FELSEFE
TARİHİ 4.ÜNİTE ÖZET VE SORU,CEVAPLAR
S1:
platonun ilk hocası kimdir
C:1
Herakletios’çu kratylos
S2:
platon bütün eserlerinde kime yer vermiştir
C2:sokrates’e
yer vermiştir
S3:
platonun eserlerini yazma sırası ve işlediği konular bakımından kaça ayrılır
C3:
4’e ayrılır
S4:
platonun eserlerini yazma sırası ve işlediği konular bakımından hangileridir
C4:
1: gençlik dönemi eserleri
2:
geçiş dönemi eserleri
3:
olgunluk dönemi eserleri
4:
yaşlılık dönemi eserleri
s5:İdeal
devlet üzerine yazılmış ilk düşünce eser hangisidir
c5:
platonun politei eseridir
s6:
Bu alemin bilgisi doğru,genel,geçer ve mükemmeldir platon bu bilgiye ne ad
verir
c6:
episteme adını verir
s7:
platon ruhun ölümsüzlüğünü konusunda hangi inancı kabul eder
c7:tehasun
inancını kabul eder
s8:
platona göre ruh kaç unsurdan meydana
gelir ve nelerdir
c8:
3 unsurdan meydana gelir ve bunlar
a:
akıl : düşünmeyi
b:
irade : kontrolü
c:
ilcalar : şiddetli istek ve arzuları meydana getirir
s9:
platon devleti kaça ayırır
c9:
platon devleti doğru ve yanlış olmak üzere ikiye ayırır
s10:
platon ideal devlet şeklini kaça ayırmıştır
c10:
üçe ayırmıştır bunlar
a:
işçiler grubu : köleler,işçiler ve
sanatkarlardan oluşur
b:
savaşçılar ve bekçiler grubu : bunlar halkın efendisi değil koruyucuları
c.
idareciler
s11:
platona göre insanın ilk alacağı terbiye hangisidir
c11:tanrıya
karşı hürmet ve tazmindir
s12:
platon italya’da hangi okul temsilcileri
ile ilişki kurdu ve onlardan ne öğrendi
c12:
italya’da Pythagoras Okulunun son
temsilcileri ile iliskiler kurdu. Onlardan tenasüh inancını öğrendi.
S13:
platon nereye gidince esir düşmüş
ve hangi filozofa satılmış
C13: Platon Atina’ya
dönerken esir düsmüs ve Kyreneli bir
filozofa satılmıs, bu filozof
onun
Atina’ya dönmesini sağlamıstır.
NOT:
Platon ilk sistemli eğitim ve öğretim müessesinin
kurucusu
olmustur.
Burada Felsefe ve Diyalektik yanında Musiki ve Matematik de öğretiliyordu.
Akademide hem Platon
hem de onun görüslerine yakın olan filozoflar ders veriyordu.
Bu
akademi
bir Vakıf idi ve Platon seksen yasına kadar buranın basında
kaldı.
NOT:
Platon hocalığının
yanında birçok eser de yazmıs, hatta kendisine ait
olmayanlar da
ona izafe edilmis fakat
daha sonraki titiz çalısmalarla sahte olanlar en aza indirilmistir.
Apologie (Sokrates’in
Savunması) hariç Platon’un eserlerinin tamamını diyalog seklinde
yazdığı
görülmektedir. Yine Nomoi (Kanunlar) dısındaki bütün
eserlerde karsılıklı
konusmaları,
tartısmaları Sokrates’in idare ettiği
görülmektedir. O kendi görüslerini Sokrates’in ağzından
dile getirir.
NOT: Platonun
eserlerini yazma dönenlerine göre
1. Gençlik Dönemi
Eserleri: Bu
tür eserlerde Platon, tamamen Sokrates’in öğrencisi
olarak
görülür. Kendi görüslerini Sokrates’in ağzından
ifade eder.
2. Geçis Dönemi Eserleri: Bu eserlerde önceki
konular tekrar ele alınır. Öncekilerden
farklı
olarak ulasılan sonuçlar verilmek istenilen mesajlar
açık bir sekilde zikredilir.
3. Olgunluk Dönemi
Eserleri: Bu
gruba giren eserlerde tam bir bilimsellik hakimdir.
Bu
grupta Theaitos, Parmanides, Sophistes, Politikos (Devlet Adamı) gibi eserleri
yer alır.
4. Yaslılık Dönemi Eserleri: Platon’un ömrünün
sonlarına doğru yazdığı eserlerdir. Bu
eserlerde diyalog
tarzı sadece bir sekilden ibarettir. Timaios, eksik kalan
Kritias ve Nomoi
(Kanunlar)
bu dönem eserlerinden bazılarıdır.
S14:
platona göre gerçek bilgi nasıl bir
bilgidir
C14:
platona göre gerçek bilgi objektif olan
bilgidir
S15:
platona göre kaç idealler alemi vardır
C15:
üç tane vardır bunlar
A:
ezeli
B:
ebedi
C:
mükemmel
S16:
Platon’a göre ideaların meydana getirdiği alem, nasıl bir alemdir
C16:
düzenli (kosmos) bir ale
NOT:
Platon devlet anlayısını Politeia (Devlet) diyaloğunda
temellendirir. Ona göre insan
hemcinsleri
ile birlikte yasamaya, toplum kurmaya mahkum edilmis sosyal
bir varlıktır.
NOT:
Platon devleti, doğru ve yanlıs
devlet sekilleri
diye ikiye ayırır. Yanlıs devlet
sekillerinin
Timokratie, Plutokratie, Demokrasi ve Tyrannie olduğunu
belirtir ve yanlıslarını
açıklar.
1. Militarist
(Timokratie) Devlet: Askeri
zümrenin hakim olduğu devlettir
2. Plutokratie: O dönemde Güney Đtalya’da
uygulanan ve servetin hakim olduğu
devlet
seklidir.
3. Demokrasi: Bu tür devlet biçimi
Atina’da uygulanmaktaydı. Bu devlette, halkın
mukadderatını
Halk Meclisi ve bu mecliste olusan durum tayin etmektedir.
4. Tyrannie
(Müstebit) Devlet: Bu
tür devletler müstebit ve köle ruhlu insanlar
yetistirirler.
Platon bu yanlıs devlet
sekilleri karsısında doğru
olan devlet sekli olarak “Đdeal
Devlet”
fikrini gelistirir.
NOT:
platon, Ahlak anlayısında, ilk dönemlerde Sokrates’e bağlı
olan Platon, mutçu bir ahlak
anlayısına
sahiptir. Ona göre en yüksek iyi mutluluktur. Onun ahlakında üç nokta
önemlidir:
a) Ahlaki davranısların
son gayesi veya en yüksek iyi (hayr-ı ala).
b) Đyinin
tek kiside gerçeklesmesi veya fazilet
(erdem).
c)
Đyinin toplum hayatında gerçeklesmesi
yahut da devlet (politika).
S17:
platon tanrıyı nasıl anlatır ve nasıl
görür
C17:
platona göre Tanrı en yüksek hayırdır, kemaldir, iyidir ve her tarafından hayır
saçar.
Not:
Platon’a göre, ideal devlette bulunan gruplara karsılık,
üç fazilet vardır. Bunlar;
bilgelik,
yiğitlik (cesaret) ve kendine hakim olmadır
(ölçülülük). Dördüncüsü ise bunların birlesmesinden meydana
gelen Adalettir.
S18:
platona göre gerçek sanatçı naısl olmalıdır
C18:
platona göre gerçek sanatçı kendisine en
yüksek sanatkar olan Tanrı’yı örnek alandır.
S19:
platona göre kaç tür sanatkar vardır
C19:
iki tür sanatkar vardır bunlar
A: konu olarak
ilahiyi örnek alanlardır.
Bunlar
esyanın ilahi mahiyet ve suretlerini en doğru
bir sekilde tekrarar edebilmis olanlardır.
B: maddi seyleri,
insanlığın duygularını, ihtiraslarını, reziletlerini
vb. konu alıp taklit
edenlerdir.
Platon
DEĞERLENDĐRME SORULARI
S.1. Platon’a göre gerçek bilgi asağıdakilerden hangisidir?
a- Akıl bilgisi
b- Sezgi bilgisi
c- Duyu bilgisi
d- Tecrübi bilgi
e- Hissi bilgi
S.2. “Çünkü duyu dünyası mekan içinde meydana gelmistir. Mekan
ise ne düsünce ne de
duyularla bilinebilir, bu nedenle o ne bir kavram ne de algıdır, …
ne de duyu nesnesidir. Fakat
mekan olmasaydı gerçek varlık görünemezdi, … Dolayısı ile mekan,
dünyada her tür cisimsel
forma bürünen bir seydir.” Görüsünü kim ileri sürmüstür?
a- Platon
b- Aristoteles
c- Sokrates
d- Parmanides
e- Demokritos
S.3. Platon, kendi zamanındaki devlet sekillerini
hangi gerekçe ile doğru bulmaz?
a- Mevcut devlet sekilleri sadece belli değerlere ağırlık
vermektedirler
b- Fert içinde yasadığı devletin
karakter ve tabiatını tasır.
c- Mükemmel devletler mükemmel fertler meydana getirirler,
d- Eksik ve sahte devletler de eksik ve sahte vatandaslar meydana
getirirler.
e- Hiçbiri
S.4. Platon’un yaslılık döneminde benimsediği devlet seklinde asağıdakilerden
hangisi
yoktur?
a- Herkes kanunlara bağlıdır
b- Genis bir orta sınıf olmalıdır
c- Ticareti yalnız devlet yapar
d- Devleti yönetecek kisi ciddi bir din eğitimi almalıdır
e- Devleti filozoflar yönetmelidir
S.5. Platon’ göre sanat nedir?
a- Taklittir
b- Taklidin taklididir
c- Doğanın eksiğini tamamlamadır
d- Zihindekileri yansıtmadır
e- Duyguları açığa vurmadır
CEVAP ANAHTARI
1. A; 2. A; 3. E; 4. C; 5. B
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder