İSLAM TARİHİ 8.ÜNİTE SORU- CEVAP
S1).Abbasi halifeleri kudret ve kudretlerini ilahi bir temele
dayandırmak amacıyla hangi unvanları kullanmışlardır? C1).Halifetullah
Zılhullahfil- arz
S2).Abbasilerde
Halifelik alametleri nelerdir?
C2).Yüzük,asa,hırka vs. hutbelerde adlarını okutmuşlardır. S3).Abbasilerde
vezirlik kurumu kimden alınmış? Ve ilk vezirlik unvanı kime verilmiştir? C3).Sasanilerden alınmıştır.İlk olarak Ebu
Seleme El Hallal a verilmiştir. S4).Halifeden
sonra en önemli icra organı kimdir? Ve görevleri nelerdir?
C4).Vezirlik makamıdır.Görevleri:Mezalim mahkemelerine başkanlık
eder,savaşlara karar verir,hazineden gerekli gördüğü harcamaları yapar,valileri
tayin ve azledebilir.
S5).Abbasilerde kaç çeşit vezirlik vardı? Ve hangi yetkilere
sahiplerdi?
C5).İki çeşit vezirlik vardı:Vezaret-i Tefviz ve Vezaret-i Tenfiz.1.gruptaki vezirler tam
ve sınırsız yetkilere sahip olup hilafet mührünü taşırlardı.2.gruptaki vezirler
sadece yürütme(icra)ile ilgili yetkilere sahip olup halifenin verdiği emirleri yerine getirmekle mükellef
idiler.
S6).Abbasilerde divan teşkilatı nelerden
meydana geliyordu?
C6).Devletin
mali işlerine bakan <Divanul Haraç,Divanülbeytilmal>para basma işlerini
yürüten <Divanüdarid-darb>askeri işlere
bakan<Divanul-ceyş,Divanul-cünd>resmi yazışmaları
yürüten<Divanul-resail,Divanut-Tevki,Divanul-Hatem>Posta ve gizli
istihbarat hizmetlerini yürüten <Divanul-Berid> ve idarecilerin yaptığı
haksızlıkların ve adli hataların görüşüldüğü<Divanül-Mezalim>bu
divanların en önemlileridir.
S7).Halife Ebu Cafer
Mansur devlet idaresini neye benzetmiştir?
C7).Dört ayaklı bir tahta benzetmiştir.Bunlardan birinin yıkılması
halinde tahtın yıkılacağını söylemiştir. S8).Haciblik
kurumunun görevleri nelerdir?
C8).Halifeyi
suikastlara karşı korumak ve halkın önemli işlerle uğraşan Halifeyi meşgul
etmelerini önlemek için kurulmuştur.
S9).Emirül Ümeralık kaç
yılında hangi halife tarafından ve niçin kurulmuştur?
C9).936 yılında Halife Razi tarafından kurulmuştur.Bu müessese
Halifelerin siyasi otoritelerinin zayıflaması üzerine,devlet erkanı arasında
ortaya çıkan iktidar mücadelesine son vermek amacıyla kurulmuştur.
S10).Abbasi eyaletleri hangileridir?Eyaletlerin başında kim bulunur ve
görevleri nelerdir?
C10).İfrikiyye,Mısır,Suriye ve Filistin,Hicaz ve Yemame,Basra
vs.Eyaletlerin başında Halife tarafından atanan vali bulunur.Başlıca
görevleri:Ordu hazırlamak,askeri barındırmak,askerin maaşlarını ödeyip
ihtiyaçlarını gidermek,hukuki meseleleri çözüme kavuşturmak,kadı ve hakimler
ile vergi ve zekat işlerini yürütecek memurlar tayin etmek,dinin emir ve
yasaklarına uyulmasını sağlamak,şer-i cezaları tatbik etmek,Cuma ve vakit
namazlarında imamlık yapmak veya imamlık yapacak kimseyi tayin etmek.
S11).Abbasilerde kaç çeşit vali vardı? Ve bunların görevleri
nelerdi?
C11).üç
çeşit vali vardı.birincisi Halife tarafından normal olarak herhangi bir bölgeye
tayin olunan ve vazifeleri yukarıda bildirilen vali idi.İkincisi herhangi bir
vilayetin emirliğini zorla ele geçiren,Halife’nin de oranın emirliğini ona
bırakması ile ortaya çıkan vali.Üçüncüsü ise Halife’nin tayin ettiği fakat
vazife ve salahiyetlerini sınırlandırdığı vali idi.
S12).İslam tarihinde ilk kadilkudat kimdir? C12).Kadı
Yusuf’tur.
S13).Kadının başlıca görevleri nelerdir?
C13).Davalara bakmak,yetimleri,mecnunları ve henüz erginlik çağına
ulaşmamış çocukları koruyup gözetmek,bunlara veli ve vasi tayin
etmek,vakıflarla ilgilenmek,şer’i konuları ihlal edenleri cezalandırmaktan
ibarettir.ilk dönemlerde davalara mescitte bakılırken Halife Mutazıt bu
uygulamayı kaldırmıştır. S14).Hangi
Halife İmam-ı Azam Ebu Hanife’ye kendi isteklerine uygun hüküm vermesi için
kadılık teklif etmiştir? C14).Halife
Mansur teklif etmiştir. Fakat İmam-ı Azam kabul etmemiştir.
S15).Mezalim mahkemeleri niçin kurulmuştur? Başında bulunan kişilere ne
ad verilir?
C15).Mevki ve nüfuz sahibi kişilerin zulüm ve haksızlıklarına mani olmak
gayesiyle kurulmuştur.başında bulunan görevlilere sahibul mezalim denir. S16).Asayiş hangi
kurum tarafından sağlanırdı?
C16).Şurta yani.Polis teşkilatı tarafından sağlanırdı. S17).Hisbe
kurumunun görevleri nelerdir?
C17).Muhtesibin başkanlığında faaliyet gösteren hisbe kurumu iyiliği
yaymak ve kötülükten vazgeçirmek,ahlak,asayiş ve bazen de süratle
sonuçlandırılması gereken davalarla ilgilenmek ve zaman zaman kuvvet kullanarak meseleleri hallederdi.
S18).Fidyan,Ayyar,Şuttar ve Ahdas terimleri ne anlama geliyor?
C18).Fütüvvet’yiğitlik ’anlamında, tasavvufi yönü olan bir meslet teşkilatıdır.ayyar ve şuttar daha
çok mevcut otoriteye,servet sahiplerine ve tüccarlara başkaldırma ile adlarını
duyuran gruplara verilen addır.Ahdas,’Acemi genç adamlar’ ‘çıraklar’ ‘kasaba
ayak takımı’manalarında kullanılır.bunların sorumlusu ‘Valiyul’ Ahdas’olup
polis şefliği anlamına gelmektedir.Ahdas’ın resmi görevi ise halkın düzenini sağlayan
bir polis,itfaiye,düzenli birlikleri takviye ederek yeri geldiğinde askeri
kuvvetler olarak belirmektedir.
S19).Abbasi askeri teşkilatının temeli nelerden oluşur? C19).Murtazıka(ücretli)denilen
nizami ve daimi statüdeki muvazzaf askerler teşkil etmektedir.bir de gönüllü
askerler vardı sadece zekat ve ganimetten pay alırlardı. S20)Donanma
komutanına ne ad verilir?
C20).Emirul bahr denir.
S21).Berid
teşkilatının en önemli iki görevini nelerdir?
C21).1)devlet haberleşmesini temin etmek,memurların ülke içinde
seyahatlerini sağlamak,postacılıkla ilgili diğer görevlerini yerine
getirmek.B)İstihbarat ve gizli haber taşıma vazifesi.Berid divanının
vilayetteki en büyük temsilcisi ve sahibul beriden sonra en önemli görevi
yüklenenleri fürvanekilerdir.Fürvaneki,teşkilatın bölge müdürü
konumundadır.
S22).Beytul malın başlıca gelirleri nelerdir?
C22).Şer’i ve Örf’i vergilerdir.
S23).Miri arazi ne demektir?
C23).Devlete ait
topraklardır(hazine arazi).
S24).Abbasiler döneminde eğitim-öğretim kurumu nerelerde yapılırdı? C24).Camiler
hem ibadethane,hem birer eğitim ve öğretim kurumu olarak kullanılıyordu. S25).Bilimsel
araştırma alanında ilk meşhur kurum hangi halife tarafından nerde kurlmuştr? C25).Halife Memun
tarafından Bağdat’ta kurulan Beytülhikme’dir.
S26).Gerçek anlamda ilk yükseköğretim kurumu nelerdir? Kim tarafından
kurulmuştur? C26).Medreselerdir.Ünlü Selçuklu
veziri Nizamulmülk’ün Bağdat’ta kurduğu Nizamiye Medresesidir?
Hazırlayan: Zeynep Sağdıç
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder