye mazeretsiz tebük savaşına katılmadılar.müslümanlar Allahın emriyle bunlarla 50 gün küstü. tevbe suresi 118. ayetle allah bunları affetti.

Senetül Vufud ( Heyetler Yılı) denilen h. 9. (630-631) yılında necranlı hristiyanlar medineye geldiler,peygamber onlara Ali imran 59-61 ayetleri okudu ve onları Mübaheleye (Karşılıklı lanetleşmeye ) çağırdı, düşündüler kabul etmediler.

Veda haccı (10/632)

________________________________________________________

Ziyaret için şu üç mescide gidilebilir: Mescidi aksa, Mescidi Haram ve Mescidi Nebevi

Ravzai Mutahhara: Peygamberimizin minberiyle kabri arasındaki kısımdır.

Semiyyat: Akli delillerle sabit olmayan, sadece Allahın peygamberleri vasıtasıyla bildirdiği nakli nakli delillerle sabit olan itikadi hükümlere denir.

Diyanet ilk defa hac organizasyonunu 1979 da yaptı.

Cumhriyet dönemindeİlk diyanet işleri başkanı rifat börekçi

Diyanet işleri 633 sayılı kanun 1965te yürürlüğe girdi.

İlk mescid Kuba mescididir.

Teşrik tekbirlerindeki teşriğin kelime manası et kurutmaktır.

Kuranı çoğaltan grubun başkanı zeyd b. sabittir.

Sebut tıval ( yedi uzun sure ): Bakara,Ali İmran, Nisa, Maide,Enam ve Enfal sureleridir.

Vücuh: Lafızları aynı, manaları farklı olan kelimelere denir.

İlhadi tefsir: Kuran ve sünnetin açık hükümlerine aykırı tefsirlere denir.

Burhanı Limmi: Müessirden esere ya da kanunlardan hadiselere götüren delillerdir.

Ahdi atik:Tevrat / Ahdi Cedid: İncil

Tevrat: Kanun,Öğreti demek; İncil : Müjde demek

Beytül izze: Kuranın bir bütün olarak dünya semasına indirildiği yerin adıdır.

Berzah:ölümden Mahşerdeki dirilişe kadar süren hayat kabir/Berzah hayatıdır.

Küsuf: güneş tutulma namazı/ Husuf: ay tutulma namazı

Peygamberin vefatından sonra sahabiler Sakifetü beni saide denilen yerde hz. ebu bekire biat etti.

Maverdi'nin Edebüddünya veddin isimli eseri ahlak üzerinedir.

İsar: kendi ihtiyaç içinde olsada kardeşini nefsine tercih etmek, cömertliğin zirvesidir.

Hz. Aişe: Onun ahlakı Kurandı demiştir.

Suudi Arabistanda türk hac organizasyonu başkanı diyanet işleri başkanıdır.

Kuranın 22. suresi hac suresidir.

peygambere süt emzirenler. 1) ebu lehebin cariyesi Suveybe 2) Halime bnt. Ebi Züeyb 3) Amine bnt. Vehb

Zeynep, Rukiyye ve Ümmü gülsüm Hz. Hatice annleriyle aynı anda müslüman oldular.

Hz. peygamberin hicreti 3. akabe görüşmesi sonunda 622 yılında gerçekleşti.

İkinci akabe biatı miladi 621 de zilhicce ayında mekkede gerçekleşti.

hz. peygamber h. 6. yılda umre yapmak üzere 1500 kişiyle mekkeye giderken arkada Abdullah ibn ümmü Mektum'u vekil bıraktı.

Suudi Arabistan krallığı İslam ülkeleri dışişleri bakanları tarafından AMMAN şehrinde 1987 yılında alınan kararlar gereğince hac kotası uygulamaktadır.

bakanlıklararası hac ve umre organizasyonunda Maliye, Sağlık ve İç işleri bakanlığı bulunur.

Diyanet 1984 ten beri Umre organizasyonu yapmaktadır.

Suudi Arabistanda ülkemiz hac organizasyonu ile ilgili oluşturulan hac idare merkezi başkanı hac dairesi başkanıdır.

Dehriyyun: zaman ve maddenin ebediliğini savunanlar.

Üzeyir, lokman ve zülkarneyn veli mi peygamber mi belli değildir.

Mezheb: bir dinin bilginleri arasındaki yorum farklılıklarından meydana gelen görüş farklılıklarıdır.

peygamberlerin sıfatları; sıdk,emanet,fetanet,ismet ve tebliğdir.

sıdk:doğru olmak;emanet:güvenilirlik;fetanet:zekilik;ismet:günahtan korunmuşluk;tebliğ:Allahtan aldıklarını insanlara ulaştırmak

Malkilere göre adet halindeki bir kadının kanaması bir süre durursa kadın bu sürede temiz sayılır ve ibadetle yükümlüdür.

ebu hanife ve imameyne göre hac aylarından önce ihrama girilebilir.

ilk vahiy m.610, 27 ramazan,pazartesi günü geldi.

Medinede inen son sure Nasr suresidir.

İlmel yakin: Akıl ve naklin ifade ettiğigerçeği yansıtan ve içinde yalan bulunmayan bilgi ve haberdir.

Ayet:Alamet,nişan,ibret,emri acip,burhan ve delil manasına gelir.

Genel kabule göre Kuranda 6236 ayet vardır.

Anayasa mahkemesi üyeleri emeklilik yaşına kadar görevdedir.

Türkiyenin en büyük üç gölü:Tuz,Van ve beyşehir gölleridir.

Kazasker:Osmanlıda divanda büyük davalara bakar,kadı ve müderrisleri atar.

Din İşleri yüksek kurulu üyeleri seçilmiş ve tensip edilmiş adaylar arasından Diyanet işleri başkanının teklifi ve bakanlar kurulu kararıyla atanır.

Heyeti temsiliye:milli mücadelenin çekirdeği,daha sonra tbmm ye dönüşen ve mustafa kemalin başkanlık ettiği ilk fiili kuruluştur.

Diyanet işleri başkanlığı 3 mart 1924te 429 sayılı kanunla Diyanet işleri reisliği adıyla kuruldu.

Türkiye diyanet vakfı 1975te kuruldu.

Aksamul kuran: Kurandaki yeminlerdir.

İtikadi mezhepler:selefiyye,maturidiyye ve eşariyyedir.

Zarurati diniyye: peygamberimizin Allah tarafından tebliğ edip haber verdiği kesin olarak bilinen hüküm ve esaslara denir.

Haberi sıfatlar: Allahın eli,yüzü,gelmesi gibi sıfatları için kullanılır.

Cennet bekçisi Rıdvan adlı meleğindir. Cehennem bekçisi maliktir.

Hz. ademe 10, şit 50, idris 30 ve ibrahime 10 sahife verildi.

Vitir namazı vakti: yatsı namazı kılındıktan sonraki vakittir.

nafile namazlar herhangi bir özür yaokken de oturarak kınabilir.farz ve vacip namazlar ise özür yoksa oturarak kılınmaz.

ümmül habais(kötülüklerin anası):içkidir.

Türkiye ile Avrupa birliği arasında müzakere 3 ekim 2005te başladı.

Suudi arabistan başkenti: riyad

Fasit:Kendi başına sahih ve meşruyken ğayrı meşru bir şeye yakınlığı sebebiyle meşru olmaktan çıkan şey.

El ve ayakları oluşmuş bir çocuğu düşürmesi sebebiyle kadının rahminden gelen kana nifas kanı diyebiliriz.

Namaza Allahu kebir diye başlayanın namazı sahihtir.

cemi takdim: namazları birleştirirken öğle ve akşam namazı vaktinde ikindi ve yatsıyı da kılmak,tam tersi ise cemi tehir adını alır.

Halkulkuran:kuranın mahluk olup olmadığı tartışmasıdır.

Mutezilenin kurucusu:vasıl b. Ata

Cebriyye:kurucusu, Cehm b. Safvandır. İnsan fiillerinde hür değildir.

Kaderiye:Kurucusu,Mabed el-Cühenidir.kaderi inkar ederler,insan fiillerinde hürdür.

tüm dinlerde değişmeyen ilke itikattır.

Hükmü itibarıyla hac çeşitleri:Farz,Vacip ve Nafile hac

Edası itibarıyla hac çeşitleri:Kıran,Temettü ve İfrad haccı

Afaki;Mikat sınırları dışında oturan kişiler için kullanılır.

Teyamun;Tavafı kabenin sağından yapmaktır.

Izdıba:Omuzlara alınan ridanın bir ucunu sağ koltuk altından geçirip sol omuz üzerine atarak sağ omuzu ve sağ kolu açıkta bırakmak.

Remel:Koşmaksızın çalımlı ve süratli yürümek

Hıll;Harem ile mikat arasındaki bölgedir.

Eyyamı Mina: Zilhiccenin 10,11,12 ve 13. günleridir.

Ziyaret tavafı haccın farz olan tavafıdır.

Tehallül:İhram yasaklarının sona ermesidir.tehallülü evvelden sonra cinsel ilişki yasağı devam eder,bu yasak tehallülü sani ile kalkar.

İhsar:Hac veya umre için ihrama giren kimsenin elinde olmayan bir sebeble ihramdan çıkmasıdır.

özbekistan başkenti:taşkent

Unesco:Birleşmiş milletler eğitim,bilim ve kültür teşkilatıdır.

İbn sina eseri:elkanunu fittıp

Numan b. Sabit(Ebu Hanife) eseri: Elfıkhul ekber

UN:Birleşmiş milletlerin simgesidir.

Hanefide zevaid tekbiri birinci rekatta 3, şafide ise 7 tanedir.

Hayız müddti en az hanefide 3 gün şafide ise bir gündür.en çok hanefide 10 şafide 15 gündür.

loğusalık/nifasa gelince hanefide azami 40 gün şafide ise 60 gündür.

istihlaf:namazda abdesti bozulan imamın yerine cemaatten birini geçirmesidir.

Cuma namazının sıhhati için hanefide imam dahil 4, şafide ise imam dahil 40 kişi olmalıdır.

Kerrubiyyun:Arşın etrafında bulunan meleklere denir.

Müşkilül kuran: Aralarında tenakuz ve ihtilaf olduğu zanndeilen ayetlere denir.

Maturidiyye. İnsan özgür bir cüzi iradeye sahiptir der.

Maturidiye göre husn ve kubh( iyilik ve kötüllük) akılla bilinebilir.Eşariye göre ise din bildirmedikçe bilinemez.

Eşariye göre dini tebliğat olmasa akıl ile Allahın varlığı bilinemez, maturidiye göre bilinebilir.

Eşariye göre peygamber olabilmek için erkek olmak şart değilken maturidiye göre şarttır.

milletvekilliği yaşı 25e düşürüldü.2006 yılında.

7 çeşit tavaf vardır.

Nefri evvel:Bayramın 3. günü minadan ayrılmaya denir.

Revatip: 5 vakit namaza bağlı olarak kılınan nafile namaz; regaip ise 5 vakit namaza bağlı olmaksızın kılınan namazlara denir.

Vatanı sükna: 15 günden az kalmak üzere gidilen yer. vatanı ikame:15 günden fazla kalınacak yer; vatanı asli;kişinin doğup büyüdüğü,yerleştiği yer.

cenaze namazı en az bir kişiyle kılınır.

İmam şafiye göre ihtilafı metalia itibar edilir.yani dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan müslümanlar hilalin kendi bölgelerinde görülmesi ile oruca başlarlar.

Eyyamı bid. Kameri ayların 13,14 ve 15. günleri oruçla geçirmek.

İmam şafiye göre ramazan orucunun kazası yeni bir ramazan gelmeden tutulamazsa kaza ile beraber bir de fidye vermek de gerekir.

Yine İmam şafiye göre başlanan bir nafile ibadeti tamamlamak vacip değildir.onun için bozulan bir nafile orucu kaza lazım gelmez.

Ehli kıble: kabeye doğru namaz kılmanın farz olduğunu kabul edenler için kullanılır.

Mukarrebun-İlliyyun: Daima Allahı tesbih eden ve anan, Allaha çok yakın ve onun katında şerefli mevkii bulunan melekler.

İcaz:Kuranın özlü oluşu, kelime ve cümlelerin derin ve eşsiz anlamlartaşımasıdır.

İ'caz: Kuranın mucize oluşu.

En uzun bakara, en kısa kevser suresi.

Din Şurası üyeleri:a) Diyanet İşleri başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi olarak görev yapmış olanlar ile halen görevde bulunan Din İşleri Yüksek Kurulu üyeleri, başkan yardımcıları, 1.Hukuk Müşaviri, Kurul Başkanları, ana hizmet birimleri başkanları ve Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanı, b) Din İşleri Yüksek Kurulunca Belirlenecek en çok yirmi bilim ve din adamı,

c) Din İşleri Yüksek Kurulunca belirlenecek on müftü ve beş vaiz,

ç) Yüksek Öğretim Kurulunun kendi üyeleri arasından belirleyeceği akademik unvana sahip bir üye,

d) İlahiyat fakültelerinin yetkili kurullarınca belirlenen birer öğretim üyesi,

e) Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunca kendi üyeleri arasından belirlenecek bir üyeyle Din Öğretimi Genel Müdürü, f) Milli Eğitim Bakanlığınca branşı meslek dersleri olan İmam-hatip lisesi müdürleri arasında belirlenecek beş okul müdürü, g) Türkiye Diyanet Vakfı Mütevelli Heyetinin kendi üyeleri arasından belirleyeceği bir üye.

Temsilciler:İçişleri, Dışişleri, Sağlık ve Kültür ve Turizm Bakanlıklarıyla Genel Kurmay Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğünden birer temsilci.

Şura 5 yılda bir toplanır.Şura, Diyanet İşleri Başkanının kararlaştıracağı tarih ve yerde beş yılda bir toplanır.Gerektiğinde beş yıldan önce de toplanabilir.Şurada kararlar, toplantıya katılan üyelerin oy çokluğuyla alınır. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.

2010 yılı diyanet tarafından kuran yılı ilan edildi.

Diyanet degileri: Aralık 2009:Göğe Uzanan Şehadet Parmağı ,Minare; Ocak 2010: Uzun Ömür Güzel Hayat; Şubat 2010: Çokluta Birlik Birlikte Çokluk; Mart 2010: Ruhun Miracı Namaz.

__İslâm Dininin inançları, ibadet ve ahlâk esasları ile ilgili işleri

yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere;Başbakanlığa bağlı Diyanet İşleri başkanlığı kurulmuştur.

__ Din İşleri Yüksek Kurulu, Diyanet İşleri Başkanlığının en yüksek karar ve

danışma organıdır.Din İşleri Yüksek Kurulu;

a) Aday Tesbit Kurulunun seçeceği yirmi dört aday arasından Diyanet İşleri

Başkanının belirleyeceği on iki kişi,

b) Yükseköğretim Kurumlarında öğretim üyesi olup, İslâmî ilimler sahasında

temayüz etmiş kişiler arasından Diyanet İşleri Başkanının belirleyeceği dört kişi,

olmak üzere on altı üyeden meydana gelir.

Din İşleri Yüksek Kurulu Üyeleri Bakanlar Kurulu Kararı ile atanır.

Diyanet İşleri Başkanı Din İşleri Yüksek Kurulu çalışmalarına başkanlık yapar.Kurul üyelerinin görev süresi yedi yıldır. Görev süresi biten üyeler yeniden

seçilebilirler. Üye sayısı herhangi bir sebeple 3/4'ün altına düştüğü takdirde boş

üyelikler için seçim yapılır.

Din İşleri Yüksek Kurulu'nun görevleri şunlardır:

a) Dinî konularda inceleme ve araştırmalar yapmak, yaptırmak ve sonuçlarını

Başkanlığa sunmak;

b) Başkanlığın kısa ve uzun vadeli ana hizmet politikasını ve çalışma

esaslarını tesbit etmek, bu konuda ilgili birimlerce hazırlanan teklifleri inceleyip

görüş bildirmek;

c) Dinî eserleri te'lif ve tercüme etmek ve ettirmek; va'z ve hutbe örnekleri

hazırlamak;

d) Başkanlıkça yayınlanması istenen basılı, sesli ve görüntülü eserleri

inceleyerek yayınlanıp yayınlanamayacağına karar vermek; (Başkan tarafından

verilen süre içinde karara bağlanamayan eserlerin yayımı için Kurul kararı aranmaz.)

e) Tetkiki istenen basılı, sesli ve görüntülü eserler hakkında mütalaa vermek;

f) Dinî soruları cevaplandırmak;

g) Yurtiçindeki ve yurtdışındaki dinî, ilmî faaliyetleri, neşriyatı ve dinî

propaganda mahiyetindeki çalışmaları takip etmek, bunları değerlendirmek ve

sonucunu Başkanlığa sunmak;

h) Başkanlık teşkilatının çalışmaları için gerekli olan ve ilgili birimlerce

hazırlanan kanun tasarısı, tüzük, yönetmelik, plân ve programlar gibi metinlerden

Başkanlıkça gerekli görülenleri inceleyerek görüş bildirmek;

ı) Din şûrası ile ilgili hazırlık çalışmaları yapmak, şûraya sunulacak raporları

ve Başkanlık görüşünü hazırlamak; şûra kararlarını Başkan'a sunmak;

j) Başkan tarafından havale edilen diğer konuları tetkik etmek ve mütalaa

vermek.

Besmele ile başlamayan sure Tevbe suresidir.

Sebul Mesani (tekrarlanan 7 ayet) Fatiha suresidir.

Elmalılı Hamdi Yazır: Hak dini Kuran Dili adlı tefsiri var.

Zelletülkari: kıraat okuyuş hatalarıdır.

Seferilik hanefide 15 gün Şafide ise 4 gündür.

Kavme:Rukudan doğrulmaktır.

Kabenin 4 rüknü:1) Rüknü haceri esved, 2)Rüknü Yemani, 3) Rüknü Iraki, 4)Rüknü Şami.

Mültezem:Kabenin kapısı ile haceri esved arasındaki yerdir.

Cemrelerin mekkeden minaya doğru sıralanışı: Cemrei ula, cemrei vusta ve cemrei akabedir.

Metaf: tavaf yapılan alan.

hacda kıran ve temettü haccı kurbanı için parası olmayanlar kurban bayramından önce 3 gün, memleketine dönünce de 7 gün toplam 10 gün oruç tutarlar.

nefri evvel: bayramın 3. günü minadan ayrılmaya denir.

İhcac: hac için bedel tutmaya denir.

Farz olan Ziyaret(İfaza) tavafının son vakti ömrün sonuna kadar devam eder.

tafsili iman:iman edilecek şeylere ayrı ayrı iman etmek; İcmali iman ise toptan imandır.kelimei tevhid gibi.

en faziletli hac Şafi ve malikilere göre ifrad, Hanefilere göre kıran, Hanbelilere göre temettu haccıdır.

Selefiye:ayet ve hadisleri olduğu gibi kabul eder ve yoruma kaçmaz.

Burhanı temanu:Kainatta birden fazla ilah olursa nizam bozulur delilidir.

Burhanı inni: eserden müessire yada hadiselerden kanuna doğru götüren delildir.

İşrakiyyun:Kurucusu Şehabeddin Sühreverdi.hakikate ancak kalb ve işrak ile ulaşılır.sezgi hakimdir.

Muattıla: Allahu tealanın subuti sıfatlarını zatının aynı sayıp böylece dolaylı olarak inkar ettikleri için mutezileye sıfatları ibtal edenler manasına muattıla denmiştir.

Meşşaiyyun: Derslerini gezerek veren ve hakikati peygamberle değilde akılla bulmaya çalışan filozoflar.

İstidrac:küfrü ve günahı açık olan kişde olağanüstü hal olması.

Akabe biatları 621-622de Mina hududları içinde gerçekleşti.

Ruhul kudus:cebraildir.

Peygamberin en büyük kızı zeynep en küçük kızı fatımadır.büyükten küçüğe kızları zeynep,rukiye,ümmü gülsüm ve fatımadır.

Peygamberin mühründe sırayla Allah,rasul,muhammed yazar.

haccın hangi yolla yapılacağına (kara,deniz, hava ) Bakanlıklararası hac ve umre kurulu karar verir.

bakanlıklararası hac ve umre kuruluna diyanet işleri başkanı başkanlık eder.

hac idare merkezi başkanlığını hac dairesi başkanı yapar.

İslam konferansı örgütünün merkezi ciddededir ve başkanı ekmeleddin ihsanoğludur.

şubat ayı 4 yılda bir 29 çeker.

Seyahat acenteleri 1988 den itibaren diyanet gözetiminde hac organizasyonu düzenlemektedir.

Diyanet başkanları 1.rifat börekçi 2. şerafettin yaltkaya 3. ahmed hamdi akseki 4.eyüp sabri hayırlıoğlu 5.ömer nasuhi bilmen...12.Süleyman ateş 13.tayyar altıkulaç 14.m. said yazıcıoğlu 15.m. nuri yılmaz 16. ali bardakoğlu 17.mehmet görmez

Uluslararası olimpiyat komitesi merkezi lozandadır.

dünya haritasını ilk defa piri reis çizdi.

ülkemizde en çok elektiriği atatürk barajı üretir.

türkler m.9. yy.da müslüman oldu.

İngiltere AB üyesi olduğu halde avroyu kullanmaz kendi para birimi sterlini kullanır.

Hindistandaki taç mahal babür türk hükümdarı şah cihan tarafından eşi için yaptırıldı.

semerkant özbekistandadır.

osmanlıda fakirlere yemek dağıtmak için imarethaneler kuruldu.

marifetname erzurumlu ibrahim hakkının eseridir.

Karamanoğulları türkçeyi ilk kez resmi dil ilan eden beyliktir.

laiklik 1937de anayasaya kondu.

diyanet başbakanlığa bağlıdır.

maturidiye göre zorlama sonucu inkar etme kişiyi dinden çıkarmaz.

insan hakları evrensel bildirisi 1948 de ilan edildi.

eşariye göre:İnsan fiilleri konusunda insanda fiili yapma hürriyetinin varlığını kabul eder. Ancak insan seçim, irade ve kudret sahibi olmasına rağmen, yaptığı işlerde tam bir hürriyete sahip değildir. Çünkü bir işi yapmaya yönelik insan iradesi, Allah tarafından yaratılmıştır.”

325 yılı iznik konsilinde incil dörde indirildi.

tezkir:doğruyu ve yanlışı hatırlatma manasına gelen vaaz kavramıdır.

bugünkü hristiyanlığın kurucusu pavlustur.

kuran hristiyanlar için nasrani kavramını kullanır.

haram aylar:recep,zilkade,zilhicce ve muharrem aylarıdır.

tegib ve terhib:teşvik ve korkutmayla ilgili hadisler.

meddi lazım 4 kısma ayrılır hükmü vaciptir.

Kütübü sitte:Buhari-Müslim-Ebu Davud-Tirmizi-İbn Mace- Nesai .

İsrailiyyat:Yahudilikten, Hıristiyanlıktan ve diğer kültürlerden, İslamiyet’e giren rivayetlere denir.

tefsir bir rivaye:Ayetlerin açıklanmasında başka ayetleri, Hz. Peygamber ve ilk nesil Müslümanlarının açıklamalarını aktarmak suretiyle yapılan tefsire denir.

ilk fıkh usulü kitabı şafiye ait olan er risaledir. imam şafinin eski görüşlerini ihtiva eden eseri hucce'dir.son görüşleri ise Ümm adlı eserindedir.

muvatta, imam malike aittir. müsned ise ahmed b. hanbele aittir.

peygamberimiz peygamber olmadan önce hılful fudul denen bir cemiyete katıldı. zulme karşı kuruldu. peygamber olduktan sonra böyle bir şeye çağrılsam hemen katılırım demektedir.

mesalihi mürsele:Hükmün kendisine bağlanması ve üzerine hüküm bina edilmesi insanlara bir fayda sağlayan veya onlardan bir zararı gideren, fakat muteber veya geçersiz sayıldığına dair belirli bir delil bulunmayan durumlar” olarak tarif edilen fıkıh usulü terimidir.

günümüzde en fazla müntesibi olan din hristiyanlıktır.

Ayetler tevkifi olarak yani peygamber tarafından sıraya konmuştur.

Cami:İbadet, muamelat ve ukûbata dair hadislerin yanı sıra, Kur'an-ı Kerimin fazileti, yaratılış, menâkıb ve benzeri konuları ihtiva eden hadis mecmualarıdır.

Fıkh usulü:Müçtehidin Şer'i ameli hükümleri tafsili delillerden çıkarabilmesine imkân veren bilgi sistemine denir.

Kurandan önceki kitapların geliş sıralaması:Tevrat-Zebur-İncil

Sünen:Bu hadis mecmuaları, tahâret (temizlik)'ten vasiyete kadar olan bütün ibadet ve İslâm hukuku ile ilgili hadisleri ihtiva eden kitaplardır.

Musannef:tabiin döneminden sonra gelen neslin hadisleri konularına göre ayırıp, belirli bir düzen içinde yazmaya başlamaları ile yeni bir hadis kitabı türü ortaya çıkmıştır. Bu tür eserlere 'musannaf' denir.

Müstehab: yapılması güzel olan şey demektir.hz. peygamberin bazen yapıp bazen yapmadığı,ashabında yapılmasını güzel gördüğü şey demektir.

Müttefekün aleyh: Buhari ve müslimdeki ortak hadisler için kullanılır.

Cerh:Hadiste ravinin adalet ve zabt yönünden kusurlu vasıfları sebebiyle reddedilmesidir, ta'dil ise tam tersidir.

Müdelles hadis:Zayıf hadîs çeşitlerinden biri; râvisi tarafından bir kusuru gizlenerek ve bu kusurun bulunmadığını vehmettirecek şekilde rivâyet edilmiş hadîs.

Mütevâtir hadis, Sahabeden itibaren her devirde yalan üzerinde birleşmeleri aklen tasavvur olunamayan topluluklar tarafından rivayet edilen hadistir. Mütevatir olmayanlar ise ahad haberdir.

Müdrec hadis: râvisi tarafından isnadına veya metnine hadisin aslında olmayan bazı sözler sokuşturulmuş olan hadis demektir.

Nizamiye medreseleri selçuklu sultanı Alparslan zamanında kuruldu ve yaygınlaştı.

Mevkuf hadis: isnadı sahabede biten hadislere denir.

Merfu hadis: isnadı peygamberde biten hadisler

Maktu hadis: İsnadı tabiinde biten hadisler.

Mebsut, İmam Serahsinin eseridir.

Muvafakat, imam şatıbinin eseridir.

İslam Konferansı örgütü 1969 da fasın başkenti rabatta kuruldu. 57 üye ülke vardır.

medeniyetler ittifakı girişimine öncülük yapan iki ülke ispanya ve türkiyedir.

Entegrasyon: Bütünleşme ve uyum manasına gelir.

Müslümanların ilk hicret yeri habeşistanın bugünkü ismi etyopya dır.

Sekülerizm: Dinden bağımsız olan ve dini mahiyeti olmayan manasına gelir.

Nihilizm:Hiçcilik.

Oryantalizm: Doğu bilimi, Şarkiyatçılık. Doğu kültürünü inceleyen batı merkezli çalışma alanlarına verilen isim.

Mondros mütarekesi 30 ekim 1918 de imzalandı.

Sivas kongresi 4-11 eylül 1919 gerçekleşti.

Tahkiki iman: delillere, bilgiye araştırmaya sorgulamaya dayanan imana denir.

Tefsirin tedvini, yazılı hale getirilmesi hadis içerisinde başladı.

Tahaddi ayetleri: Kuranın bir benzerinin getirilemeyeceğini söyleyerek meydan okuyan ayetler.

Müteşabih:Birden fazla manaya gelen, manası açık olmayıp manasında kapalılık bulunan,açıklamaya ihtiyaç duyulan ayetlere denir.

Mihne olayları Kuran mahlukmudur değilmidir tartışması etrafında gerçekleşmiştir.

mest üzerine mesih müddeti alınan abdestin bozulmasıyla başlar.mukim için 24 saat, seferi için 72 saattir.

namazda niyeti dil ile söylemek müstehabtır.

Sahibi tertip:Kazaya kalan namaz sayısı 5 i geçmeyen kimseye denir.

Ramazan son gün itikafa girmek kifai olarak sünnettir.

teşrik tekbirlerini ve kadei ahireyi imam yapmasada cemaat yapar.

Günümüzde oruç keffareti sıralaması aralıksız iki ay oruç tutmak, 60 fakiri doyurmak veya giydirmek şeklindedir.

Cenaze namazında sela vermek vaciptir.

120 koyunu olan 1 koyun zekat verir.

Öşür:toprak mahsulleri için verilen zekat.

Bir kimsenin kıra gömüp hatırlamadığı mala malı dımar denir.

Seddi zerai:İslam’da harama, kötü ve zararlı sonuçlaravasıta olan davranışların yasaklanması,kötülüğe, mefsedete götüren yolların kapatılması.

Zevaid sünnet:Hz. Peygamber (s.a.v.)’ in bir insan olmasıitibariyle yaptığı, Allah’ü Teâlâ’dan bir tebliğveya Allah’ın dinini açıklama niteliği taşımayan beşeri fiillerine denir.

mutezileye göre mürtekibi kebira( büyük günah işleyen) imandan çıkar fakat kafir olmaz.

İhfa:Ğunnenin bekasıyla birlikte izhar ile idğam arasında şiddetten uzak bir hal ve keyfiyettir.

Secavend: Ayetlerde durulması ve geçilmesini belirleyen işaretlere denir.

Taabbudi:manası sadece Allah tarafından bilinen emirler.

Mutezileye göre haram rızık değildir.

hadis öğretim ve tetkiki amacıyla kurulan ilk medrese medresei nuriyyedir.

İslam medeniyetinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma amacına yönelik olarak geliştirilmiş en önemli kurum vakıftır.

Selçuklular döneminde Bağdat, Nişabur,Isfahan, Rey, Merv, Belh, Herat veMusul gibi büyük merkezlerde kurulmuş olan medreselere genel olarak Nizamiye medresesi denir.

Ahmed yesevi; Divanı Hikmet

Ahîlerin el kitabı olan ve daha çok ahlaki kurallar ve psikolojik öğretiler içeren eserlere fütüvvetname denir.

Garibul hadis: Hadis lügati niteliğindeki eserlere verilen isimdir.

ilk müslüman türk devleti idil (Volga) dır.

Garanik:Hz. Peygamberin Ka’be’de sesli olarak Necm suresini okuması üzerine orada bulunan müşriklerin dinledikleri Kur’an’ın tesiriyle secde edip sonra da “Biz putlarımızın övüldüğünü zannederek secde ettik”dediklerini konu edinen olay.

Ridde savaşları: Hz. ebu bekrin ilk yıllarında dinden dönen ve zekat vermeyenlerle yaptığı savaşlar.

3.Selim:Nizamı Cedid

Mustafa kemal sakarya savaşı öncesi tbmm'den başkomutanlık yetkisi aldı.

türk tarihinin ilk yazılı eseri orhun kitabeleridir.

türkiyedeki en etkili dış kuvvet rüzgarlardır.

Medeniyetler İttifakı Forumu’nun ikincisi 6–7 Nisan 2009 tarihlerinde İstanbul'da yapıldı. Bir Birleşmiş Milletler Teşkilâtı projesi olan Medeniyetler İttifakı’nın eşbaşkanlığını Türkiye-ispanya yapmıştır.

Martin luther öncülüğündeki reform hareketi 16. yy.da başladı.

Hinduizmin en eski en temel kaynağı Vedalar'dır.

Abadile: İlimleri ve özellikle verdikleri fetvalarla meşhur olmuş Abdullah isimli 4 sahabi için kullanılır. bunlardan Abdullah b.abbas, Abdullah b. ömer ve Abdullah b. Zübeyr abadiledendir.4. kişide şüphe var. Ahmed b. hanbel ve bazı alimlere göre 4. isim Abdullah b. Amr ibn as; Hanefilere göre Abdullah b. mesuddur.

Ayanı sabite: Dış alemde var olan eşyanın görünür hale gelmeden önce Allahın ilminde bilgi olarak mevcudiyeti.

Adventizm: Hz. İsanın birkez daha yeryüzüne geleceğini savunan bir hristiyan mezhebin adıdır.

Ahbar: Tevratı ve hükümlerini iyi bilen yahudi alimleri.

Ahkamul kuran: İbadet, mualemet,keffaret ve ukubat ile ilgili ayetlerin yorumunu konu edinen bilim dalıdır.

Akıle: Arapçada bağlayan engelleyen anlamına gelir.diyeti ödemeyi üstlenen veya diyet ödemekle mükellef tutulan şahıslara denir.

Aksamul kuran:Kuranda geçen yeminleri konu edinir.

Ali İsnat: Hadisi en kısa yoldan peygambere ulaştıran sahih isnattır. nazil isnat ise tam tersidir.

Altınoluk: Kabenin üzerine konan ve yağmur sularının dışarı akmasını sağlayan altından yapılmış oluktur. buna mizab-ı kabe de denir.

Arasat: Hesap yeri, mahşer yeri, mevkif.

Aşerei mübeşşere: Cennetle müjdelenen on sahabi: 4 halife, talha b. ubeydullah,zübeyr b. avvam, abdurrahman ibn avf,sad b. ebi vakkas,ebu ubeyde b. cerrah,said b. zeyddir. ibn abdilberr istiab adlı eserinde ebu ubeyde b. cerrah yerine Abdullah b. mesudu zikreder.

anlamlı en kısa ayet müdhemmeten:yemyeşil; en uzun ise bakara 282 borç ayeti.

Ayise: lafzen ümidini kesmiş demek. ıstılahta belli bi yaşa gelip tamamen adetten kesilmiş kadına kullanılır.

Aynel yakin: duyu organlarının deney ve gözlemlerine dayanarak elde edilen bilgiye denir.

beytülmamur. 7. semada melekler için inşa edilmiş, bir geleni bir daha gelmemek üzere 70 bin meleğin her gün ziyaret edip ibadet ettiği bir mabettir.

diyanet 1986 da ekim ayının ilk haftasını camiler haftası ilan etti.

Celse: İki secde arası oturuş.

İstirahat celsesi:İkinci secdeden sonra ayağa kalkmadan yapılan oturuş,hanefi ve malikide mekruh, şafi ve hanbelide sünnettir.

Yemame savaşında pek çok sahabi şehit olunca hz. ömerin teşvikiyle ebu bekr kuranı mushaf haline getirme vazifesini zeydb sabit başkanlığında bir komisyona verdi.

Hanefiler Arafatta öğle ile ikindi ve müzdelifede akşam ile yatsı dışında cemi kabul etmez. hanefiler şekli/suni cem yapabilir. bir namazı öteki namazın vaktine çok yakın kılarak yapar bunu.

Cenaze namazının rükünleri kıyam ve tekbirdir. selam ise vaciptir.

Cennetül mualla: dedesi,amcası ve eşi hatice annemiz bu mezarda yatmaktadır.

Cerh ve tadil bakımından raviler, metaini aşere ya da tan sebebleri denilen on konuda incelenir. 5i adaletle 5i de zabpta ilgilidir.

adaletle ilgili olanlar: 1) Kizburravi: Yalan, 2)ithamurravi bilkizb: yalancılıkla suçlanması, 3) Fıskur ravi: günah işlemesi, 4) Bidatür ravi: bidatçı olması, 5) Cehaletür ravi: tanınmaması

Zabtla ilgili olanlar: 1)Fart-ı Gaflet: dalgın olması, 2) Kesret-i galat: çok yanılması , 3) vehmür ravi: zanna dayalı hata yapması, 4) Muhalefetüs sikat: Sika raviye muhalefet etmesi, 5) sui hıfz: hafızasının zayıf olması.

Cevamiul kelim: peygamberin az sözle çok şey ifade etmesi.

Delk: Abdest ve gusülde uzuvların ovulması.

Dirayet tefsiri: Kuran ayetlerini ayet ve hadislerle açıklamakla yetinmeyip dil,edebiyat vs. dayanarak akıl ve ictihadla yapılan tefsirlerdir. rey tefsiri de denir.Örnekleri: 1) Fahreddin razi: Mefatihul gayb, 2) Beydavi'nin Envarut tenzil ve esrarut tevil, 3) Nesefinin Medarikut tenzil ve hakaikut tevil.

ehli salib: 11. yy.ın sonlarında Avrupanın kudüsü kurtarma sloganıyla türkleri anadoludan atmak ve tüm ortadoğuyu ele geçirmek için başlattığı askeri harekata katılanlara verilen bir isimdir.

Emsalul kuran: Kuranın meselleri.

Fevat: hac vazifesini yapan kimsenin süresi içinde arafe vakfesine yetişememesi.

Garibulhadis: hadislerdeki anlaşılması zor ve ancak sahanın uzmanları tarafından anlaşılabilen kelimelere denir.

Garibul Kuran: Tefsirde anlaşılması zor olan kelimeleri konu edinir.ilmin öncüsü Abdullah b. abbastır.

Hakkal yakin. Yaşayarak elde edilen bilgidir. tatmayan bilmez.yakin ifade eden bilgilerin en yüksek mertebesidir.

Hünsa: erkekmi kadınmı olduğu belli olmayankimse.erkeklik dişilik yönünden biri ağır basmıyor ve tercihte bulunamıyorsa buna hünsai müşkil denir.

ihtikar:karaborsacılık.

Kudsi hadis:Hz. peygamberin Allaha nispet ettiği hadisler. manası Allahtan sözleri peygamberdendir. bu konuda muhyiddin ibn arabinin mişkatül envar adlı eseri var.

Kütübi tisa: Kütübü sitteye 3 ilave eserle oluşur.bunlar Dariminin süneni, imam malikin muvattası ve ahmed b. hanbelin müsnedi+ yukarda sayılan 6 kitap.

İslam aleminde ilk medreseyi kuran türk emirlerinden nisabur hakimi emir nasr ibn sebuktekindir.

melaikei hazene: Cennet ve cehennem kapılarında bekleyip müminlere müjde kafirlere kötü haberi veren meleklerdir.

Keribiyyun:arşın etrafında bulunan melekler.

Melaikei muakkıp: insanları önlerinden ve arkalarından izleyen melekler.

Mişna: Tevratın hükümlerini açıklayan şifahi beyanların yazıya geçirilmiş şeklidir.

Miun: ayet sayısı 100 den fazla olan sureler.

Mudal hadis: senedinde birbiri ardınca iki ravi düşen hadise denir.

Mutezilenin 5 temel prensibi: 1) Tevhid 2) adalet 3) Vad vaid 4) elmenzile beynelmenzileteyn 5) emri bil maruf ve nehyi anil münker

Muavvizateyn:felak-nas sureleri; muavvizat ise:ihlas,felak ve nas sureleri.

Muhadram: hem cahiliye hem de peygamber zamanında yaşamış ancak peygamberi göremeyip sahabe ile görüşen müslümanlara verilen isimdir.

hucurat suresinden buruç suresine kadar olan surelere tıvalı mufassal, buruçtan leyl suresine kadar evsatı mufassal, leyl den nas suresine kadar kısarı mufassal denir.

Müşkilul hadis.hadislerde anlaşılması zor olan ya da birbirine çelişkili gibi görünen ifadeleri konu edinen hadis dalıdır.

Mutunu erbaa:hanefi fıkhında 4 ana kaynak eser.1) nesefinin kenzüd dekaiki, 2) Mevsılinin muhtar, 39 tacuşşeria mahmudun vikayesi ve 4 ) Saatinin Mecma adlı eserleridir.

İmam muhammedin tevatür veya şöhret derecesinde nakledilen eserlerine zahirur rivaye denir.bunlar kadar sağlam olmayan bir rivayet yoluyla nakledilen eserlerine ise nadirur rivaye denir.

Zahirur rivaye:1) el asl(mebsut) 2) camiussağir 3) camiulkebir 4) siyerus sağir 5) siyerül kebir 6) ziyadat ve ziyadatüz ziyadat,

Nadirur rivaye: 1)rakiyyat 2) keysaniyyat 3) cürcaniyyat 4) haruniyyat 5) el hiyel vel mearic .

Panteizm: allah ile alemi bir ve aynı gören düşünce akımı.

rivayet tefsirleri:1) taberi: camiul beyan an tevili ayıl kuran 2) ibn kesir: tefsirul kuranil azim.

sahihan: buhari ve üslimin iki hadis kitabına birden bu ad verilir.

selbi sıfat: Allahın ne olmadığını ve neler yapmadığını ifade eden sıfatlar.

selefiyenin temel prensipleri: 1) takdis: Allahı şanına layık olmayan şeylerden tenzih etmek 2) tasdik: kitab ve sünnetin verdiği şekilde Allahı vasıflandırmak 3) aczi itiraf: Müteşabih ayetler bilinemez. 4)sukut: müteşabih ayette susmak 5) keff:müteşabih ile kalben dahi meşgul olmamak 6) marifet ehline teslim: müteşabibi bazıları bilebilir. 7) imsak: müteşabihi tevil ve tefsir etmekten kaçınmak.

Talmud: sözlü tevratın yazıya geçirilmiş şekli olan mişna üzerine yapılmış tefsir ve yorumlardır.

işari tefsir:tasavvufi tefsir.

Telfik, değişik mezheplerin görüşlerinden faydalanmak.

tevratın bölümleri. tekvin,huruç,tevrat,sayılar ve tesniyedir.

ulul azm peygamberler: Hz. nuh,ibrahim,musa,isa ve muhammed.

ilk vahiy katipliğini mekkede abdullah b. sad, medine de zeyd b. sabit yaptı. başlıca vahiy katipleri: 4 halife, muaviye, amr b. el As, muaz b. cebel, übey b. kab, muğire b. şube, şurahbil b. hasene,halid b. velid....

yemini lağv: bir şeyin öyle olduğu zannedilerek ya da ağız alışkanlığıyla yapılan yeminlerdir. keffaret gerekmez.

yemini ğamus: yalan yere, bile bile yapılan yemin.

yemini münakid. mümkün olan ve geleceğe yönelik bir şeyi yapmak veya yapmamak üzere yapılan yemindir. bu yeminin keffareti 10 fakiri doyurmak veya giydirmek veya köle azat etmektir. buna gücü yetmeyen kimse 3 gün peşpeşe oruç tutar.

zelle.peygamber hataları.

Zıhar: erkeğin eşine onu kendine haram kılmak için sen bana anamın sırtı gibisin demesidir.keffareti: köle azat etmesi, buna gücü yetmezse 60 gün peşpeşe oruç tutması, buna da gücü yetmezse 60 fakiri doyurmaktır.

Zati sıfatlar: 1) Vücud:Var olmak 2) Kıdem:Başlangıcı olmamak 3) beka:Sonu olmamak 4) Muhalefetün lil havadis: Sonradan olanlara benzememek 5) vahdaniyyet: Bir olması, eşi ve benzeri olmaması 6) Kıyam bi nefsihi: Varlığı kendinden olmak

Subuti sıfatlar: 1) Hayat 2)semi 3)Basar 4)İrade 5)ilim 6)kudret, 7)kelam 8)tekvin:yaratmak.

Zebur: yazılı şey ve kitap manasına gelir.

İrhas:peygamber olacak şahsın peygamber olmadan önce gösterdiği olağanüstü şeyler.

meunet: yüce allahın veli olmayan bir kulunu içinde bulunduğu sıkıntıdan olağanüstü bir şekilde kurtarmasıdır.

istidrac:kafir ve günahkarların isteklerine uygun olarak meydana gelen olağanüstü şeyler.

İhanet: kafir ve günahkar kişiden isteğine aykırı bir şekilde meydana gelen olağanüstü hadiseler.

Hissi mucize: duyu organıyla algılanabilen olağanüstü hadiseler.ayın yarılması gibi.

mizan:ilahi terazi.

araf: cennetle cehennem arasında bulunan yüksek kısımdır.

Kader:Allahın ezelden ebede kadar olacak şeyleri bilip takdir etmesi, kaza ise bunların yeri ve zamanı gelince yaratılmasıdır.

İcma: Hz.peygamberin vefatından sonraki herhangi bir devirde şeri bir meselenin hükmü konusunda müctehidlerin fikir birliği etmesidir. her müctehid aynı yönde kararlarını tek tek açıklarsa sarih icma olur; bazıları görüşlerini açıklar diğerleri sessiz kalır aksi bir görüş belirtmezse bu sukuti icma olur.

Kıyas: Kitap ve sünnette hükmü bulunmayan fıkhi meseleye, aralarındaki illet birliği sebebiyle naslarda düzenlenmiş meselenin hükmünü vermek.

Kıyasın rukunleri: 1)Asl:hükmü nas tarafından belirlenmiş fıkhi olay, 2) Fer: hükmü belirlenmemiş olay, 3) Aslın hükmü; asl hakkında sabit olan ve kıyas yoluyla fer e uygulanacak hüküm. 4) İllet: Asla ait olan hükmün konmasına esas teşkil eden özellik

istihsan: müctehidin bir meselede özel bir delil sebebiyle o meselenin benzerlerinde verdiği hükümden vazgeçip başka bir çözümü benimsemesi. genelde hanefi ve malikiler kullanır.

İstislah(Mesalihi mürsele) : daha çok malikiler kullanır.

istishab: daha önce varlığı bilinen durumun aksine delil bulunmadıkça varlığını koruduğuna hükmetmedir.

seddi zerai: kötülüğe giden yolların kapatılması. maliki ve hanbeliler sık kullanır.

rey: sözlükte şahsi görüş, kanaat. ıstılahta ise, hakkında açık bir nas bulunmayan fıkhi bir meselede müctehidin belli metodlar uygulayarak ulaştığı şahsi görüştür.

İctihad sözlükte,zor ve meşakkatli bir işi gerçekleştirme uğrunda kişinin olanca gayreti göstermesi, ıstılahta fakihin şeri ameli bir meselenin hükmünü ilgili delillerden çıkarmak için olanca gayreti sarfetmesidir.

Vazi hüküm:İki durum arasında Şariin kurduğu bağ. sebeb, şart ve mani şeklinde üçe ayrılır. 1) Sebeb:Şariin varlığını hükmün varlığı yokluğunu da hükmün yokluğu için alamet kıldığı durumdur. (Rukun: birşeyin varlığı kendi varlığına bağlı olan ve onun yapısından bir parça teşkil eden şey.) 2) Şart: Bir hukuki sonucun varlığı kendi varlığına bağlı olan ancak kendisinin varlığı onun varlığını zaruri kılmayan ve onun yapısından bir parça teşkil etmeyen fiil veya vasıftır. 3) Mani: Varlığı sebebe hüküm bağlanamaması veya sebebin gerçekleşememesi sonucunu doğuran durumdur.

Müfsid: Başlanmış bir ibadeti bozan veya bir hukuki işlemi sakatlayan eksikliktir.

Teklifi Hüküm: Şariin mükelleften bir fiili yapmasını veya yapmamasını istemesi veya onu yapıp yapmamada serbest bırakmasıdır. Farz,vacip,mendup,mubah,tenzihen mekruh,tahrimen mekruh,haram şeklinde yediye ayrılır.

Farz:Allahın mükelleften yapılmasını kesin ve bağlayıcı bir tarzda istediği fiil; vacip ise kati değil zanni bir delille yapılmasınıkesin olarak istediği fiildir. Mendup, Yapılması teşvik edilen yapılması kesin olmayan bir tarzda istenen fiildir. Mendubun içine sünnet ve müstehab girer. ( Sünneti müeeked: peygamberin devamlı yaptığı nadiren terkettiğ;Sünneti ğayrı müekked: bazen yapıp bazen terkettiği sünnettir. Zevaid: İnsan olması sebebiyle yaptığı, dini anlamı olmayan sünnetlerdir.) ( Müstehab: Peygamberin bazen yapıp bazen terkettiği, alimlerin ve salih kulların öteden beri yaptıkları ve tavsiye ettikleri fiil ve davranışlara denir.)

Mübah: Yapıp yapmamakta serbest bırakılan fiiller./ Mekruh: Şariin yapılmamasını kesin ve bağlayıcı olmayan bir tarzda istediği fiildir. Tahrimen Mekruh: Bir şeyin yapılmamasını kesin ve bağlayıcı bir tarzda istemekle beraber bu talep haberi vahid gibi zanni bir delille gerçekleşmişse buna tahrimen mekruh denir.Yukarıdaki mekru tanımı aslında tenzihen mekruh için kullanılır. Haram ise Şariin bir fiilin yapılmasını kesin ve bağlayıcı bir ifade ile yasakladığı fiildir.

Haram iki türlüdür.1) Haram liaynihi: Bizzat kendisindeki kötülük sebebiyle baştan haram olan fiildir. 2) Haram liğayrihi: Aslında meşru ve serbest olduğu halde haram kılınmasını gerekli kılan geçici durumla ilgili fiildir.

Azimet: herhangi bir zarurete bağlı polmaksızın ilkten konmuş olan ve her mükellefe normal durumlarda ayrı ayrı hitab eden asli hükümdür. Ruhsat ise, herhangi bir zaruret sebebiyle azimetin hükmünün terkedilebilmesi durumudur.

Mai müstamel: abdest,gusul gibi hükmi temizlikte kullanılmış sudur.

eşek ve katırın artığı şüphelidir.bunlarla abdest almak zorunda kalırsak ayrıca teyemmüm yaparız.

Diğer üç mezhepte abdeste başlarken niyet farzdır.hanbelide besmele farzdır.tertib yani farzın ayette sayılan sıraya uygun yapılması şafi ve hanbelide farzdır. muvalat yani abdest işlemlerinin ara verilmeden yapılması maliki ve hanbelide farzdır. Caferiler ayağın yıkanması değil meshedilmesi farzdır der.

Mestle 6 km yürünebilmeli ve topuktan aşağı kısmında üç ayak parmağı girecek delik yırtık bulunmamalıdır.

Şafiler cünüpluk için şehvetle gelmeyi şart koşmaz.

Gusulde delk yani ovalama ve muvalat yani ara vermeden yapma maikilere göre farzdır.

teyemmümde niyet farzdır.

Farzlara bağlı olmaksızın Allah rasulunun değişik zamanlarda nafile olarak kıldığı regaib namazlar gönüllü olarak kılındığı için tatavvu namazlar olarak da adlandırılır. Farzlara bağlı kıldıkları ise revatib adını alır.

Hanefide isfar yani sabah namazını oralık aydınlandıktan sonra kılmak müstehaptır. sadece kurban bayramının ilk günü müzdelifede bulunan hacıların o günün sabah namazını tağliste yani fecri sadık doğar doğmaz karanlıkta kımak faziletlidir. diğerlerine göre her zaman tağliste kılmak daha iyidir.

namazda tadili erkan vaciptir.ebu hanifeye göre huruç bi sunih yani namazdan kendi fiili ile çıkmak rukundür.

ezan okunurken her cümle arasında biraz beklenir ve ikinci cümlede ses biraz yükseltilir. buna teressül veya irtisal denir.kamet ise duraklama yapılmaksızın seri okunur. buna hedir denir.

Muhazatün nisa: kadınların erkeklerle aynı safta veya hizada bulunmasıdır.

Tek başına namaz kılana münferid, imama uyarak kılana muktedi denir.

Müdrik: Namazın tamamını imamla kılan kişi./ lahik: namaza imamla başlamış ama namaza ara vermek zorunda kalmış kişi./ Mesbuk ise imama namazın 1. rekatinin rukusundan sonra yetişen kişidir.

Kefeni sünnet: Erkek için Kamis,izar ve lifafe;kadınlar için bunlarla birlikte baş ve göğüs örtüsüdür.

kefeni kifayet:erkek için izar ve lifafe ve kadın için bir de başörtüsüdür.

kefeni zaruret ise tek parça beze sarılmak.

haram ayların perşembe cuma ve cumartesi günleri oruç tutmak ve zilhiccenin ilk dokuz günü oruç tutmakl tavsiye edilmiştir. Savmı davud ise bir güntutup bir gün yemektir.en faziletli oruçtur.

ramazan bayramı 1. gün ve kurban bayramı günleri oruç tutmak haramdır.

Nema: Zekatın şarlarından olan nema malın artıcı nitelikte olmasıdır. havelanül havl ise malın üzerinden bir kameri yıl geçmesidir.

Nisab:Altında 20 miskal:85 gram; Gümüşte 200 dirhem:595 gram; hayvanlarda 5 deve;30 sığır ve 40 koyundur.

Rikaz:yer altındai maden, define hazine gibi şeyler için kullanılır.

zekat için hayvan saime olmalı yani senenin çoğunu meralarda otlayarak geçirmelidir.yemle beslenen hayvana ise malufe, ziraat nakliyat gibi işlerde kullanılan hayvana ise amile denir.

devede 5ten 9a kadar 1 koyun, 10dan 14e kadar 2 koyun, 15ten 19a kadar 3 koyun gerekir. sığırda 30dan kırka kadar 2 yaşına basmış erkek veya dişi buzağı; 40tan 60a kadar 3 yaşına basmış erkek veya dişi buzağı gerekir. koyunda 40tan 120ye kadar 1 koyun, 121den 200e kadar 2 koyun, 200den 399 kadar 3 koyun gerekir.

Fıtr sadakası ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçları dışında belli bir miktar mala sahip müslümanın kendisi ve velayeti altındaki kişiler için verdiği bir sadakadır.

haccın geçerlik şartları: 1) Hac niyetiyle ihrama girmek 2)özel mekan 3) özel zaman

İhramın rukunleri: Niyet ve telbiyedir.

Mikat yerleri: 1) Zulhuleyfe: Medine tarafından gelenlerin ihram yeri.mekkeye en uzak burasıdır.hz. peygamber veda haccında halen Ahbarı Ali denen bu yerde ihrama girmiştir.

2) Cuhfe: Mısır ve Suriyeden

3) zatuırk. ırak , 4) Karnulmenazil. necid ve kuveyt

5) yelemlem: yemen ve hindistan yönünden gelenlerin mikat yeridir.mekkeye en yakın mikat da budur.

Haccın farzları ihram,arafat vakfesi ve ziyaret(ifaza) tavafıdır.

haccın asli vacipleri. say, müzdelife vakfesi,şeytan taşlama, halk veya taksir(saçları kısaltma) ve veda (sader) tavafı olmak üzere 5tir.

Remyi cimar:Şeytan taşlama işlemi.

ilk tehallül: Cinsel ilişki dışında yasaklar kalkar. saçların traş edilmesiyle başlar. ikinci tehallülde ise cinsel ilişki dahil tüm yasaklar kalkar. ziyaret tavafının yapılmasıyla olur.

Umrenin farzları ihram ve tavaftır.

sahih ilmam: Umre ile hac arasında herhangi bir sebeble memlekete dönmek.

Hedy:hac ve umre menasikiyle ilgili kesilen kurbana denir.Kurban bayramı dolayısıyla kesilene ise udhiyye denir.

Cinayet:İhramlıyken harem bölgesinde yapılması yasak olan şeylerin yapılmasına denir.

Kurban için koyu ve keçi 1 yaşını ama koyun gösterişli ise 6 aylık olabilir,sığır için 2 yaş ve deve için 5 yaş şartı aranır.

kurban bayramın 3. günü akşama kadar kesilebilir,şafiye göre 4. gün de kesilebilir.

Akika kurbanı hanefide mübahveya mendupken diğerlerinde sünnet, zahirilere göre vaciptir.

Adam öldürme keffareti, mümin bir köle azad etmek buna gücü yetmezse 2 ay peş peşe oruç tutmaktır.

hacda traş olma keffareti; 3 gün oruç veya 6 fakiri doyurmak yada bir koyun kurban etmektir.

Rici talak: kocaya yeni bir nikaha ihtiyaç olmadan boşadığı karısına dönme imkanı veren boşama türüdür.

Bain talak: kocaya boşadığı eşine ancak yeni bir nikahla dönme imkanı veren boşama şeklidir.

Karşılıklı rıza ile boşanmaya muhalea veya hul denir.

mahkemeye boşnma için başvurmaya tefrik denir.

Lian: karısına zina etti deyip bunu ispat edemeyen karı kocanın karşılıklı lanetleşmesididr.

İla: Kocanın 4 ay veya daha fazla karısına yaklaşmayacağına yemin etmesi, adamasıdır.

Teokrasi: Din temelli devlet türü; Bizantinizm ise siyasal otoritenin dini otoritenin önüne geçmesi ve onu himayesine almasıdır.

Ariyet: bir kimseye bedelsiz olarak belli bir süre kullanmak üzere bir malın verilmesi, türkçede bu akde iğreti sözleşmesi de denir.

Karz: geri ödenmek üzere birine verilen mal, borç.

Hibe: bir malın bedelsiz olarak başkasına temlikidir.

havale. borcun bir kimsenin zimmetinden başka bir kimsenin zimmetine nakledilmesidir.

Şüfa: Sahibine, satım akdine konu olan bir akarı, müşteriye mal olduğu bedel karşılığında mülkiyetine geçirme yetkisi vermedir.

kefalet. Kefilin zimmetinin borçlunun zimmetine birleştirilmesidir.

vedia: emanet mal.

lukata:buluntu mal.

Hisbe teşilatı: İslam toplumunda genel ahlakı ve kamu düzenini sağlardı. muhtesib denen görevliler vardı.

diyanet dergisi 1962 de çıkmaya başladı.

istilam:haceri esvedi selamlamak.

TECVİD KONULARI

Lahn: Hata. 1) Lahnı celi: hemen herkesin anlayabileceği okuyuş hataları. 2) Lahnı hafi: ancak işin uzmanlarınca farkedilebilecek hatalar.

sukun: harekesizlik demektir.alameti cezmdir. 1) sukunu lazım.durulduğunda ve geçildiğinde var olan sukuna denir. 2) sukunu arız: durulduğunda açığa çıkan geçildiğinde ortadan kalkan sukundur.

Med, uzatmak demektir. Asli med,med harfinden ayrılmayan meddir ki buna tabii med de denir.Feri med ise, kendisinde asli meddin miktarını artıracak başka bir sebebin bulunduğu meddir ki buna mezid med de denir. kasr ise kısaltmak demektir.kelimenin herhangi bir harfini uzatmadan okumak demektir.

Feri med, meddi muttasıl ve munfasıl olarak ikiye ayrılır: 1)Meddi muttasıl: harfi medden sonra sebebi medden hemze gelir ve bu ikisi aynı kelimede bulunursa meddi muttasıl olur. Mesela: Caaaae kelimesi.uzatılması vaciptir. En az bir elif daha uzatılmalıdır. 2)Meddi Munfasıl:Harfi medden sonra sebebi medden hemze gelir ve ikisi farklı kelimelerde bulunursa meddi munfasıl olur, uzatılması caizdir. mesela: Ya eyyühellezine kelimesi. 3) Meddi Lazım: Harfi medden sonra sebebi medden sukunu lazım gelirse meddi lazım olur ve 4 elif uzatılması vaciptir.mesela fatihada veledaallin. 4 kısma ayrılır. kelimede olur ve şeddeli olursa kelimei musakkal:veleddallin gibi. kelimede olur ve cezmli olura kelimei muhaffef: eelene leimesi gibi; harfte olur şeddeli olursa harfi musakkal: laaammim gibi.harfte olur cezm olursa harfi muhaffef: miiim gibi. 4) Meddi Arız: harfi medden sonra sebebi medden sukunu arız gelirse meddi arız olur ve 1ile 4 elif arası okumak mümkündür.mesela alemine kelimesinde durulursa. burada son harekeye göre çeşitli vecihler vardır.son hareke fetha ise 3 vecih caiz: tul,tevassut ve kasr; son hareke kesre ise 4 vecih caizdir: tul,tevassut,kasr ve revm. (Revm: sebebi med olan sukunun geldiği harfin harekesini gizli bir ses ile istemeye veya belirtmeye denir.): son hareke damme ise 7 vecih caizdir: tul,tevassut,kasr,revm,tul ile işmam, tevassut ile işmam ve kasr ile işmam.( İşmam: harfin ötre olan harekesine dudakları yumarak işaret etmektir.

Meddi lin: Bir kelimede lin harfleri vav ve ye'den biri bulunur, hemen ardından da med sebeblerinden olan sukun bulunursa meddi lin olur. mesela fil suresinin sonları: vessayf diye durulduğunda...Meddi line sebeb olan sukun, lazım sukun ise meddi lini tul ( 4elif) ve tevassutla ( 2elif) okumak caizdir, kasrla okunmaz.. meddi line sebeb olan sukun, sukunu arız ise tul,tevassut ve Kasr (1 elif) ile okunabilir.

İdğam: sakin bir harfi müteharrik bir harfe doğrudan veya çevirip katarak okumaktır.

1) İdğamı Misleyn: mahreç ve sıfatları aynı olan iki harften birincisi saki ikincisi harekeli olarak yan yana bulunursa olur. sakin be'nin harekeli be'ye, te nin te ye, cimin cime uğraması.... nun ile mim de gunnede yapılır.bunlarda idgamı misleyn maal gunne denir.

2) idgamı mütecaniseyn.Mahreçleri aynı sıfatları farklı harflerden birincisi sakin ikincisi harekeli gelirse olur. üç mahreçte sekiz harfte olur: a) Be ile MİM arasında, Kuranda tek misali var. ya buneyyerkeb meane şöyle okunur: ya buneyyerkemmeana. sakin be mime dönmüştür. b) ZI-Zel-Se( Peltek) arasında ve c) TI-DAL-TE arasında olur

3) İdgamı mütekaribeyn.mahreç ve sıfat bakımından birbirine yakınlığı bulunan şu harfler arasında meydana gelir: a) LAM-RA mesela bel rafeallahu şöyle okunur: berrafeallahu lam raya dönüştü. b) GAF-KEF arasında c) Sakin nun ve LAM-MİM-YE-VAV-RA arasında.bu çeşit ileride sakin nun ve tenvinde de karşımıza çıkacak.

Sakin nun ve tenvine ait hükümler:

1) İhfa: lügatte gizlemek demektir. izhar ile idgam arası bir olaydır. sakin nun veya tenvinden sonra 15 ihfa harfinden biri gelirse ihfa olur.

2) İzhar: lügatte açığa çıkarmak, ortaya koymaktır. sakin nun ve tenvinin tabii bir şekilde okunmasına denir. sakin nun veya tenvinden sonra izhar harflerinden biri gelirse izhar olur.

3) İklab: lügatte çevirmek, bir halden başka bir hale döndürmek demektir. sakin nun veya tenvinden sonra BE harfi gelirse iklab olur.sakin nun veya tenvin halis mime çevrilir. mesela min badi şöyle okunur. mimbadi.

4)İdgam:sakin nun veya tenvinden sonra YE-MİM-NUN-VAV-LAM-RA harflerinden biri gelirse idgam olur.gunneli ve gunnesiz kısımları vardır: a) İdgamı meal gunne: sakin nun ve tenvinden sonra YE-MİM-NUN-VAV harflerinden biri gelirse gunneli idgam olur. b) İdgamı bila gunne: sakin nun ve tenvinden sonra LAM-RA harfinden biri gelirse gunnesiz idgam olur.

SAKİN MİME AİT HALLER.

1)İdgamı misleyn meal gunne.sakin mimden sonra mim gelirse olur.

2) ihfa-i şefevi(dudak ihfası). sakin mimden sonra BE harfi gelirse olur.

3) İzhar: sakin mimden sonra MİM ve BE dışında bir harf gelirse olur.

Harfi taife ait hükümler: 1) İdgamı şemsiyye: eşşemsu kelimesine bakalım. burdaki lam okunmuyor. buradan çıkarabiliriz idgamı şemsiyeyi. 2) İzharı kameriye: elkameru kelimesine bakalım.burda lam okunuyor.lam okunanlar izharı kameriye oluyor.

RA HARFİ:

1) RA kalın(tefhim ile) okunduğu yerler: a) harekesi fetha ve damme olursa: RA-RU gibi. b) ra sakin kendinden önceki harfin harekesi fetha ve damme olursa: erhame-murdifine gibi, c) ra sakin radan önceki harfin harekesi sakin ise bir önceki harfin harekesi fetha veya damme olursa: velasr, elkadr gibi, d) Ra sakin ve kendisinden önceki harfin harekesi arızi kesra (bir evveli ile okununca ortadan kalkan kesra) olursa: ircii,irkeb,irteda gibi. e) ra sakin kendinden önceki harfin harekesi kesra olur ve ra'dan sonra hurufu istila diye adlandırılan NOKTALI HA-SAD-DAD-ĞAYN-TI-KAF-ZI harflerinden biri bulunursa: irsaden, kırtasin,firgatin...

2) RA ince (terkik ile) okunduğu yerler: a) harekesi kere olursa . ri gibi, b) ra sakin ra dan önceki harf kesre olursa: fekebbirhu,mirfegan.. c) ra sakin radan önceki harfte sakin olur ve daha önceki harfin harekesi kesre olursa ince okunur. hicr, bikr gibi d) ra sakin olur kendinden önce lin harflerinden ye bulunursa: seyr,hayr gibi

3) RA hem ince hem kalın okunduğu yerler: a) ra sakin bir önceki harfin harekesi kesreli olursa ve ra dan sonra hurufu istiladan gaf bulunursa; kullu firgın gibi. b) ra sakin, bir önceki har hurufu istiladan SAD veya TI olur ve daha önceki harfte kesreli olursa : misr,gıtr gibi, c) Kurandaki şu kelimelerin de hem ince hem kalın okunabileceğine cevaz verilmiştir. en esr (sin harfiyle), feesr (sin), ize yesr (sin).

Kalkale: lügatte ırgalamak, sarsmak demektir.tecvidde ise kalkale sıfatına sahip olan harflerin sukunlarının mahreçlerine çarpılarak okunmasıdır. harfleri gutbu cedin kelimesindeki GAF-TI-BE-CİM-DAL harfleridir.

Sekte susmak demektir. tecvidde ise tilavet sırasında belli kelimeler üzerinde vakıf söz konusu olmadığı halde nefesi kesmemek şartıyla bir iki saniye sesi kesmektir. 4 yerde vardır: 1) kehf suresi birinci ayet sonunda ıvecen ile gayyimen kelimesinde var.ıvece diye bir iki saniye nefesi kesmeden bekler geçeriz. 2) yasin 52. ayette merganine ile heze ma kelimeleri arasında 3) kıyame suresi 27. ayetmen ile rag kelimeleri arasında 4) mutaffifin suresi 14. ayette kelle bel ile rane arasında var.

Vasl: bir kelimeyi kendinden sonra gelen kelimeden ayırmadan, aralarında durmadan okumaktır. Vakf ise, kelimenin sonunda durarak onu kendinden sonra gelen kelimeden ayırmaktır.

DİGES:Diyanet gençlik spor klubu derneği 2007 de kuruldu.

tertil:Kıraatte, acele etmeden, harfleri ve harekeleri açık bir şekilde, mana ve hikmeti düşünerek, metni tane tane okumak anlamında kullanılan terimdir.

tarihselci yaklaşım:Âyet ve sûrelerin içeriğinin, özellikle de ahkâma dair konuların, bütünüyle Kur’an’ın indiği dönem ve şartların ürünü olup, bugüne aynı şekilde hitap etmedikleri şeklindeki gö­rüşlerdir.

İslam alimleri içinde sigorta kavramını ilk ele alan alim ibn abidindir.

hilye:Hz. Peygamber’in dış görünüşünü, güzel vasıf 53. ve sıfatlarını tasvir eden ya da peygamberler ile dört büyük halifenin iç ve dış güzellikleri ile örnek davranış biçimlerini anlatan eserlere denir.

tanah:yahudilikteki yazılı dini edebiyattır.

meşşai ekolün ilk filozofu kindi dir.

hitabet:Suhulet ve fesahatle îrâd-ı nutk etmek hassesi”dir.

Allah’ın Kur’ân’da kendisinden bahsederken, insanlarda bulunan bazı uzuvları ve bazı va­sıfları kendisine izafe etmesi antropomorfist bir dil kullanıldığını gösterir.

tevil:Meşru bir sebep veya delilden ötürü âyeti zahirî manasından alıp, kendisinden önce ve sonraki âyete mutabık, kitâb ve sünnete uy­gun manalardan birine hamletmeye denir.

Kur’an’ın herhangi bir hüküm getirmediği konuda sünnetin bir hüküm ortaya koyması Sünnet-Kur’an ilişkisinde teşri kavramıyla ifadse edilir.

mehri müsemma: Nikah sırasında belirlenen mehir.

velayet:Aile hukukunda eksik ehliyetli ve ehliyetsizlerin bir yakını tarafından rızaları alınarak veya alınmaksızın evlendirilme yetkisine denir.

riben nesie:“vade karşılı­ğında alacağın miktarının arttırılması.

eda ehliyeti:Temelini akıl ve temyiz gücü teşkil eden ve kişinin dinen, hukuken muteber olacak tarzda davranmaya ve hukukî işlem yapmaya elverişli oluşu anlamına denir.

“Vitir namazı, fıtır sadakası, namazda Fatiha’nın okunması” gibi meselelerin hükmü­nün Hanefilere göre vacip olmasının sebebi delilin zanni olmasıdır.

mutezileye göre amel imandan bir cüzdür.

gazali,İslam dünyasında Meşşâiliğe bir tepki mahi­ yetinde ortaya çıkan, kendisine has yapısı ve özellikleriyle tasavvuf, kelâm, hukuk, mantık, ahlâk ve felsefeyi etkileyen düşünce ekolünün sahibidir.

islami kaynaklarda vahye dayanan dinler için milel diğerleri için nihal kavramı kullanılır.

agnostizm:Metafizik hakikatler insan zihni tarafından bilinemezler. Dinin ve felsefenin izah etmeye çalıştığı konular bilimsel yöntemlerle doğru­lanmadıkça bilinemezlikleri devam eder. Bu durumda konuşmak yerine susmak tercih edilir.

hasen hadis:Sahih hadisin tüm niteliklerini taşımasına rağmen, ravilerden birinin ya dabirkaçının zabt sıfatı tam olmayan hadis.

şemail:Hz. Peygamber’in fiziki ve ruhi özellikleri, ibadet ve yaşayışı, giyim ve kuşam tarzıgibi konuların ele alındığı kitap.

sünen:Fıkıh bablarına göre tasnif edilmiş, merfu nitelikli ahkâm hadislerini ihtiva eden kitaplara denir.

ruhul beyan işari tefsirdir.

nezair:“Kur’an-ı Kerim’de birden çok kelimenin aynı manayı ifade etmesi” anlamında kullanılan kavram.

Kur’an tefsirinde İsrailî rivayetler hususunda kendisine müracaat edilmekle şöhret bulan sahâbî kabul ahbar dır.

Kur'an ayetleri arasında zahiren çelişkili gibi görünen, aslında çelişkili olmayan ifadelerle ilgili ilme müşkilul kuran denir."

haraci arazi:Müslümanlar tarafından fethedilip, belirli bir vergi karşılığında eski sahiplerinin elinde bırakılan gayr-i Müslimlere ait arazilere denir.

Muhkem ve müteşâbih lafızlarının birlikte geçtiği ayet aşağıdaki surelerden ali imran da geçmektedir.

Hadisleri ilk defa tedvin eden tâbiî ibn şihab ez zührüdür.

imam maturidi eseri kitabut tevhid.

ehli sünnete göre “Allah'ın sıfatları zatının ne aynı ne de gayrıdır”.

İnsanın doğuştan aşkın bir varlığa inanma duygusuyla yaratılmış olması fıtratla alakalıdır.

ganimetlerle ilgili sorulan soruların cevabı ve taksimat şeklini bildiren ayetler enfal suresindedir.

Mehir belirlenmeden akdedilen nikah sahihtir. Kadın mehr-i misil alır.

usulud din kelam ilmi ile eş anlamda kullanılır.

“Kul kendi fiilinin yaratıcısıdır.” fikrini benimseyerek irade hürriyetine vurgu yapan itikadî mezhep muteziledir.

Kavl-i kadîm ve kavl-i cedîd terimleri mezhep imamlarından şafi için şöhret kazanmıştır. onun eski ve yeni görüşlerinden dolayı.

hidane:Çocuğun bakımı ve yetiştirilmesidir

mucemler hadis edebiyatında aler rical olarak tasnif edilmiştir.